Theo quan niệm Đông y, măng là một thực phẩm không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao mà còn là một món ăn có giá trị chữa bệnh. Dựa vào giá trị dinh dưỡng của măng sẽ giúp bạn nhận biết mình có nên ăn măng hay không.
Trong 100g măng tươi có đến 92g nước, 1,7g protid, 1,7g glucid và 4,1g chất xơ (gọi là cellulose). Chất xơ trong măng rất tốt cho những người bị táo bón kinh niên, vì chất xơ giúp cho sự bài tiết phân được dễ dàng hơn. Măng càng già thì có tỉ lệ chất xơ càng cao. Cellulose giúp giảm hấp thu mỡ, kích thích ruột tăng cường nhu động, giúp phân bài tiết được dễ dàng hơn.
Măng tre có vị ngọt, hơi đắng nhưng tính mát, giúp hạ hỏa, lợi tiểu nên là một món ăn tốt cho cơ thể của cả người lớn và trẻ nhỏ. Trong măng có các thành phần như là glucid, protid, vitamine và các chất khoáng khác. Đặc biệt, măng tre có nhiều chất xơ nên tốt cho những ai béo phì cần chế độ ăn kiêng để giảm bớt cân nặng.
Từ xưa, thầy thuốc các nước đã biết dùng măng tre để chữa bệnh, vì trong măng có chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ cơ thể lâu già, thậm chí măng tre còn được cho là có khả năng hạn chế mắc bệnh ung thư. Tính chất lợi niệu, thanh nhiệt của măng tre rất tốt cho những bệnh nhân mắc các bệnh tim mạch, thận, gan và các bệnh nổi ban, dị ứng…
Lợi ích của măng
Tốt cho người ăn kiêng
Măng tre là loại thực phẩm rất phù hợp cho những người đang có nhu cầu giảm cân. Chúng giàu chất xơ, giúp thỏa mãn cơn đói, chứa lượng đường và calo không đáng kể. Bên cạnh đó, tỷ lệ carbohydrate (carbs) thấp hơn so với các thực phẩm giàu chất xơ khác khiến măng trở thành thực phẩm giúp giảm cân lý tưởng.
Giúp kiểm soát cholesterol, tốt cho tim mạch
Trong măng tre có nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu và khoáng chất như Selen, kali tốt cho sức khỏe tim mạch. Không chỉ vậy, măng còn chứa lượng chất béo và calo không đáng kể, nhiều chất xơ giúp giảm cholesterol xấu và duy trì hoạt động đường ruột hiệu quả. Quá trình đào thải cholesterol dư thừa còn giúp thanh lọc động mạch và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
Chống ung thư
Măng tre giàu chất chống oxy hóa, giúp loại bỏ các gốc tự do và chất phytosterol tự nhiên, góp phần chống ung thư. Chất chống oxy hóa có thể loại bỏ các gốc tự do gây ung thư, trong khi phytosterol tự nhiên trong măng giúp ức chế sự tăng trưởng và đột biến của các khối u.
Chống viêm, kháng khuẩn nhờ ăn măng
Theo nhiều chuyên gia y tế, măng cũng thể hiện đặc tính chống viêm hiệu quả, giúp giảm đau, viêm cũng như chữa lành các vết loét. Măng có thể luộc lên ăn hoặc ép lấy nước ép và bôi trực tiếp lên vết thương để giảm viêm.
Mặt khác măng tre cũng có đặc tính kháng khuẩn, kháng virus. Điều này giúp cho măng trở thành một phương thuốc tuyệt vời để hỗ trợ điều trị các bệnh do vi khuẩn, virus.
Hỗ trợ sức khỏe tiêu hó
Ngoài việc thúc đẩy giảm cân, chất xơ có trong măng tre cũng có thể giúp hỗ trợ sức khỏe hệ tiêu hóa. Đặc biệt, chất xơ có thể bổ sung số lượng lớn vào phân, có lợi cho những người bị táo bón.
Ngoài ra, chất xơ có thể hỗ trợ phòng ngừa và điều trị một số vấn đề tiêu hóa, bao gồm trào ngược axit, bệnh trĩ, viêm túi thừa và loét dạ dày.
Những ai không nên ăn măng
Trẻ tuổi dậy thì
Măng tre chứa một lượng lớn chất khó tiêu hóa là cellulose và axit oxalic. Khi kết hợp với canxi, sắt và kẽm, chúng sẽ tạo thành chất phức hợp làm cơ thể khó hấp thụ dinh dưỡng. Ăn nhiều măng dẫn đến tình trạng thiếu canxi dẫn đến còi xương và thiếu kẽm gây chậm phát triển nên trẻ em tuổi dậy thì cần hạn chế.
Người bị bệnh thận
Bệnh lý thận thường là do vi khuẩn Streptocoques gây ra hoặc mắc các bệnh khiến các mạch máu làm tổn hại đến thận như: Cao huyết áp, đái tháo đường. Đối với những người mắc bệnh thận thì chế độ ăn uống cần được lưu ý đặc biệt. Các loại măng tây, măng tre đều giàu canxi không có lợi cho người mắc bệnh thận mãn tính và suy thận.
Người mắc bệnh dạ dày, tiêu hóa, xơ gan
Măng là thực phẩm khó tiêu hóa. Với bệnh nhân xơ gan, măng gây khó chịu, làm tổn hại dạ dày và thực quản. Những người mắc bệnh tiêu hóa khi ăn măng sẽ khó tiêu, đầy bụng, trào ngược axit, thậm chí bị chảy máu thành bụng. Người già có hệ tiêu hóa kém cũng được khuyến cáo không nên ăn măng.
Người dùng aspirin thường xuyên
Người dùng thuốc aspirin nếu ăn măng sẽ bị kích ứng đường tiêu hóa, tổn thương niêm mạc dạ dày.
Lưu ý, măng chứa độc tố cyanide nên không tốt cho sức khỏe nếu không được chế biến đúng cách. Để loại bỏ chất độc, trước khi nấu, bạn nên luộc, ngâm chua hoặc phơi khô măng. Tuyệt đối không ăn măng sống.
Phụ nữ đang mang thai
Trong măng có chứa khá nhiều độc tố, nguy hiểm nhất là glucozit, thành phần này sẽ sinh ra acid xyanhydric.
Khi vào dạ dày, glucozit bị phân hủy với tác dục của men tiêu hóa, chất chua trong dạ dày; sau đó acid xyanhydric sẽ bị đẩy ra ngoài dưới dạng dịch nôn. Nếu acid bị đẩy ra ngoài tức là cơ thể không chịu nổi chất độc.
Đã có không ít mẹ bầu bị ngộ độc măng nhiều mức độ. Các dạng ngộ độc măng là: nôn, đau bụng, đau đầu gần giống hiện tượng ngộ độc sắn. Điều này ảnh hưởng trực tiếp với thai nhi.
Người bị bệnh gút
Người bị bệnh gút không nên ăn măng. Khi bị bệnh gút, bạn cần phải cẩn trọng với chế độ ăn vì có thể làm tăng lượng acid uric trong máu, làm bệnh gout trở nên trầm trọng hơn.
Các loại thực phẩm có tốc độ tăng trưởng nhanh như: măng tre, măng trúc, măng tây sẽ làm gia tăng tốc độ tổng hợp acid uric trong cơ thể, vì thế bệnh nhân gút cần tránh.
Một số lưu ý khi ăn măng
Để ăn măng an toàn, cách chế biến cũng góp phần làm giảm độc tố trong măng và giúp hấp thụ các giá trị dinh dưỡng từ loại thực phẩm này tốt hơn. Dưới đây là các lưu ý cần biết khi chế biến măng:
- Nên rửa măng nhiều lần với nước, luộc măng kỹ để giảm lượng độc tố cyanide, tránh nguy cơ hình thành axit cyanhydric và tránh gây hại cho dạ dày.
- Không nên ăn măng tươi quá nhiều và thường xuyên: Măng có chứa nhiều chất xơ và nếu bạn ăn măng quá nhiều và liên tục có thể làm tăng nguy cơ chất xơ làm bít tắc ruột.
- Không nên ăn măng ngâm giấm hay ăn măng xổi. Măng ngâm giấm tuy kích thích vị giác khiến hương vị ngon miệng, dễ ăn hơn. Tuy nhiên cách chế biến này có thể tạo ra độc tố cyanide làm ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bạn. Ngoài ra nếu ngâm giấm nhưng măng chưa chua, chưa vàng thì tính độc hại càng nghiêm trọng hơn.
Để tránh ngộ độc khi ăn măng, cách tốt nhất là phải luộc măng thật kỹ, khi luộc thay nước nhiều lần, ngâm măng đủ thời gian trước khi sử dụng.
Như Quỳnh(T/h)
