Gan hỗ trợ chuyển hóa chất bột đường, chất đạm và chất béo mà cơ thể tiêu thụ, sau đó, lưu trữ chúng dưới dạng glycogen, vitamin và khoáng chất để sử dụng sau này. Nó cũng giúp loại bỏ độc tố khỏi nguồn cung cấp máu hoặc làm cho độc tố ít gây hại cho cơ thể hơn.
Một lon soda 350 ml chứa trung bình 39 g đường. Soda có chứa chất tạo ngọt là sirô ngô fructose cao (HFCS). Nó không hoàn toàn chứa fructose mà còn có lượng đường tinh luyện rất cao. Gan là cơ quan chính xử lý đường fructose. Vì vậy, uống nhiều các loại thức uống này có thể tác động xấu đến gan. Dưới đây là những nguy cơ với gan khi uống nhiều soda.
Gan nhiễm mỡ: Sử dụng quá nhiều đường có thể dẫn đến tích tụ chất béo có hại cho gan. Nghiên cứu của Israel đăng trên Thư viện Y khoa Mỹ trên 300 bệnh nhân mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu cho thấy, tiêu thụ quá nhiều đường dẫn đến hình thành nhiều chất béo trong gan. Các triệu chứng của bệnh gồm mệt mỏi, đau đớn...
Viêm gan: Đường, sirô ngô trong soda với hàm lượng fructose cao tác động tiêu cực đến gan. Một nghiên cứu của Đại học California năm 2020 thực hiện trên chuột cho thấy, những con chuột ăn sirô ngô với hàm lượng fructose cao trong thời gian dài hơn có dấu hiệu suy giảm hàng rào thành ruột và gây viêm gan. Điều này có thể dẫn đến viêm gan nhiễm mỡ không do rượu, có thể tiến triển thành sẹo gan (xơ gan), ung thư gan và suy gan. Nó còn làm tăng nguy cơ mắc hội chứng chuyển hóa và tử vong sớm theo thời gian.
Xơ gan: Khi gan tổn thương, dù do bệnh hay uống soda, cơ quan này cũng cố gắng tự phục hồi. Nhưng với tình trạng tổn thương liên tục, ngày càng có nhiều mô sẹo hình thành, khiến gan khó hoạt động và không thể phục hồi ở một giai đoạn nhất định. Uống quá nhiều đồ uống có đường có liên quan đến gan nhiễm mỡ không do rượu, nguy cơ xơ gan cao hơn 30%.
Kháng insulin: Uống nhiều soda có thể dẫn đến kháng insulin. Một nghiên cứu của Thụy Sĩ đăng trên Thư viện Y khoa Mỹ cho thấy, những người tiêu thụ 4 loại đồ uống có đường mỗi ngày với tổng lượng đường 40-80g, chỉ trong 3 tuần tình trạng kháng insulin trong gan tăng lên. Soda cũng được các nhà nghiên cứu Mỹ phát hiện có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2. Không chỉ soda thông thường và cả soda ăn kiêng đều có liên quan đến gia tăng căn bệnh này.
Một nhóm các nhà nghiên cứu, bao gồm từ Trường Y Harvard, đã nghiên cứu dữ liệu về chế độ ăn uống của gần 100.000 phụ nữ sau mãn kinh trong hơn hai thập kỷ. Họ phát hiện ra rằng những người tiêu thụ một hoặc nhiều phần đồ uống có đường mỗi ngày, chẳng hạn như soda, có tỷ lệ mắc bệnh ung thư gan và bệnh gan mãn tính cao hơn đáng kể so với những phụ nữ uống những đồ uống này không quá ba lần một tháng.
Cụ thể, những phụ nữ sau mãn kinh uống ít nhất một loại nước ngọt hoặc nước trái cây có đường mỗi ngày có nguy cơ được chẩn đoán mắc bệnh ung thư gan cao gấp 1,75 lần và nguy cơ tử vong vì bệnh gan mãn tính cao gấp 2,5 lần, so với những người uống từ ba loại đồ uống này trở xuống mỗi tháng.
Tiến sĩ Pauline Emmett, nhà nghiên cứu cấp cao tại Đại học Bristol, cho biết: “Từ một loạt bằng chứng, chúng tôi biết rằng nên suy nghĩ kỹ trước khi chọn uống đồ uống có đường mỗi ngày”.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh, bệnh gan mãn tính là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ chín ở Hoa Kỳ, với hơn 56.000 người chết vì căn bệnh này hàng năm. Mỗi năm, khoảng 11.000 phụ nữ Mỹ được chẩn đoán mắc bệnh ung thư gan và 9.000 người chết vì căn bệnh này, theo New York Post.