VKSND Tối cao vừa ban hành cáo trạng vụ án Nhận hối lộ; Đưa hối lộ; Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ và Che giấu tội phạm, xảy ra tại Thái Nguyên và một số tỉnh, thành phố (giai đoạn 2 vụ án "chuyến bay giải cứu").
17 người bị cơ quan tố tụng truy tố, trong đó có cựu Phó Giám đốc Sở Ngoại vụ tỉnh Thái Nguyên Trần Tùng bị truy tố về tội Nhận hối lộ và Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Còn cựu cán bộ công an Nguyễn Xuân Thông bị truy tố tội Che giấu tội phạm.
Theo cáo trạng, khi dịch COVID-19 bùng phát và diễn biến phức tạp, Chính phủ đã chỉ đạo tổ chức các chuyến bay đưa công dân Việt Nam từ nước ngoài về nước để phòng chống dịch. Lợi dụng chủ trương của Đảng, Nhà nước và chức vụ quyền hạn được giao, một số cá nhân tại UBND các tỉnh, thành phố đã thỏa thuận đưa/nhận hối lộ, làm trái công vụ để tham mưu, đề xuất chấp thuận chủ trương cho các doanh nghiệp đưa công dân về nước cách ly y tế tại các địa phương; trực tiếp hoặc qua trung gian móc nối, thỏa thuận với cán bộ thuộc Bộ Y tế đưa hối lộ/nhận hối lộ với số tiền lớn để có văn bản chấp thuận, xét duyệt cho công dân (khách lẻ) về trên các chuyến bay đơn lẻ.
Trong vụ án, có bị can lợi dụng vị trí công tác hướng dẫn, xúi giục người liên quan khai báo gian dối, che giấu tội phạm, gây cản trở việc điều tra, làm rõ tội phạm của Cơ quan chức năng.
Cụ thể, viện kiểm sát tối cao cáo buộc bị can Trần Tùng, cựu Phó giám đốc Sở Ngoại vụ Thái Nguyên, có hành vi nhận hối lộ 4,4 tỷ đồng để tham mưu, đề đề xuất UBND tỉnh Thái Nguyên chấp thuận chủ trương cách ly y tế đối với 3 chuyến bay. Bị can này còn lợi dụng chức vụ quyền hạn, làm trái công vụ, hưởng lợi bất chính hơn 3,2 tỷ đồng để tham mưu, đề xuất UBND tỉnh Thái Nguyên chấp thuận chủ trương cách ly y tế với 5 chuyến bay khác.
Bị can Lê Thị Phượng, cựu chuyên viên Phòng Khoa giáo Văn xã, Văn phòng UBND tỉnh Hải Dương bị cáo buộc lợi dụng nhiệm vụ, quyền hạn được giao, thỏa thuận nhận hối lộ 650 triệu đồng để tham mưu, đề xuất UBND tỉnh Hải Dương ban hành 2 công văn chấp thuận cách ly y tế cho Công ty Sora và Công ty Biển Bạc.
Tại Quảng Nam, các bị can Nguyễn Văn Văn, cựu Phó Giám đốc Sở Y tế và Lê Ngọc Tường, cựu Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cùng bị cáo buộc trục lợi rồi thực hiện theo đề nghị của Nguyễn Thị Thanh Hằng trong việc tham mưu, đề xuất UBND tỉnh Quảng Nam ban hành chủ trương chấp thuận tiếp nhận công dân về cách ly y tế tại Quảng Nam cho Công ty Blue Sky của Hằng.
Bị can Vũ Hồng Quang, Cựu Phó Trưởng phòng Vận tải hàng không, Cục Hàng không Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải bị cáo buộc đưa hối lộ hơn 7,4 tỷ đồng cho Phạm Trung Kiên (cán bộ Bộ Y tế, bị can giai đoạn 1) để xin cấp phép của Ban chỉ đạo chấp thuận cho 624 công dân về nước, hưởng lợi gần 20 tỷ đồng.
Đáng chú ý, phía điều tra còn đề nghị truy tố Nguyễn Xuân Thông, cựu cán bộ công an về tội "Che giấu tội phạm". Cụ thể, Thông quen biết Trần Minh Tuấn (đã bị phạt tù trong giai đoạn 1 vụ án) và từ năm 2021, hai người thường trao đổi với nhau về việc Tuấn thực hiện các chuyến bay giải cứu.
Từ tháng 6/2022, Tuấn bắt đầu bị điều tra nên nhờ Nguyễn Xuân Thông "giúp đỡ". Do vậy, khi cơ quan an ninh điều tra triệu tập Tuấn, Thông gọi điện tới điều tra viên, giới thiệu bản thân công tác tại Cơ quan Ủy ban kiểm tra Đảng ủy Công an Trung ương, đề nghị cho Tuấn được lùi thời gian làm việc.
Trong tháng 7/2022, Nguyễn Xuân Thông còn gặp Tuấn tại một quán ăn gần trụ sở Bộ Công an. Khi đó, Tuấn cho biết đã nhận hơn 10 tỷ đồng của Phạm Bích Hằng, Giám đốc Công ty Du lịch quốc tế để đi đưa hối lộ cho các cá nhân có thẩm quyền và chi phí trong việc xin thủ tục tổ chức chuyến bay cho một số doanh nghiệp của Hằng.
Bị can Thông đã trao đổi, thảo luận và thống nhất hướng dẫn Tuấn không được khai với cơ quan điều tra về số tiền Tuấn đã nhận của Hằng để đi đưa hối lộ, cần khai gian đối rằng số tiền này Tuấn đã trả lại hết cho Hằng bằng tiền mặt; những nội dung khác thì: "Cứ khai không biết để về suy nghĩ, trả lời sau".
Do có hướng dẫn của Nguyễn Minh Thông, Trần Minh Tuấn khai báo gian dối, gây khó khăn có công tác điều tra, cản trở việc làm rõ bản chất vụ án. Dù Tuấn bỏ trốn, anh ta vẫn bị bắt và đưa ra tòa với cáo buộc "Đưa hối lộ" và "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Cơ quan điều tra do vậy cáo buộc bị can Nguyễn Xuân Thông đã che giấu hành vi phạm tội của bị can Trần Minh Tuấn, cần bị xử lý nghiêm.
Bản án giai đoạn 1 vụ chuyến bay giải cứu thể hiện, các bị cáo trong vụ lợi dụng việc cấp phép các chuyến bay chở công dân Việt Nam về nước tránh dịch COVID-19 để trục lợi.
Có 25 người bị cáo buộc nhận hối lộ gần 167 tỷ đồng; lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây thiệt hại trên 10 tỷ đồng. Ngoài ra, 23 cá nhân là đại diện các doanh nghiệp đưa hối lộ tổng số tiền trên 226 tỷ đồng; 4 cá nhân môi giới hối lộ tổng số tiền hơn 74 tỷ đồng và lừa đảo 24,5 tỷ đồng.