Theo bài viết trên trang Abs-cbn (Philippines), ẩm thực Trung Quốc chịu ảnh hưởng lớn bởi các triết lý Nho giáo và Đạo giáo. Khổng Tử được cho là người đã thiết lập các quy định và nghi thức trên bàn ăn của người Trung Quốc, với ý tưởng đề cao sự hài hòa trong thức ăn và nhấn mạnh tầm quan trọng của cách trình bày.
Trong khi đó, Đạo giáo quan tâm nhiều hơn đến dinh dưỡng, từ đó dẫn đến sự phổ biến của các nguyên liệu có giá trị dược liệu cao, cũng như các kỹ thuật nấu ăn cao cấp tiếp tục phát triển mạnh trong các bếp ăn hiện đại ngày nay.
Đỉnh cao của ẩm thực Trung Quốc thường được thể hiện qua các món ăn cung đình, chủ yếu được phục vụ cho các hoàng đế, hoàng hậu, phi tần và các gia đình hoàng tộc. Các hoàng đế Trung Quốc từ xưa đã thu thập những món ngon nhất và thuê những đầu bếp giỏi nhất để chế biến các món ăn đỉnh cao thời xưa, có thể kể đến các nguyên liệu vẫn còn được sử dụng cho tới ngày nay như bào ngư, vi cá mập, hải sâm và tổ yến.
Tại thủ đô Bắc Kinh của Trung Quốc, các món ăn được chế biến theo phong cách của giới quý tộc đã trở thành món ăn không thể thiếu dành cho các thực khách giàu có.
Trong kho tàng ẩm thực phong phú và đa dạng của Trung Hoa, có một món ăn được coi là biểu tượng của sự tinh tế và đẳng cấp, đó chính là "Phật nhảy tường". Đây không chỉ là một món ăn nổi tiếng mà còn là một phần của văn hóa ẩm thực, gắn liền với lịch sử và truyền thống lâu đời của Trung Quốc.
Nguồn gốc của món ăn Phật nhảy tường
Theo Trung Quốc Nhật Báo, Phật nhảy tường - hay có tên gốc là "Fu Shou Quan" - là món ăn có ý nghĩa cầu chúc may mắn và trường thọ, là đặc sản nổi tiếng của Phúc Kiến có nguồn gốc từ thời trị vì của Hoàng đế nhà Thanh Đạo Quang (1821–1850). Món này được tạo ra bởi Zheng Chunfa, đầu bếp nổi tiếng và chủ sở hữu của nhà hàng Ju Chun Yuan ở Phúc Châu, tỉnh Phúc Kiến.
Zheng là đầu bếp riêng của một quan chức địa phương cấp cao trong những năm đầu sự nghiệp. Trong một lần, viên quan Zhou Lian được mời đến dự tiệc do một cơ quan của Phúc Châu tổ chức, và đặc biệt ấn tượng với một món ăn ngon.
Khi về đến nhà, viên quan họ Zhou ngay lập tức yêu cầu đầu bếp Zheng Chunfa làm món này. Sau nhiều lần thất bại, Zheng đã đến tận nơi để quan sát chính xác thành phần của món ăn và cách chế biến. Cuối cùng, đầu bếp Zheng đã thành công trong việc tạo ra phiên bản nâng cấp của riêng mình bằng cách thêm nhiều hải sản và các món ngon khác để tăng hương thơm quyến rũ và hương vị ngon miệng của nó.
Sau khi nghỉ việc ở nhà vị quan Zhou Lian và mở nhà hàng của riêng mình, món ăn của đầu bếp Zheng Chunfa, với 18 nguyên liệu chính, cùng nhiều loại phụ gia và gia vị - tất cả được hầm trong lọ gốm - đã trở thành đặc sản gia truyền.
Nhiều người đã kéo nhau đến để ăn thử. Một ngày nọ, mùi thơm từ món ăn đã hấp dẫn một nhóm học giả đi ngang qua. Sau khi nếm thử món ăn, họ ca ngợi sự xuất sắc của nó và bắt đầu viết các bài thơ để ca ngợi.
Có một bài thơ trở nên đặc biệt nổi tiếng khi mô tả một cách sinh động việc một nhà sư nhảy qua bức tường của ngôi đền để đến khu nhà gần đó và ăn ngấu nghiến món ăn này, không màng tới cả lời thề ăn chay của mình. Tên của món ăn do đó đã thay đổi từ "Fu Shou Quan" thành Phật nhảy tường.
Phật nhảy tường đã trở thành một món đặc biệt trong các bữa tiệc chiêu đãi cấp nhà nước của Trung Quốc trong nhiều thập kỷ, bao gồm cả những bữa dành cho Quốc vương Campuchia Norodom Sihanouk, Tổng thống Hoa Kỳ Ronald Reagan và Nữ hoàng Elizabeth II của Vương quốc Anh. Hiện nay, Phật nhảy tường đã trở nên phổ biến trên thế giới.
Nguyên liệu đa dạng và tinh tế
Một trong những yếu tố làm nên sự đặc biệt của Phật nhảy tường chính là sự đa dạng và tinh tế trong việc lựa chọn nguyên liệu. Món ăn này thường bao gồm nhiều loại hải sản cao cấp như bào ngư, hải sâm, sò điệp, và tôm hùm. Bên cạnh đó, còn có sự góp mặt của các loại thịt quý như gà, vịt, và thịt heo. Để tăng thêm hương vị và giá trị dinh dưỡng, người ta còn sử dụng các loại nấm, hạt sen, và bào ngư khô.
Các nguyên liệu này không chỉ đa dạng về loại mà còn đòi hỏi chất lượng cao và sự tỉ mỉ trong quá trình chọn lựa. Mỗi loại nguyên liệu đều mang lại một hương vị và giá trị dinh dưỡng riêng, góp phần tạo nên sự hài hòa và phong phú cho món ăn.
Chế biến Phật nhảy tường đòi hỏi sự công phu và tỉ mỉ. Đầu tiên, các nguyên liệu được sơ chế kỹ lưỡng, đảm bảo sạch sẽ và giữ nguyên hương vị tự nhiên. Sau đó, từng loại nguyên liệu được xếp vào một nồi đất hoặc bình sứ đặc biệt. Các lớp nguyên liệu được sắp xếp cẩn thận, xen kẽ với các loại gia vị như gừng, tỏi, và rượu nấu ăn để tăng cường hương thơm.
Quá trình nấu nướng của món Phật nhảy tường cũng là một nghệ thuật. Nồi đất hoặc bình sứ chứa nguyên liệu sẽ được đặt lên bếp, đun ở nhiệt độ thấp trong nhiều giờ liền. Thời gian nấu lâu giúp các nguyên liệu hòa quyện vào nhau, tạo nên một hương vị đậm đà và phong phú. Mùi thơm của món ăn sẽ lan tỏa khắp không gian, kích thích vị giác và khứu giác của người thưởng thức.
Giá trị dinh dưỡng của Phật nhảy tường
Phật nhảy tường không chỉ là một món ăn ngon mà còn mang lại nhiều giá trị dinh dưỡng cho sức khỏe. Các loại hải sản và thịt quý trong món ăn cung cấp nhiều protein, vitamin, và khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Bào ngư và hải sâm là những nguyên liệu giàu đạm và ít chất béo, rất tốt cho tim mạch và hệ tiêu hóa. Nấm và hạt sen cung cấp nhiều chất xơ và chất chống oxi hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch và chống lão hóa.
Ngoài ra, các loại gia vị như gừng và tỏi có tác dụng kháng viêm và tăng cường tuần hoàn máu. Rượu nấu ăn không chỉ tạo thêm hương vị mà còn giúp cơ thể hấp thụ các dưỡng chất một cách tốt hơn. Tất cả các thành phần này kết hợp lại, tạo nên một món ăn không chỉ ngon miệng mà còn bổ dưỡng và có lợi cho sức khỏe.
Phật nhảy tường không chỉ đơn thuần là một món ăn mà còn là biểu tượng của sự phong phú và đẳng cấp trong văn hóa ẩm thực Trung Hoa. Món ăn này thường xuất hiện trong các bữa tiệc sang trọng, lễ hội và các dịp đặc biệt, thể hiện sự hiếu khách và tôn trọng đối với khách mời. Việc chuẩn bị và thưởng thức Phật nhảy tường cũng là một trải nghiệm văn hóa, giúp người ta hiểu hơn về sự tinh tế và tỉ mỉ của nghệ thuật ẩm thực Trung Hoa.
Phật nhảy tường là một trong những món ăn nổi tiếng và đặc trưng nhất của ẩm thực Trung Hoa. Sự kết hợp tinh tế của các nguyên liệu quý hiếm, quá trình chế biến công phu, và giá trị dinh dưỡng cao đã làm nên sự đặc biệt của món ăn này. Không chỉ mang lại hương vị thơm ngon, Phật nhảy tường còn là một phần của văn hóa, lịch sử và truyền thống lâu đời của Trung Quốc. Nếu có cơ hội, hãy một lần thưởng thức món ăn trứ danh này để cảm nhận sự tinh hoa của ẩm thực Trung Hoa.