“Giọt nước tràn ly” trong vụ Hằng Du Mục tố chồng bạo hành
Báo Người Lao Động đưa tin sáng 10/8, tài khoản Facebook có tích xanh Hằng Du Mục đăng tải thông tin gây sốc về việc cô bị người chồng Trung Quốc bạo hành nghiêm trọng kèm hình ảnh, clip. Nữ TikToker cho biết bác sĩ phải mất 3 giờ để hoàn thành việc khâu vết thương.
Theo chia sẻ của Hằng Du Mục, phiên tòa xét xử ly hôn giữa cô và chồng sẽ diễn ra vào ngày 20/8. Cô cho biết bản thân đã "im lặng, nhẫn nhịn và chịu đựng sự khống chế, đe dọa trong những năm qua" để bảo vệ các con, đồng thời bày tỏ hy vọng sẽ giành được quyền nuôi con.
Chủ sau hơn 2 giờ, dòng trạng thái của Hằng Du Mục trên Facebook đã nhận được hơn 430.000 người xem thả các biểu tượng, hơn 122.000 lượt bình luận và 93.500 lượt chia sẻ.
Được biết, đây không phải là lần đầu tiên Hằng Du Mục bị bạo hành, chủ yếu là do chồng cô ghen tuông. Lần này, cô được 2 con riêng của chồng bảo vệ.
Vào tối 9/8, Hằng Du Mục đã đăng dòng trạng thái: "Cám ơn con, dì nợ con 1 mạng người. Từ nay trở đi, gia đình Hằng có 5 người, và Hằng chính thức có 4 đứa con trai ruột. Tất cả mọi thứ sẽ được sáng tỏ ngay thôi". Đến sáng 10/8, cô chia sẻ thông tin chi tiết hơn.
Anh Lê Tuấn Linh - người quản lý của Hằng Du Mục ở Việt Nam xác nhận Facebook đăng tải thông tin nói trên là tài khoản chính chủ, có tích xanh của Hằng Du mục và câu chuyện kể là chính xác.
"Hằng đang ở Trung Quốc và sự việc mới xảy ra tối qua. Đơn ly hôn Hằng đã nộp trước đó. Tuy nhiên, lần bị "tác động vật lý" này là đỉnh điểm nên Hằng mới chia sẻ công khai", anh cho hay.
Giật mình trước những số liệu thống kê
Bài phân tích năm 2020 của CGTN tiết lộ, hơn 90 triệu phụ nữ đã kết hôn ở Trung Quốc thường xuyên phải đối mặt với bạo lực gia đình, theo thông tin trên tạp chí Tri Thức.
Trung bình mỗi năm, có khoảng 157.000 phụ nữ Trung Quốc tự tử, khiến nước này trở thành một trong số ít quốc gia có tỷ lệ phụ nữ tự tử cao hơn nam giới. Trong số đó, có 60% vụ tự tử liên quan đến bạo lực gia đình.
Trung bình, các nạn nhân không báo cáo cảnh sát cho đến khi họ bị bạn đời ngược đãi ít nhất 35 lần. Theo Lin Shuang - tình nguyện viên chống bạo lực gia đình ở Thượng Hải trong 8 năm, nhiều phụ nữ phải chịu đựng hơn 30 vụ bạo lực trước khi tìm kiếm sự giúp đỡ hoặc trình báo cảnh sát.
Khoảng 1/4 phụ nữ ở Trung Quốc được cho là từng trải qua bạo lực gia đình. Theo thống kê công bố năm 2021 của Liên đoàn Phụ nữ Toàn Trung Quốc - tổ chức phụ nữ lớn nhất nước này, cứ 7,4 giây lại có một phụ nữ trở thành nạn nhân của vấn đề nói trên.
Năm 2001, bạo lực thể xác có thể được coi là lý do để đệ đơn ly hôn ở Trung Quốc. Tới năm 2016, luật chống bạo lực gia đình đầu tiên của quốc gia tỷ dân chính thức có hiệu lực.
Luật này giúp đỡ các nạn nhân bị bạo hành thể xác hoặc tinh thần trong gia đình thông qua nhiều biện pháp khác nhau, trong đó đáng chú ý nhất là lệnh bảo vệ an toàn cá nhân chống lại bạo lực gia đình (PPO).
Lệnh này có thể cấm đối tượng bị cáo buộc bạo hành bắt đầu liên lạc hoặc chung sống với nạn nhân. Thủ tục xin PPO có tính chất độc lập, không cần phải đi kèm với một vụ kiện ly hôn.
Khoảng 1/4 phụ nữ ở Trung Quốc được cho là từng trải qua bạo lực gia đình. Ảnh minh họa: Derek Zheng
Theo dữ liệu công bố hồi tháng 8/2023, hơn 15.000 PPO đã được tòa án Trung Quốc ban hành kể từ năm 2016. Một số nạn nhân nói rằng, việc xin lệnh này ban đầu rất khó khăn vì không thể thu thập đủ bằng chứng như quy định. Do đó,Tòa án nhân dân tối cao đã quyết định hạ thấp ngưỡng thu thập bằng chứng trong hướng dẫn vào năm 2022.
Tòa án tối cao thông tin, tỷ lệ đơn yêu cầu PPO được chấp thuận đã tăng từ 52% vào năm 2016 lên 77,6% vào năm 2022, cho thấy các lệnh này hữu ích và đã được áp dụng rộng rãi hơn trong cuộc chiến chống bạo lực gia đình trên toàn quốc.
Bên cạnh đó, Tòa án tối cao Trung Quốc hồi năm 2023 đã công bố một loạt "vụ án mẫu" khẳng định rằng trẻ vị thành niên chứng kiến bạo lực gia đình cũng là nạn nhân và có thể được yêu cầu các lệnh bảo vệ an toàn cá nhân. Động thái này được các chuyên gia pháp lý hoan nghênh.
Vẫn còn lỗ hổng về mặt pháp lý
Theo ý kiến của Phó giáo sư Peng Chun tại Trường Luật Đại học Bắc Kinh, luật chống bạo lực gia đình vẫn còn có lỗ hổng. Cụ thể, luật này bao gồm các cặp vợ chồng, bạn đời chung sống và các thành viên gia đình khác nhưng không giải quyết vấn đề bạo lực đối với vợ/chồng cũ hoặc bạn đời không còn sống chung.
Điển hình như trường hợp của nữ blogger Lamu ở Tứ Xuyên (Trung Quốc). Cô không còn đủ điều kiện để được bảo vệ vì đã ly hôn, mặc dù cô bị chồng cũ ngược đãi và đe dọa trong 10 năm trước khi bị sát hại vào năm 2020.
Phó giáo sư Peng Chung cho rằng, việc xác định yếu tố cấu thành bạo lực gia đình và thu thập bằng chứng vẫn còn khó khăn. Ngoài ra, luật không giải quyết được vấn đề lạm dụng tình dục hoặc kiểm soát kinh tế trong hôn nhân. Cưỡng hiếp trong hôn nhân vẫn là chủ đề gây tranh cãi ở Trung Quốc và cả cơ quan lập pháp lẫn tư pháp đều không nêu rõ thái độ của mình.
Chưa kể, một số cảnh sát và thẩm phán vẫn coi bạo lực gia đình là vấn đề riêng tư mà các thành viên nên tự giải quyết. "Hàng nghìn năm chế độ gia trưởng có nghĩa là nam giới phải chịu trách nhiệm về số phận của một gia đình. Trong các xã hội bảo thủ hoặc gia trưởng, tỷ lệ bạo lực gia đình có xu hướng cao hơn", nhà xã hội học Wang Fengli nêu ý kiến.
Hồi năm 2021, chính phủ Trung Quốc đã áp dụng "thời gian cân nhắc" 30 ngày đối với các cặp đôi muốn ly thân. Đây được coi là một nỗ lực nhằm kiềm chế tỷ lệ ly hôn gia tăng trong bối cảnh khủng hoảng dân số. Tuy nhiên, chính sách này đã đối mặt với sự chỉ trích dữ dội bởi có khả năng khiến mọi người rơi vào cảnh hôn nhân không hạnh phúc, thậm chí là bạo hành.
Trước những lời chỉ trích, Bộ Nội vụ Trung Quốc cho biết "thời gian cân nhắc" chỉ được áp dụng cho các vụ ly hôn thuận tình được nộp trong hệ thống dân sự, còn cácnạn nhân của bạo lực gia đình có thể nộp đơn ly hôn tại tòa án.
