Anh Triệu, 42 tuổi, chủ một cửa hàng sửa xe tại Trung Quốc, đã phải trả giá đắt cho thói quen uống rượu bia sau giờ làm việc cùng nhân viên. Tưởng chừng như việc tụ tập tán gẫu sau ngày dài làm việc là bình thường, nhưng chính thói quen tưởng chừng vô hại này đã đưa anh vào vòng xoáy bệnh tật, dẫn đến suy thận.
Ban đầu, anh Triệu chỉ cảm thấy mệt mỏi, đau nhức nhưng không mấy quan tâm. Tuy nhiên, tình trạng này ngày càng tồi tệ, khiến anh gặp khó khăn trong sinh hoạt thường ngày. Lo lắng cho sức khỏe, anh Triệu đến bệnh viện kiểm tra và nhận kết quả chấn động: nồng độ axit uric lên tới 980, cao hơn nhiều so với mức bình thường, dẫn đến suy thận.
Người đàn ông phải trả giá đắt cho thói quen uống rượu bia sau giờ làm việc cùng nhân viên. Ảnh minh họa.
Nguyên nhân chính được xác định là do lượng rượu bia quá mức mà anh Triệu tiêu thụ mỗi ngày. Thành phần chính của rượu là ethanol, chất này cần được chuyển hóa bởi gan và thận. Quá trình chuyển hóa sinh ra acetaldehyde, một chất gây ung thư. Bên cạnh đó, rượu bia còn chứa purin, khi sử dụng thường xuyên sẽ khiến axit uric tăng đột biến, gây tổn thương khớp, dẫn đến bệnh gút, hạt tophi và suy thận trong trường hợp nặng.
Ngoài những đồ ăn chiên rán nhiều dầu mỡ, rượu bia cũng có những loại thực phẩm quen thuộc khiến chức năng thận suy giảm nhanh chóng nhưng nhiều người vẫn ăn mỗi ngày.
Dưới đây là những thực phẩm quen thuộc khiến chức năng thận suy giảm.
Muối và đồ ăn mặn
Muối hay natri là gia vị phổ biến có trong nhiều loại thực phẩm chúng ta ăn hàng ngày, đặc biệt là thực phẩm đã qua chế biến. Muối có ảnh hưởng nhiều trong việc cơ thể duy trì và dung nạp chất lỏng. Thận khỏe mạnh sẽ giúp duy trì sự cân bằng chất lỏng phù hợp nhưng khi đang bị bệnh thận, chức năng này có thể gây ảnh hưởng. Quá nhiều muối sẽ khiến cơ thể giữ lại nhiều chất lỏng hơn, ảnh hưởng đến huyết áp và có thể gây ra bệnh tim, phổi.
Vì vậy, hãy tránh các sản phẩm có hàm lượng natri cao như nước tương và thực phẩm đóng gói, chế biến sẵn. Bên cạnh đó, chọn các món ít muối và khi nấu ăn ở nhà, hãy thử dùng các loại gia vị và thảo mộc để tạo hương vị thay vì thêm muối.
Thịt chế biến sẵn
Các loại thịt chế biến sẵn có thể làm tăng chất thải trong máu.
Các loại thịt chế biến sẵn như xúc xích, thịt xông khói và thịt nguội có nhiều protein, có thể làm tăng chất thải trong máu và ảnh hưởng đến sức khỏe thận.
Vì vậy, những người có vấn đề về thận nên cân nhắc các nguồn protein từ cá, gia cầm hoặc từ thực vật.
Ngũ cốc chế biến sẵn
Ngũ cốc là bữa sáng yêu thích của nhiều người nhưng cũng có thể là nguyên nhân gây suy giảm chức năng thận. Bởi những loại ngũ cốc này có thể chứa nhiều đường và carbohydrate tinh chế khiến lượng đường trong máu tăng cao, thận không thể bài tiết độc tố một cách hiệu quả và nếu kéo dài có thể gây hại cho thận.
Thực phẩm giàu protein
Cơ thể cần protein để xây dựng cơ bắp, sửa chữa các mô nhưng dưỡng chất này cũng khiến thận làm việc nhiều hơn để loại bỏ chất thải. Do đó, nếu dung nạp quá nhiều thực phẩm giàu protein đặc biệt các sản phẩm động vật như thịt đỏ, thịt gia cầm, cá và trứng sẽ khiến thận phải làm việc nhiều hơn. Đặc biệt, điều này còn có thể làm tăng tốc độ tổn thương thận với những người đang mắc bệnh.
Tuy nhiên không vì thế mà loại bỏ hoàn toàn protein ra khỏi chế độ ăn khi mắc bệnh thận, thay vào đó hãy bổ sung từ trái cây và rau quả, bánh mì, gạo.
Các loại bánh nhiều tinh bột
Các loại bánh dù là có vị mặn hay ngọt được bán nhiều trong các cửa hàng không có lợi cho sức khỏe.
Các loại bánh dù là có vị mặn hay ngọt được bán nhiều trong các cửa hàng dù có hương vị thơm ngon và tiện lợi nhưng đều chứa một lượng lớn calo cũng như nhiều tinh đường bột, các loại gia vị, dầu mỡ, bơ... không có lợi cho sức khỏe. Đặc biệt, việc hấp thụ quá nhiều chất béo chuyển hóa và axit béo bão hòa có trong chúng có thể tăng gánh nặng cho thận.
Ngoài ra, các loại bánh được chiên trong chảo ngập dầu cũng là món ăn vặt yêu thích của người Việt vào những buổi xế chiều. Tuy nhiên, ngoài hàm lượng calo cao, acrylamide và hydrocarbon thơm đa vòng sinh ra trong quá trình chiên rán cũng có nguy cơ gây tổn thương thận và thậm chí là ung thư.
Cùng với đó, những loại bánh bột nhồi nhân thịt như bánh bao, há cảo... cũng chứa lượng lớn chất béo và hàm lượng calo cao. Nếu ăn quá nhiều sẽ gây ra hội chứng chuyển hóa, tăng nguy cơ béo phì, cao huyết áp, mỡ máu, tiểu đường... và chức năng thận cũng dần suy giảm.
Sản phẩm từ sữa
Các sản phẩm từ sữa có chứa một lượng phốt pho đáng kể, ảnh hưởng đến sức khỏe của những người mắc bệnh thận.
Sữa hạnh nhân với hàm lượng phốt pho thấp có thể là lựa chọn thay thế cho các sản phẩm sữa từ động vật.
Trái cây và rau quả chứa nhiều kali
Kali có thể gây áp lực cho thận nên cần được hạn chế trong chế độ ăn uống cho người bệnh thận. Nhiều loại trái cây có hàm lượng kali cao như dưa, chuối, cam, mận khô và cà chua (cả ăn quả và nước ép). Khoáng chất này cũng cao hơn trong các sản phẩm từ sữa, bơ, cám, đậu, đậu lăng và các loại hạt.
Nước ngọt có ga sẫm màu, nước ép trái cây, một số loại trà... có hàm lượng kali cao hơn trong khi táo, nho, dâu tây, súp lơ, bánh mì trắng, pita, thịt gà và gạo trắng chứa ít kali.
