Nguyên tắc tăng chiều cao
Hormone tăng trưởng được tiết ra từ tuyến yên, sau đó được máu vận chuyển tới gan, kích thích gan sản xuất interferon tăng trưởng, từ đó thúc đẩy quá trình sụn xương phát triển, khiến cho xương dài ra, cuối cùng là chiều cao của trẻ tăng lên.
Điều này có nghĩa là trẻ cần phải có đủ hormone tăng trưởng thì sụn xương mới hình thành, xương dài ra, trẻ mới cao lớn được.
Vì thế, muốn trẻ cao lớn, cha mẹ cần phải tạo môi trường thuận lợi để cơ thể tiết ra đủ hormone tăng trưởng, nhất là ở tuổi dậy thì. Ngoài bổ sung đủ canxi, tăng cường hoạt động ngoài trời, ăn đủ chất, trẻ cần phải hạn chế một số loại thực phẩm kìm hãm xương phát triển.
5 yếu tố chính ảnh hưởng tới chiều cao của trẻ cần lưu ý
Yếu tố tiêu hóa
Chức năng tiêu hóa của trẻ sẽ ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng của cơ thể, trẻ có chức năng tiêu hóa yếu dù ăn bao nhiêu cũng không thể hấp thu đủ chất dinh dưỡng, hấp thu canxi không đủ sẽ ảnh hưởng đến chiều cao.
Hệ tiêu hóa của trẻ còn tương đối non nớt, dễ mắc các bệnh như táo bón, tiêu chảy, một số trẻ không thích ăn đồ ăn chủ yếu mà ăn vặt nhiều sẽ khiến tình trạng khó tiêu trở nên trầm trọng hơn.
Yếu tố dinh dưỡng
Chiều cao liên quan mật thiết đến các chất dinh dưỡng như protein, vitamin D, canxi, phốt pho... là những chất dinh dưỡng cần thiết cho từng giai đoạn phát triển của trẻ, việc bổ sung thêm để đảm bảo đủ dinh dưỡng sẽ giúp trẻ phát triển chiều cao.
Nếu nhận thấy trẻ tăng trưởng và phát triển tương đối chậm thì mọi người có thể bổ sung cho trẻ một lượng canxi phù hợp. Nhưng không nên dùng quá nhiều, nếu không sẽ làm tăng gánh nặng cho đường ruột và gây rối loạn tiêu hóa.
Yếu tố di truyền
Các nghiên cứu từ lâu đã phát hiện ra rằng di truyền ảnh hưởng đến 70% chiều cao của trẻ và các yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến 30%.
Dựa trên chiều cao của cha mẹ, việc tính toán sơ bộ chiều cao cuối cùng của trẻ được xác định dựa trên nền tảng di truyền. Cụ thể, chiều cao trung bình của cha mẹ được lấy, cộng 6,5 cm để ước tính chiều cao của con trai và 6,5 cm được trừ đi để ước tính chiều cao của con gái.
Có một công thức dự đoán chiều cao thường được sử dụng khác: chiều cao con trai khi trưởng thành (cm) = (chiều cao của bố + chiều cao của mẹ) 12x1,08; chiều cao của con gái khi trưởng thành (cm) = (chiều cao của bố x 0,923 + chiều cao của mẹ))/2.
Yếu tố giới tính
Nói chung, con trai cao hơn con gái là do yếu tố giới tính. Tuy nhiên, ở tuổi thiếu niên, tốc độ tăng trưởng chiều cao của bé gái cao hơn bé trai nên trong một khoảng thời gian, bé gái thường cao hơn bé trai.
Sau khoảng thời gian đó, chiều cao của bé trai sẽ dần bắt kịp, còn chiều cao của bé gái sẽ chững lại dần. Nếu trong gia đình bạn có một cậu con trai không cao hơn những cô gái khác thì cũng không cần phải lo lắng, có thể là do yếu tố giới tính.
Những thủ phạm gây ức chế chiều cao của trẻ
Burger gà rán
Hamburger, gà rán là một trong những món ăn ưa thích của trẻ em, giá trị dinh dưỡng không cao, ăn quá nhiều sẽ ảnh hưởng đến sự tăng trưởng và phát triển của trẻ, dẫn đến béo phì, không có lợi cho việc phát triển chiều cao.
Hơn nữa, sau khi ăn vào phải mất một thời gian dài mới được tiêu hóa hoàn toàn, điều này làm tăng gánh nặng cho lá lách và dạ dày, theo thời gian, lá lách và dạ dày sẽ yếu đi.
Đồ uống từ sữa
Đồ uống từ sữa khác xa với sữa. Tác dụng của chúng hoàn toàn khác nhau, đồ uống từ sữa không phải là sữa nguyên chất, thậm chí có chứa các thành phần sữa mà được pha chế với nhiều chất phụ gia khác nhau.
Đồ uống có ga
Nghiên cứu cho thấy nếu trẻ uống nước có ga trong thời gian dài sẽ dẫn đến cơ thể bị thiếu hụt canxi, không có lợi cho sự phát triển của xương. Đặc biệt, đồ uống dạng cola có chứa hàm lượng phốt pho cao, uống nhiều có thể dẫn đến mất cân bằng tỷ lệ canxi và phốt pho trong cơ thể, dẫn đến chậm phát triển.
Thức ăn chiên rán
Trong quá trình sản xuất những thực phẩm này, nhiều hương liệu được thêm vào để thu hút khẩu vị của người tiêu dùng.
Thường xuyên ăn thức ăn chiên rán sẽ ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ và sử dụng chất dinh dưỡng của trẻ, đồng thời còn làm giảm quá trình trao đổi chất, không có lợi cho cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng, từ đó cản trở quá trình phát triển chiều cao.
Cơm canh
Khi trẻ không thích ăn, cha mẹ sẽ chuẩn bị sẵn một ít canh cho con, thậm chí có cha mẹ còn cho con ăn cơm canh hàng ngày vì cảm thấy tất cả chất dinh dưỡng đều có trong canh.
Trên thực tế, quan điểm này là sai lầm, gạo trong canh không chỉ có ít dinh dưỡng mà còn dễ nở ra sau khi ngâm. Tuy dễ nuốt nhưng lại cực kỳ khó tiêu, lâu ngày sẽ gây tổn hại cho hệ tiêu hóa của trẻ, gây khó tiêu, chậm lớn.
Kẹo
Đồ ngọt thông thường bao gồm bánh ngọt, kẹo dẻo, kẻo mút,… Khi trẻ ăn đồ ngọt, đường có thể bị phân hủy thành chất axit trong cơ thể trẻ, phản ứng với canxi, làm giảm khả năng hấp thu canxi của trẻ.
Thực phẩm đóng hộp
Mì ăn liền, giăm bông, xúc xích, đồ hộp… được một số cha mẹ chọn làm bữa sáng cho con mình vì nó rất tiện lợi. Pha 1 gói mì tôm, thêm một cây xúc xích là đã có ngay một bữa sáng nhanh gọn cho trẻ.
Tuy nhiên, đồ ăn liền kiểu này có hàm lượng calo cao, ít chất dinh dưỡng, chứa nhiều phốt pho, muối, cản trở sự hấp thu canxi. Cha mẹ nên hạn chế cho trẻ ăn nếu không trẻ sẽ bị suy dinh dưỡng và thấp còi.
Bí quyết tăng chiều cao cho trẻ
Có 2 giai đoạn trẻ tăng trưởng chiều cao nhanh nhất: Trước 3 tuổi và tuổi vị thành niên.
Trẻ sơ sinh có thể cao 25cm trong năm đầu đời và 10-12cm trong năm thứ 2. Ở tuổi dậy thì, hầu hết trẻ có thể cao trung bình 8cm mỗi năm, cá biệt có những trẻ cao thêm 10-12cm.
Vì vậy, nếu muốn con gái cao 165cm và con trai cao 180cm, cha mẹ cần lập ra một chế độ ăn uống khoa học, thường xuyên đo chiều cao, chú ý tới tốc độ tăng trưởng và cân nặng của con mình, cố gắng ăn càng ít càng tốt 3 loại thực phẩm kể trên.
Nếu chiều cao của trẻ trong nửa năm tăng dưới 3cm, cha mẹ nên tới bác sĩ để tìm ra nguyên nhân, nhằm tránh bỏ lỡ thời điểm "vàng" để phát triển chiều cao cho con mình.
Nếu cân nặng của trẻ vượt quá 10kg mỗi năm cũng cần chú ý, bởi khi cân nặng tăng nhanh thì tuổi xương cũng sẽ quá lớn, trẻ sẽ ngừng tăng chiều cao.
Thùy Dung (T/h)
