Cùng dự có Phó Chủ tịch nước Võ Thị Ánh Xuân, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái, lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương. Chương trình được kết nối trực tuyến đến 3 điểm cầu Cần Thơ, Sóc Trăng, Hậu Giang.
Dự án cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng là tuyến cao tốc trục ngang đầu tiên tại Đồng bằng sông Cửu Long kết nối khu vực với hệ thống đường cao tốc quốc gia có tổng mức đầu tư gần 44,7 nghìn tỷ đồng. Dự án được kỳ vọng là một trong 6 tuyến cao tốc thay đổi Đồng bằng sông Cửu Long, đồng thời kết nối các trung tâm kinh tế, cửa khẩu quốc tế và cảng biển.
Dự án tuyến đường bộ cao tốc trục ngang Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng đi qua trung tâm vùng Đồng bằng sông Cửu Long với năng lực thông hành lớn, tốc độ cao và an toàn góp phần đáp ứng nhu cầu vận tải, tạo sức lan tỏa, động lực và dư địa để phát triển kinh tế - xã hội khu vực; phát huy hiệu quả khai thác các tuyến trục dọc, tạo điều kiện thuận lợi để kết nối các trung tâm kinh tế trong khu vực, các cảng biển và cửa khẩu quốc tế, thúc đẩy lưu thông hàng hóa và phát triển các khu kinh tế, khu công nghiệp trong vùng; từng bước hình thành trục kết nối, giao thương và phát triển kinh tế - xã hội giữa Việt Nam với các nước tiểu vùng sông Mê Kông.
Phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, để có kết quả hôm nay, đủ các điều kiện để khởi công dự án, các cấp các ngành, nhất là Bộ Giao thông vận tải và 4 địa phương có dự án đi qua đã phải thực hiện một khối lượng công việc rất lớn từ công tác lập dự án để trình Quốc hội thông qua chủ trương đầu tư các bộ ngành, địa phương đã rất khẩn trương trong công tác lập, thẩm định và trình duyệt.
Các bộ, ngành, địa phương nhất là các chủ đầu tư, Ban quản lý dự án đã tích cực triển khai công tác chuẩn bị đầu tư, lập thiết kế kỹ thuật và dự toán, lựa chọn nhà thầu, giải phóng mặt bằng để đến hôm nay tại An Giang và 3 tỉnh, thành phố: Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng, chúng ta đồng loạt khởi công 4 dự án thành phần thuộc Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1.
Trong thời gian rất ngắn khoảng 1 năm so với mức trung bình 2 năm so với cách triển khai thông thường, tỉnh An Giang và 3 tỉnh, thành phố: Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng cùng các Bộ, ngành, các đơn vị liên quan đã nỗ lực để khởi công đồng loạt 4 dự án thành phần với mục tiêu đến năm 2025 sẽ cơ bản hoàn thành và đưa vào khai thác đồng bộ toàn tuyến cao tốc trong năm 2026.
Thủ tướng cho biết, trong tháng 6 này, chúng ta liên tục khởi công các đường cao tốc. Trong sáng mai (18/6) sẽ khởi công cao tốc Biên Hoà - Vũng Tàu, cao tốc Khánh Hoà - Buôn Ma Thuột và sắp tới là tuyến cao tốc An Hữu - Cao Lãnh. Do đó, việc hình thành các tuyến cao tốc sẽ đảm bảo tính đồng bộ kết nối giữa hệ thống các tuyến cao tốc với các vùng miền.
Thủ tướng đánh giá cao và biểu dương sự cố gắng nỗ lực, tinh thần trách nhiệm của UBND các tỉnh, thành phố: An Giang, Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng; Bộ GTVT, các cơ quan chuyên môn thuộc Bộ, các ban quản lý dự án, các đơn vị tư vấn; đặc biệt là các tỉnh, thành phố đã phối hợp rất chặt chẽ.
Các tỉnh, thành phố có dự án đi qua đã nỗ lực trong công tác giải phóng mặt bằng, tạo mọi điều kiện thuận lợi để triển khai thực hiện dự án. Kết quả đạt được rất đáng ghi nhận, tuy nhiên công việc sắp tới còn rất lớn và nhiều thách thức.
Đó là phải tiếp tục giải phóng mặt bằng các vị trí còn lại trong đó có nhiều vị trí tập trung đông dân cư, dễ phát sinh các khiếu nại. Đó là chuẩn bị khối lượng vật liệu xây dựng, bãi đổ thải rất lớn đòi hỏi sự vào cuộc tích cực của các địa phương trong cấp phép khai thác. Đó là thi công khối lượng công trình rất lớn trong khoảng thời gian không dài và chịu ảnh hưởng của các điều kiện thời tiết.
"Do vậy, để công trình được hoàn thành đảm bảo an toàn, chất lượng và đáp ứng tiến độ, tôi yêu cầu UBND các tỉnh tập trung quyết liệt chỉ đạo, yêu cầu ban quản lý dự án, tư vấn giám sát và các nhà thầu xây dựng kế hoạch, phương án thi công một cách khoa học, chi tiết, phù hợp. Chúng ta thi công phải luôn đảm bảo hiệu quả, chất lượng thi công, phải huy động nhân lực, thiết bị máy móc hiện đại để thi công", Thủ tướng chỉ đạo.
Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành liên quan của Trung ương, Ủy ban nhân dân 4 tỉnh, thành cùng phối hợp với Bộ GTVT tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc. Các bộ ngành liên quan của Trung ương, Ủy ban nhân dân 4 tỉnh, thành phố cùng phối hợp với Bộ GTVT, tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc.
Thủ tướng đề nghị, tỉnh An Giang chủ động bố trí và các tỉnh có mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng ưu tiên cung cấp nguồn nguyên vật liệu cát đắp cho Dự án. UBND các tỉnh khẩn trương hoàn thiện thủ tục cấp phép khai thác các mỏ vật liệu xây dựng cho các nhà thầu thi công dự án một cách nhanh chóng, thuận lợi, đúng quy định pháp luật.
Đối với các địa phương có dự án đi qua, Thủ tướng yêu cầu khẩn trương đẩy nhanh công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, di dời công trình hạ tầng kỹ thuật để đáp ứng mặt bằng thi công công trình dự án. Trước mắt, bàn giao 70% diện tích mặt bằng của các gói thầu xây lắp; đối với diện tích còn lại của toàn bộ dự án phải hoàn thành bàn giao trước ngày 31/12/2023. Quan tâm đến công tác bồi thường, tái định cư, hỗ trợ ổn định sản xuất để người dân có nơi ở mới, có công việc mới tối thiểu phải bằng và tốt hơn nơi ở cũ. Đề nghị bà con nhân dân hết sức ủng hộ chủ trương của Đảng và Nhà nước về xây dựng cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, sớm bàn giao đất để tạo điều kiện thi công công trình dự án.
Khẩn trương rà soát, điều chỉnh các quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, gắn quy hoạch các khu kinh tế, khu công nghiệp, các khu đô thị, dân cư… với đường cao tốc, khai thác hiệu quả sử dụng đất hai bên đường cao tốc để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội cho địa phương.
Các cơ quan, đơn vị, cá nhân tham gia dự án cần phát huy tối đa ý thức trách nhiệm với công việc, với ngành và cao hơn nữa với nhân dân với Tổ quốc; đổi mới tư duy, cách nghĩ, cách làm để hoàn thành tốt nhiệm vụ góp phần triển khai các dự án thành phần đúng tiến độ, bảo đảm chất lượng, không đội vốn.
Chính phủ sẽ luôn dành sự quan tâm, chỉ đạo quyết liệt để hoàn thành Dự án này cũng như những Dự án đầu tư phát triển hạ tầng khác đúng tiến độ, chất lượng; đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống của nhân dân.
Người đứng đầu Chính phủ giao Bộ GTVT chịu trách kiểm tra, giám sát, hướng dẫn quy trình triển khai dự án cho các địa phương nhằm bảo đảm thực hiện đồng bộ, thống nhất.
"Bộ GTVT là nơi hỗ trợ kỹ thuật, phối hợp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các vấn đề chuyên ngành. Chịu trách nhiệm kiểm tra, giám sát và đôn đốc các địa phương trong quá trình thực hiện, bảo đảm tiến độ dự án. Trên tinh thần đó, tôi tuyên bố khởi công đồng loạt 4 dự án thành phần thuộc Dự án xây dựng công trình đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn 1", Thủ tướng Phạm Minh Chính phát lệnh khởi công dự án.
Phát biểu tại điểm cầu tỉnh Sóc Trăng, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Duy Lâm cho biết, việc các tỉnh, thành phố hoàn thành được một khối lượng công việc rất lớn trong một thời gian ngắn, đảm bảo điều kiện để khởi công ngày hôm nay khẳng định việc phân cấp cho các địa phương làm cơ quan chủ quản là một chủ trương đúng đắn, phù hợp và đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Tuy nhiên, đây mới chỉ là thành công bước đầu, công việc tiếp theo còn rất nặng nề, nhiều khó khăn, thách thức. Qua thực tiễn triển khai dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông vừa qua, Bộ GTVT rút ra một số bài học kinh nghiệm để tổ chức thực hiện dự án đảm bảo chất lượng, tiến độ như sau:
Một là, Công tác GPMB luôn là đường găng của các Dự án. Do vậy, các địa phương cần tập trung chỉ đạo triển khai đồng thời một số công việc để đẩy nhanh tiến độ GPMB, di dời hạ tầng kỹ thuật, xây dựng khu tái định cư, giao mỏ vật liệu, xác định bãi đổ thải, hạn chế tối đa việc bàn giao mặt bằng "xôi đỗ" gây khó khăn trong quá trình thi công; cần quan tâm xây dựng các khu tái định cư đảm bảo tốt hơn hoặc bằng nơi ở cũ, để người dân yên tâm về nơi ở mới, đồng thời thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động, tạo sự đồng thuận cao của người dân bị ảnh hưởng, nhanh chóng bàn giao mặt bằng phục vụ thi công.
Hai là, nhu cầu vật liệu cát đắp nền đường rất lớn (gần 30 triệu m3), các địa phương cần chủ động có kế hoạch khai thác, cung cấp đủ nguồn vật liệu theo tiến độ thi công của dự án; đồng thời, cần kiểm soát chặt chẽ về nguồn gốc vật liệu để đảm bảo chất lượng, quản lý chặt chẽ giá vật liệu, kiên quyết không để xảy ra các hiện tượng đầu cơ, nâng giá, ảnh hưởng đến tiến độ và chi phí xây dựng công trình.
Ba là, các địa phương cần quyết liệt chỉ đạo chủ đầu tư và các nhà thầu tổ chức thi công ngay từ những ngày đầu triển khai dự án; chủ động giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc, các vấn đề kỹ thuật phát sinh trong quá trình triển khai theo thẩm quyền; chỉ báo cáo các nội dung vượt thẩm quyền; tránh các hiện tượng đùn đẩy trách nhiệm ảnh hưởng đến tiến độ dự án.
Bốn là, các chủ đầu tư, tư vấn giám sát, tư vấn thiết kế và các nhà thầu phải phát huy tinh thần trách nhiệm cao nhất, xây dựng kế hoạch, phương án thi công một cách khoa học, chi tiết, phù hợp điều kiện thực tế, tổ chức thi công đảm bảo tiến độ, chất lượng, an toàn, giữ gìn vệ sinh môi trường. Tuân thủ tuyệt đối yêu cầu kỹ thuật của dự án, các quy định của pháp luật liên quan, không để xảy ra tham nhũng, tiêu cực.
Với vai trò là Bộ quản lý chuyên ngành, là cơ quan đầu mối tổ chức thực hiện dự án, Bộ GTVT sẽ nghiêm túc thực hiện nhiệm vụ được Chính phủ giao; phối hợp thường xuyên, chặt chẽ, có hiệu quả với các địa phương, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc đưa dự án về đích đúng thời hạn.
Dự án được chia thành 4 dự án thành phần, do 4 địa phương có dự án đi qua làm cơ quan chủ quản. Dự án có tổng mức đầu tư 44.691 tỷ đồng, quy mô 4 làn xe, bố trí làn xe dừng khẩn cấp không liên tục, vận tốc thiết kế 100 km/giờ giai đoạn I. Giai đoạn hoàn chỉnh, dự án sẽ được đầu tư quy mô 6 làn xe.
Cao tốc chia thành 4 tiểu dự án: Dự án thành phần 1 qua tỉnh An Giang và TP Cần Thơ, dài hơn 57 km, tổng mức đầu tư gần 13.800 tỷ đồng; dự án thành phần 2 qua TP Cần Thơ, dài hơn 37 km, tổng mức đầu tư khoảng 9.800 tỷ đồng; dự án thành phần 3 qua tỉnh Hậu Giang, dài khoảng 37 km, tổng mức đầu tư hơn 9.900 tỷ đồng; dự án thành phần 4 qua tỉnh Hậu Giang và Sóc Trăng, dài 57 km, tổng mức đầu tư hơn 11.100 tỷ đồng.
Theo kế hoạch, cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng giai đoạn I sẽ cơ bản hoàn thành một số đoạn tuyến có lưu lượng giao thông lớn vào năm 2025, cơ bản hoàn thành toàn tuyến năm 2026 và hoàn thành, đưa vào khai thác đồng bộ toàn dự án năm 2027.
Nguyễn Lâm
