VKSND Tối cao vừa ban hành cáo trạng vụ án Nhận hối lộ; Đưa hối lộ; Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ và Che giấu tội phạm, xảy ra tại Thái Nguyên và một số tỉnh, thành phố (giai đoạn 2 vụ án "chuyến bay giải cứu"). 17 người bị cơ quan tố tụng truy tố, trong đó có cựu Phó Giám đốc Sở Ngoại vụ tỉnh Thái Nguyên Trần Tùng bị truy tố về tội Nhận hối lộ và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Còn cựu cán bộ công an Nguyễn Xuân Thông bị truy tố tội Che giấu tội phạm.
“Nhiệt tình” tác động giúp “bạn”
Theo thông tin từ cáo trạng, Nguyễn Xuân Thông quen biết với Trần Minh Tuấn (bị can Giai đoạn 1 vụ án) từ năm 2009. Quá trình quen biết, Tuấn thường xuyên gặp gỡ và lôi kéo Thông tham gia cùng thực hiện các công việc với Tuấn.
Tháng 6/2021, Nguyễn Xuân Thông được Trần Minh Tuấn trao đổi, bàn bạc về việc Tuấn đang thực hiện việc tổ chức chuyến bay đưa người lao động Việt .xam ở nước ngoài về nước tránh dịch COVID-19. Tuấn cho Thông biết có mối quan hệ và nhờ được 4 Bộ trong Tổ công tác 5 Bộ giúp đỡ, còn Bộ Công an thì Tuấn nhờ Thông kết nối, tác động đến Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an.
Theo đề nghị của Tuấn, Nguyễn Xuân Thông đã nhờ Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an kiểm tra, sớm ban hành văn bản đồng ý cho Công ty Xây dựng và quản lý nguồn nhân lực Quang Trung được tổ chức, thực hiện chuyến bay. Sau khi có văn bản đồng ý của Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Công ty Xây dựng và nguồn nhân lực Quang Trung đã tổ chức đưa người lao động từ Đài Loan về tinh Hải Dương cách ly vào ngày 30/6/2021.
Từ ngày 19/7/2021 đến ngày 29/9/2021, Trần Minh Tuấn nhiều lần gửi cho Nguyễn Xuân Thông qua ứng dụng Zalo ảnh chụp các văn bản về chủ trương, kế hoạch tổ chức các chuyến bay đón công dân về nước; văn bản đề nghị của Công ty TNHH Du lịch và Sự kiện bầu trời Hà Nội, Công ty TNHH Du lịch Quốc tế; các văn bản của UBND TP.Hà Nội, Sở Y tế TP.Hà Nội đồng ý tiếp nhận, cách ly y tế đối với công dân Việt Nam theo đề xuất của Công ty TNHH Du li Sự kiện bầu trời Hà Nội, Công ty TNHH Du lịch Quốc tế...
Trong đó có Công văn số 291/BYT-DP ngày 13/7/2021 của Bộ Y tế, Công văn số 2528/BNG-LS ngày 27/9/2021 của Bộ Ngoại giao có đóng dấu “Mật”. Tuấn tiếp tục cho Thông biết các Bộ còn lại Tuấn vẫn “xử lý được”, đề nghị Thông tiếp tục can thiệp, tác động đến Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an để giải quyết thủ tục xin cấp phép tổ chức chuyến bay cho Công ty TNHH Du lịch và Sự kiện bầu trời Hà Nội, Công ty TNHH Du lịch Quốc tế.
Lúc này, Nguyễn Xuân Thông đồng ý giúp Tuấn và nhiều lần liên hệ với Cục Quản lý xuất nhập cảnh nhưng không giải quyết được. Thông trao đổi lại để Tuấn nắm được thì Tuấn tiếp tục đề nghị Thông sang tháng 11/2021 sẽ tiếp tục nhờ Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an.
Tuy nhiên, sau đó giữa Tuấn và Phạm Bích Hằng (bị can Giai đoạn 1 vụ án) có mâu thuẫn nên không tiếp tục thực hiện các chuyến bay. Đến tháng 6/2022, khi bị điều tra do có liên quan đến vụ án, Tuấn đã liên hệ, trao đổi với Nguyễn Xuân Thông biết để tìm cách giúp đỡ.
Do quá trình trước đây Thông đã giúp Tuấn trong việc kết nối, tác động với Cục Quản lý xuất nhập cảnh để xin thực hiện các chuyến bay đưa công dân về nước và nhiều lần được Tuấn cho biết có mối quan hệ, xử lý được ở 4 bộ (ngoài Bộ Công an) nên Thông biết rõ Tuấn đang bị điều tra về hành vi đưa hối lộ cho các cá nhân để được đồng ý thực hiện, tổ chức chuyến bay.
“Tư vấn” tạo lời khai gian dối
Ngày 19/7/2022, Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an có Giấy triệu tập Trần Minh Tuấn đến làm việc vào ngày 20/7/2022. Khi đó Nguyễn Xuân Thông đã gặp Tuấn vào tối 19/7/2022 tại Hà Nội, nhưng Thông vẫn gọi điện đến Cơ quan An ninh điều tra giới thiệu bản thân công tác tại Cơ quan Ủy ban kiểm tra Đảng ủy Công an Trung ương, đề nghị Điều tra viên cho Tuấn được lùi thời gian làm việc vào ngày khác vì Tuấn đang đi công tác tại Nghệ An không về kịp.
Ngày 28/7/2022, Trần Minh Tuấn, Phạm Bá Sơn hẹn gặp Nguyễn Xuân Thông và ông Bùi Xuân Hiếu (bạn của Tuấn, làm nghề Luật sư) tại một quán ăn gần trụ sở Bộ Công an (số 47 Phạm Văn Đồng, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) với mục đích để tư vấn hướng dẫn giúp Tuấn khai báo với Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an về các nội dung liên quan đến vụ án theo hướng có lợi cho Tuấn và Sơn.
Tại cuộc gặp, Trần Minh Tuấn cho biết việc Tuấn đã nhận hơn 10 tỷ đồng của Phạm Bích Hằng để đi đưa hối lộ cho các cá nhân thẩm quyền và chi phí trong việc xin thủ tục tổ chức chuyến bay cho một số doanh nghiệp của Hằng. Tuấn đề nghị Nguyễn Xuân Thông, ông Bùi Xuân Hiếu hướng dẫn Tuấn và Sơn nên khai với Cơ quan điều tra như thế nào về việc này cho có lợi.
Sau đó, Nguyễn Xuân Thông đã cùng với các cá nhân trao đổi, thảo luận và thống nhất hướng dẫn Tuấn và Sơn không được khai với cơ quan điều tra về số tiền Tuấn đã nhận của Hằng để đi đưa hối lộ, mà cần phải khai (gian dối) là số tiền này Tuấn đã trả lại hết cho Hằng bằng tiền mặt, có Phạm Bá Sơn chứng kiến; những nội dung khác thì cứ khai không biết để về suy nghĩ, trả lời sau.
Ngày 3/8/2022, Trần Minh Tuấn và Phạm Bá Sơn (bị cáo giai đoạn 1) đến Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an làm việc thì đều khai báo nội dung gian dối về hành vi phạm tội như đã được hướng dẫn. Sau nhiều lần trốn tránh yêu cầu triệu tập, ngày 18/10/2022, Trần Minh Tuấn đã đến làm việc với Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an, nhưng vẫn giữ nguyên lời khai gian dối.
Để trốn tránh việc bị điều tra, xử lý, từ ngày 26/10/2022, Trần Minh Tuấn bỏ trốn khỏi nơi cư trú, dẫn đến việc Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an không thi hành được các thủ tục tố tụng như Quyết định khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt bị can để tạm giam đối với Tuấn.
Chỉ đến khi, Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an phối hợp với các đơn vị, lực lượng chức năng của Bộ Công an mới phát hiện và bắt giữ được Tuấn vào ngày 25/11/2022 khi đang trong quá trình lần trốn tại tỉnh Thừa Thiên - Huế. Quá trình bị tạm giam để điều tra, Trần Minh Tuấn vẫn tiếp tục khai báo gian dối như đã được hướng dẫn để che giấu hành vi phạm tội, gây khó khăn, cản trở rất lớn cho công tác điều tra.
Cũng theo thông tin từ cáo trạng, đối với việc Nguyễn Xuân Thông nhắn tin trên nhóm Zalo “Anh em cây khế” có nội dung “Sơn cũng bị khởi tố bắt giam rồi” và việc Trần Minh Tuấn gửi qua ứng dụng Zalo 2 văn bản có đóng dấu “Mật” của Bộ Y tế và Bộ Ngoại giao cho Nguyễn Xuân Thông, qua kết quả điều tra, xác định không có dấu hiệu của việc lọt bí mật công tác.