Rau sam (tên khoa học Portulaca oleracea) là loại cây thân cỏ. Nó có nguồn gốc từ Ấn Độ và Trung Quốc, nhưng hiện nay loại cây này sống được ở rất nhiều nơi, thích nghi tốt với các môi trường khác nhau.
Ở nước ta, rau sam xuất hiện ở hầu hết các tỉnh thành, thường mọc dại ở vùng đất ẩm ướt ven đường, kênh rạch, ao hồ.
Rau sam giàu vitamin A, C, vitamin nhóm B, nhiều khoáng chất như kali, magiê, canxi, sắt, kẽm và selen. Ngoài ra còn chứa nhiều acid béo cần thiết như omega 3 đặc biệt ở trong hạt. Chất nhầy có nhiều trong rau sam, các chất chống oxy hóa như flavonoid, phytoestrogen, cùng các axit hữu cơ khác như axit xitric hoặc axit malic. Một tính năng đặc biệt khác là trong thành phần hoạt chất có chứa melatonin, hormon điều hòa giấc ngủ và sự tỉnh táo cho cơ thể.
Sau đây những lợi ích tuyệt vời của rau sam đối với sức khỏe.
Tác dụng chống viêm
Sở dĩ rau sam có tác dụng chống viêm nhờ tác dụng của chất nhầy, omega 3 và các khoáng chất. Nhờ vậy có tác dụng giảm đau và cảm giác khó chịu khác, đặc biệt trên đường tiết niệu và tiêu hóa.
Tác dụng chống oxy hóa
Thực sự ít loại cây có tác dụng chống oxy hóa như rau sam. Trong rau sam giàu vitamin C, E, flavonoid, alkaloid, beta-carotene và glutathione giúp chống lại các gốc tự do và ngăn ngừa sự lão hóa.
Tốt cho hệ thần kinh
Một trong những tác dụng hàng đầu của rau sam được chứng minh là khả năng bảo vệ hệ thần kinh, hỗ trợ điều trị bệnh Parkinson. Nguyên nhân là do các thành phần được tìm thấy trong rau có tác dụng loại bỏ các gốc tự do, giảm quá trình chết đi của tế bào thần kinh trong cơ thể.
Bên cạnh đó, các chất trong rau sam cũng có tác dụng bảo vệ tế bào thần kinh do tình trạng thiếu oxy gây ra, cũng như ức chế enzym acetylcholinesterase - chất thường gặp đối với người mắc Alzheimer. Do đó, sử dụng rau cũng có tác dụng hỗ trợ điều trị Alzheimer.
Cải thiện thị lực
Rau sam chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa có thể mang lại những lợi ích quan trọng cho sức khỏe. Ví dụ, vitamin A giúp mắt bạn khỏe mạnh cũng như cải thiện hệ thống miễn dịch. Vitamin A cũng quan trọng với sức khỏe của các cơ quan trong cơ thể, vì nó hỗ trợ quá trình phân chia tế bào khỏe mạnh.
Hỗ trợ điều trị tiểu đường
Theo kết quả của một số nghiên cứu, việc sử dụng rau sam có thể giúp cải thiện tình trạng của người mắc đái tháo đường type 2. Bởi rau có tác dụng giảm các axit béo tự do có trong máu, giảm tình trạng kháng insulin trong cơ thể, giảm đường huyết đói và giảm tăng men gan.
Giúp vết thương mau lành
Loại rau này cũng rất giàu vitamin C quan trọng để giữ cho collagen và mạch máu của bạn ở trạng thái tốt, qua đó giúp vết thương mau lành hơn.
Giúp ngủ ngon
Loại rau này cũng có hooc môn melatonin tự nhiên giúp bạn duy trì giấc ngủ ngon và sâu hơn. Hãy thử ăn rau sam vào bữa tối để giúp bản thân bạn có được một giấc ngủ ngon hơn nhé.
Tác dụng lợi tiểu
Rau sam được xem như là phương thuốc thiên nhiên giúp cơ thể loại bỏ chất dịch thừa trong cơ thể, bàng cách này có thể giúp bạn giảm thừa cân!
Tác dụng chống loét
Chất nhầy có trong rau sam giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày, giúp ngăn ngừa viêm hoặc loét dạ dày.
Giải nhiệt, thanh lọc cơ thể
Mùa hè là thời điểm rau sam phát triển nhất và sẵn có nhất, dùg rau sam tươi nấu thành nước uống hoặc lấy nước ép rau sam uống giúp giải nhiệt, thanh lọc cơ thể rất tốt.
Tuy nhiên, cũng giống như các loại thực phẩm khác, việc tiêu thụ quá nhiều bất cứ thứ gì đều có hại cho sức khỏe. Tác dụng phụ duy nhất của việc ăn nhiều rau sam là có thể dẫn đến nguy cơ phát triển sỏi thận. Lý do, loại rau này chứa axit oxalic, một chất tự nhiên có thể kết tinh thành sỏi oxalate trong đường tiết niệu ở một số người.
Tác dụng hạ đường huyết
Rau sam giúp hạ đường huyết một cách tự nhiên, bằng cách này giúp ngăn ngừa các rối loạn như đái đường, béo phì, đề kháng insulin…
Mặc dù rau sam được xem là “siêu thực phẩm” nhưng thực tế vẫn còn nhiều nghiên cứu chứng minh giá trị thực tiễn của nó! Bạn có thể xào, làm salad, súp…như rau bina, cải xoong.
Phòng chống ung thư
Các hợp chất như cerebroside, polysacarit, alkaloid và homoisoflavonoid được tìm thấy trong rau có vai trò loại bỏ các tế bào gây ung thư và tăng cường sức miễn dịch của cơ thể.
Tốt cho xương
Hai khoáng chất được tìm thấy trong rau sam là canxi và magiê cực kỳ quan trọng để xây dựng và duy trì xương chắc khỏe. Thiếu canxi là nguyên nhân phổ biến gây ra chứng loãng xương, vì vậy ăn rau sam có thể làm giảm nguy cơ phát triển tình trạng này.