Mía còn có tên gọi khác là cây cam giá, thuộc họ Lúa Poaceae với tên khoa học là Saccharum officinarum L. Nước mía được làm bằng cách ép cây mía đã gọt vỏ để lấy nước, có thể trộn với chanh hoặc các loại nước trái cây khác và cho thêm đá để tạo ra nước mía với hương vị ngon hơn. Nước mía cũng được chế biến để làm đường mía, đường nâu, mật mía.
Nước mía rất giàu chất dinh dưỡng. Thành phần chủ yếu trong nước mía là đường saccaro, canxi, crôm, kẽm, vitamin (A, B1, B2, B3, B5, B6, C), cùng với nhiều phytonutrient, chất chống oxy hóa, protein và chất xơ hòa tan cần thiết cho cơ thể.
Nhờ công dụng giải nhiệt, bổ sung nước, chất điện giải và hương vị thơm ngon nên nước mía đã trở thành thức uống rất được ưa chuộng.
Những lợi ích của nước mía đối với sức khỏe
Cung cấp năng lượng nhanh
Nước mía có thể giúp bạn tiếp thêm năng lượng trong thời gian ngắn và tránh mất nước trong những ngày nắng nóng. Các loại đường đơn trong món nước này cũng được cơ thể hấp thụ dễ dàng. Điều này có nghĩa là nước mía có thể giúp bạn tăng lượng đường trong cơ thể một cách tự nhiên.
Điều chỉnh lượng đường trong máu
Nước mía được xếp vào nhóm đồ uống có chỉ số đường huyết (GI) thấp, giúp ngăn ngừa lượng đường trong máu tăng đột biến nên nếu chỉ dùng ở mức độ vừa phải, nước mía có thể có lợi cho bệnh nhân tiểu đường. Tuy nhiên, nước mía cũng khiến tổng lượng đường trong máu tăng lên, nên nếu dùng quá nhiều sẽ làm tăng lượng đường trong máu của cơ thể.
Ngăn ngừa nhiễm độc gan
Nước mía mà một nguồn rất giàu chất flavonoid và hợp chất phenolic. Flavonoid được biết đến như một chất kháng viêm, chống ung thư, chống oxy hóa, kháng virus và chống dị ứng cơ thể. Chính vì thế, đối với người bị vàng da do viêm gan, uống nước mía sẽ bảo vệ gan khỏi bị viêm và góp phần kiểm soát mức sắc tố da cam.
Cải thiện vấn đề răng miệng
Có sách cổ cho rằng uống nước mía bằng cách nhai có hai cái lợi: Một là uống được ít một sẽ có lợi hơn và hai là “Tập thể dục cho răng khỏe”. Mía cũng giàu canxi và phốt pho giúp tăng cường men răng, răng chắc khỏe và chống sâu răng.
Ăn mía còn giúp chống lại tình trạng hôi miệng do thiếu hụt chất dinh dưỡng và chống hôi miệng do sâu răng tạo môi trường cho vi khuẩn trong miệng phát triển.
Giúp phòng ngừa bệnh ung thư
Nước mía có chứa nhiều canxi, magie, kali, sắt và mangan nên có tính kiềm. Bên cạnh đó, loại nước này cũng có chứa flavonoid có thể giúp bạn ngăn chặn các tế bào ung thư, đặc biệt là ung thư tuyến tiền liệt và vú.
Ngừa sỏi thận, nhiễm trùng tiểu
Với lượng nước dồi dào, khoảng 70-75% nước, nước mía giúp phòng ngừa và loại bỏ sỏi thận, hỗ trợ chức năng thận. Tác dụng lợi tiểu của nước mía giúp hỗ trợ điều trị nhiễm trùng tiểu, sỏi thận. Ngoài ra, uống nước mía với chanh và nước dừa đã được nghiên cứu giúp cải thiện cảm giác nóng rát ở đường tiết niệu do một số bệnh như bệnh lây truyền qua đường tình dục, nhiễm trùng tiểu, sỏi thận và viêm tuyến tiền liệt.
Thanh lọc thận và chống táo bón
Cũng nhờ vào khả năng làm tăng lượng protein trong cơ thể mà nước mía rất tốt cho thận. Bên cạnh đó, tính dưỡng ẩm tốt của nước mía giúp cơ thể ngăn chặn và loại bỏ sỏi thận hiệu quả. Nếu bạn có bệnh dạ dày hay táo bón, hãy để lượng kali trong nước mía giúp hệ tiêu hóa của bạn luôn trong tình trạng hoạt động tốt. Đảm bảo chúng sẽ rất hiệu nghiệm.
Đẹp da, ngừa mụn
Nỗi ao ước không chỉ riêng của chị em phụ nữ là sở hữu một làn da sạch mụn và khỏe đẹp. Với các loại a-xít alpha hydroxy (hay còn gọi là AHA) mà nước mía sở hữu chúng mang đến một nguồn dưỡng chất quan trọng giúp duy trì một làn da khỏe đẹp, ngăn ngừa mụn xuất hiện, giảm mụn sưng tấy, chống lão hóa và dưỡng ẩm cho da.
Những ai không nên uống nước mía
Người có hệ tiêu hóa kém
Do tính hàn lương và hàm lượng đường cao nên những người tỳ vị hư hàn có đường tiêu hóa kém, hay bị đầy bụng, khó tiêu, tiêu chảy, lạnh bụng thì không nên uống nước mía thường xuyên. Trường hợp cần thiết thì phối hợp với gừng để giảm tính lạnh của mía.
Người đang uống thuốc
Chất policosanol có trong nước mía giúp làm giảm cholesterol xấu của cơ thể, ngăn ngừa các bệnh về tim mạch. Tuy nhiên, nếu bạn đang sử dụng các loại thuốc như thuốc bổ sung, chống đông máu thì không nên uống nước mía. Bởi các loại thuốc này sẽ cản trở tác dụng của policosanol, khiến công dụng của nó trở nên vô nghĩa.
Người béo phì
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, đường chiếm 70% lượng dinh dưỡng trong nước mía, còn lại là chất béo, đạm và bột. Vì vậy, nước mía cung cấp rất nhiều năng lượng và chất dinh dưỡng, dễ gây tăng cân, béo phì. Do đó, những người đang muốn giảm cân nên hạn chế loại thức uống này để tránh "phản tác dụng".
Người bị tiểu đường
Trong nước mía có khoảng 70% là đường. Đường lại thuộc top thực phẩm “cần hạn chế” của những người mắc bệnh tiểu đường. Chính vì vậy, những bệnh nhân có tiền sử mắc căn bệnh này tốt nhất không nên uống nước mía để duy trì lượng đường huyết trong cơ thể luôn ở mức ổn định, tránh để bệnh càng thêm trầm trọng.
Người đang ăn kiêng, muốn giảm cân
Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, đường chiếm 70% lượng dinh dưỡng trong nước mía, còn lại là chất béo, đạm và bột. Vì vậy, nước mía cung cấp rất nhiều năng lượng và chất dinh dưỡng, dễ gây tăng cân, béo phì. Những người đang muốn giảm cân và người có nguy cơ bị tiểu đường cũng không nên uống nước mía.
Phụ nữ mang thai
Nước mía có tác dụng làm giảm bớt chứng nghén của phụ nữ mang thai. Tuy nhiên không nên xem nước mía như một thực phẩm chủ đạo hàng ngày.
Các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng, phụ nữ mang thai cần bổ sung thêm rất nhiều chất từ các nguồn thực phẩm khác nhau, trong khi thành phần cơ bản của nước mía là đường. Do vậy, nạp quá nhiều đường trong thai kỳ sẽ làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường thai kỳ, gây ảnh hưởng cho sức khỏe của mẹ và bé.
Lưu ý khi uống nước mía
Nước mía là thức uống rất tốt nhưng nếu để quá lâu hoặc bảo quản trong điều kiện không thích hợp thì rất dễ là môi trường thuận lợi cho vi sinh vật gây bệnh phát triển, có thể dẫn đến tình trạng nhiễm trùng nhiễm độc.
Đối với những máy ép mía không đảm bảo vệ sinh, ngoài việc làm nước mía có màu đục, chất lượng kém, còn tiềm ẩn rất nhiều mối nguy hại đến sức khỏe. Trong máy ép sẽ có những kim loại nặng tích tụ có thể sẽ gây độc tính và nguy hiểm hơn là tiềm ẩn khả năng gây ung thư rất cao.
Một hệ lụy tất yếu của việc sử dụng nước mía kém vệ sinh thường xuyên chính là ảnh hưởng xấu đến hệ tiêu hóa. Cho dù một số người khỏe mạnh hơn, không bị hoặc ít khi bị đau bụng, tiêu chảy do uống nước mía bẩn, nhưng như thế không có nghĩa là không bị ảnh hưởng.
Những chất bẩn và các vi khuẩn trong đó vẫn có thể tích tụ và gây hại cho hệ tiêu hóa. Nó có thể trở thành nguyên nhân gây bệnh cho dạ dày và hệ tiêu hóa bất cứ lúc nào.
Như Quỳnh(T/h)
