Nhà 100 triệu đồng xuất hiện tại TP.HCM, điều gì sẽ xảy ra?

Mỗi căn hộ với diện tích 30m2, giá khoảng 100 triệu đồng (tùy tầng) đang tạo ra một làn sóng hy vọng cho người thu nhập thấp. Trong đó, nhiều người thắc mắc, có thể “bưng” loại nhà này về TP.HCM được hay không?

Hiện nay, nhu cầu về nhà ở, đặc biệt là giá thấp hoặc nhà ở xã hội là rất cao, đặc biệt là với một đô thị đông dân như TP.HCM. Anh Trần Huy Bằng (quê Hà Tĩnh, hiện đang thuê trọ tại Q.2) chia sẻ: “Tôi vào làm việc và sinh sống ở đây đã 10 năm, đến nay đã lập gia đình và có một cháu nhỏ. Dù đã tích lũy được ít tiền, nhưng vẫn chưa thể mua được một căn chung cư, vì nó quá nhiều tiền so với năng lực của chúng tôi. Trong khi đó, để tiếp cận các nguồn vốn vay cũng là điều rất khó khăn”.

Khi được hỏi nếu có loại nhà 100 triệu đồng như của Bình Dương thì anh có mua hay không, anh Bằng nói: “Mua ngay. Bởi, hiện thuê phòng trọ cũng đã hơn 2 triệu đồng/tháng, trong khi đó diện tích cũng chưa đầy 20m2 và rất thiếu các quy chuẩn của các loại nhà ở như phòng cháy chữa cháy, giá điện, nước cao hơn bình thường, thiếu sân chơi cho trẻ em. Vì thế, nếu có nhà như vậy thì chúng tôi sẽ mua ngay”.

Nhu cầu là có thật, tuy nhiên để có thể sở hữu loại nhà này ở TP.HCM thì có lẽ là chuyện phải bàn. Phải nói thêm rằng, mỗi căn hộ đã và đang xây dựng ở Bình Dương có tổng diện tích loại phổ biến là 30m2, trong đó 20m2 là sàn và 10m2 là gác. Nó chỉ phù hợp với những gia đình ít người, đặc biệt là những đôi vợ chồng trẻ và một con. Chính vì vậy, nếu đưa mô hình này vào áp dụng vào TP.HCM thì nhiều người cho rằng sẽ rất khó.

Ông Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc công ty Xây dựng Tuấn Phát cho rằng, ngoài sự đồng thuận của cả hệ thống chính trị và chủ trương, sự quyết tâm mạnh mẽ của UBND TP thì cũng còn đó rất nhiều chuyện khác phải bàn. Đó là tính pháp lý của loại nhà này. Ví như, chuẩn diện tích tối thiểu.

Hiện nay, TP.HCM đang chuẩn bị phê duyệt quy định diện tích tối thiểu trên đầu người. Nếu quy định này được thông qua thì cũng là một rào cản lớn cho loại hình căn hộ này có thể tồn tại. Ông Trần Trọng Tuấn, Giám đốc sở Xây dựng TP.HCM cho biết, theo quy định hiện hành thì mỗi người chỉ cần sở hữu 5m2 nhà ở là có thể nhập khẩu vào TP.HCM. Tuy nhiên, trong Tờ trình của sở Xây dựng và Công an TP thì sẽ nâng lên thành 8m2/người cho khu vực 2, là các huyện và 16m2/người cho khu vực 1 là các quận.

Do vậy, theo các chuyên gia, nếu xây dựng các khu căn hộ nhỏ thì có thể áp dụng được cho các huyện, nơi có quy chuẩn diện tích tối thiểu thấp. Còn xây dựng trong các quận thì rất khó. Tiến sỹ, luật sư Nguyễn Đăng Liêm, Hiệu trưởng trường đại học Gia Định, cố vấn cao cấp văn phòng Luật sư Quang Trung, thành viên Hội Luật gia Châu Á cho rằng, tốt nhất là triển khai ở các khu vực ngoại ô, để tránh vi phạm về diện tích căn hộ.

“Thực tế, thời gian qua, có những dự án căn hộ có diện tích nhỏ quá TP đã không cấp phép xây dựng. Do đó, bây giờ cho phép triển khai các căn hộ có diện tích nhỏ như vậy thì lại mâu thuẫn. Lúc đó, chủ trương đó sẽ đi ngược với quy chuẩn, nhất là đối với TP đặc biệt như TP.HCM. Nếu UBND TP và Liên đoàn Lao động xét thấy những căn hộ nhỏ như vậy phù hợp thì cần xây dựng ở Củ Chi, Hóc Môn, Nhà Bè hay một phần ở Thủ Đức... Khi đó, phải có phương tiện đưa đón công nhân. Một số nước cũng đang triển khai theo cách này. Nếu không, xây dựng ở ngoại ô công nhân không ở, lại cho thuê, rồi vào trung tâm thuê nhà”, Tiến sỹ, luật sư Liêm phân tích thêm.

Chính vì lo ngại vướng vào quy chuẩn diện tích tối thiểu mà nhiều người cho rằng sẽ khó hình thành các khu ổ chuột trong lòng TP. Tuy nhiên, theo nhận định của ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch hiệp hội Bất động sản TP.HCM, cách làm ở Bình Dương là xây dựng những khu căn hộ diện tích nhỏ. Nghĩa là họ đảm bảo và kiểm soát được các khu đô thị kiểu này. Nó hoàn toàn trái ngược với các loại nhà trọ mọc mỗi nơi một kiểu, lại thiếu thốn các điều kiện đảm bảo cho cuộc sống, sinh hoạt.

Cũng theo ông Nguyễn Anh Tuấn, ở Bình Dương, tổng công ty Đầu tư và Phát triển công nghiệp - TNHH một thành viên (Becamex IDC) là một doanh nghiệp Nhà nước, hơn nữa họ cũng là đơn vị triển khai cơ sở hạ tầng cho hầu hết các dự án của tỉnh thì lợi nhuận trong các dự án này có vẻ “chưa cần bàn tới nhiều”. Tuy nhiên, nếu nhân rộng mô hình này tại TP.HCM thì tại đây phải có một đơn vị tương tự như vậy để thực hiện.

“Với các doanh nghiệp thì điều đầu tiên được tính đến là lợi nhuận, trong khi đó làm các dự án này lợi nhuận rất ít. Do vậy, khi mà lợi nhuận được đặt sau thì liệu có ai mặn mà hay không?”, ông Tuấn phân tích. Đồng quan điểm, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch hiệp hội Bất động sản TP.HCM cũng cho rằng, ngay cả các chương trình xây dựng nhà ở xã hội ở TP.HCM hiện nay cũng thu hút được ít doanh nghiệp tham gia vì lợi nhuận thấp.

“Sau khi kiểm toán định giá xong thì họ chỉ thu được lợi nhuận khoảng 10\% trên mỗi dự án, trong khi đó lại phải chi nhiều khoản khác mà kiểm toán không thể định giá được. Do vậy, nhiều doanh nghiệp không mấy mặn mà với các dự án nhà ở xã hội”, ông Châu nói. Mặt khác, ông Dương Chí Thành, Giám đốc công ty Đầu tư – Phát triển Dương Thành cho rằng, nếu TP.HCM muốn học theo mô hình căn hộ 100  triệu đồng như ở Bình Dương thì chính các doanh nghiệp sử dụng lao động cũng phải tham gia tích cực vào việc xây dựng các loại căn hộ nhỏ, giá rẻ này.

Ví như tại Bình Dương, 20\% giá trị căn hộ được các doanh nghiệp trả trước cho người lao động, nghĩa là họ cũng muốn người lao động gắn kết với mình lâu dài. Đó chính là đảm bảo lợi ích của họ và của cả người lao động. Trong khi đó, một bộ phận không nhỏ doanh nghiệp tại TP.HCM còn lờ các khoản phúc lợi của người lao động, chứ chưa bàn tới chuyện hỗ trợ mua nhà. Đó là điều khó thực thi.

Cũng theo ông Châu, các sản phẩm nhà ở giá rẻ này đang đáp ứng được nhu cầu của đại bộ phận người thu nhập thấp. Do vậy, nếu triển khai tốt, đặc biệt là kết nối với các hệ thống giao thông, các dịch vụ khác... sẽ giải quyết được rất nhiều về nhu cầu nhà ở cho công nhân, người thu nhập thấp.