Nghệ từ lâu được nhân dân ta sử dụng như một loại gia vị và làm thuốc. Nghệ ngày càng được xử dụng rộng rãi bởi những công dụng tuyệt vời của loại củ này đối với sức khoẻ.
Thành phần của nghệ được phân tích nó chứa curcuminoid (6%), tạo nên màu vàng cho nghệ, trong đó lượng curcumin chiếm khoảng 70-80% khối lượng. Các hợp chất tinh dầu chiếm khoảng 2-7% gồm các hoạt chất chính là artumeron, zingiberen, borneol.
Công dụng của nghệ
Chăm sóc da mặt
Trong dân gian, nghệ được sử dụng để chăm sóc da. Bạn có thể dùng nghệ bôi lên vết thương đang ăn da non để chống sẹo. Tinh nghệ trộn mật ong, sữa chua đắp lên mặt để làm trắng da, giảm thâm nám, giúp da thêm sức sống, giảm mụn. Khi bạn đói, bạn có thể ăn thêm chút nghệ để lưu thông mạch máu giúp da đẹp hơn.
Phòng chống ung thư
Nghệ có tác dụng ngăn chặn hình thành tế bào ung thư mới, không ảnh hưởng tới tế bào lành khác. Sản phẩm từ nghệ cũng được hỗ trợ cho người bệnh ung thư sau hóa trị, xạ trị.
Làm chậm quá trình phát triển của bệnh Alzheimer
Curcumin còn có khả năng kích thích não bộ sản sinh các yếu tố dưỡng thần kinh giúp hạn chế được nguy cơ mắc các bệnh mất trí nhớ, Alzheimer.
Giảm viêm
Viêm mạn tính liên quan đến nhiều bệnh. Các nghiên cứu cho thấy, chất bổ sung curcumin có thể làm giảm mức độ của các dấu hiệu viêm và giúp điều trị hoặc giảm các triệu chứng của tình trạng viêm như viêm ruột, viêm khớp, bệnh vẩy nến, trầm cảm và xơ vữa động mạch...
Cải thiện tình trạng chống oxy hóa
Curcumin và các curcuminoid khác là những chất chống oxy hóa mạnh có thể cải thiện tình trạng chống oxy hóa, chống lại tổn thương tế bào khỏi các gốc tự do, liên quan đến các tình trạng sức khỏe như tiểu đường, bệnh tim và ung thư.
Cải thiện chức năng mạch máu
Các nghiên cứu cho thấy rằng, chất bổ sung curcumin có thể thúc đẩy sự giãn nở (mở rộng) của các mạch máu, tăng lưu lượng máu và giảm huyết áp.
Những người không nên sử dụng nghệ
Phụ nữ mang thai, muốn thụ thai
Bột nghệ chứa chất làm giảm khả năng đông máu, gây chảy máu, kích thích cổ tử cung đối với phụ nữ có thai. Vì vậy, phụ nữ có thai hoặc sau khi sinh không nên sử dụng tinh bột nghệ. Nếu muốn dùng, cần hỏi ý kiến bác sĩ, liều lượng 1-2 lần/ngày. Phụ nữ sinh mổ chỉ nên dùng sau sinh hai tuần.
Người đang có kế hoạch mang thai cũng nên cẩn trọng, hạn chế bột nghệ bởi có chất làm giảm nồng độ testosterone (hormone nam) khiến khó thụ thai.
Người bị thiếu máu
Thiếu máu là do thiếu sắt, tình trạng này xảy ra khi cơ thể không tạo đủ hồng cầu hoặc cơ thể mất quá nhiều hồng cầu do chảy máu hoặc cơ thể phá hủy hồng cầu. Nếu lúc này, bạn uống tinh bột nghệ với nồng độ cao có thể ngăn cản sự hấp thụ sắt, khiến tình trạng bệnh trở nên trầm trọng hơn.
Người bệnh tiểu đường
Hàm lượng curcumin trong nghệ có thể làm giảm lượng đường trong máu. Bệnh nhân tiểu đường nên chú ý khi ăn bột nghệ, tránh lượng đường trong máu quá thấp sẽ gây nguy hiểm. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi dùng.
Rối loạn đông máu
Đặc tính thanh lọc của nghệ cũng có thể khiến bạn dễ bị chảy máu hơn. Nguyên nhân của điều này vẫn chưa được các nhà khoa học khám phá rõ. Tuy nhiên, các lợi ích của nghệ như giảm cholesterol và huyết áp có thể liên quan cách thức hoạt động của nghệ trong máu.
Những người phải sử dụng thuốc làm loãng máu, thường xuyên bị chảy máu mũi phải cẩn thận khi tiêu thụ curcumin. Hấp thụ quá nhiều hợp chất này có thể làm chậm khả năng đông máu, tăng nguy cơ bầm tím và chảy máu.
Ngoài ra, nghệ cũng có thể tương tác với thuốc đông máu chậm như aspirin, ibuprofen (Advil), warfarin (Coumadin) và một số thuốc khác. Các chuyên gia cũng khuyến cáo bạn không nên sử dụng bột nghệ ít nhất 2 tuần trước phẫu thuật để tránh bị chảy máu nhiều khi mổ.
Bệnh nhân trào ngược dạ dày
Nhiều nghiên cứu cho thấy bột nghệ hiệu quả trong điều trị rối loạn tiêu hóa, dạ dày, song chúng có thể ảnh hưởng đến tác dụng của thuốc kháng axit. Khi dùng chung với thuốc kháng axit như tagamet, pepcid, zantac, nexium hoặc prevacid, nghệ có thể làm tăng axit dạ dày, gây các cơn đau ngoài ý muốn.
Sỏi thận
Sỏi thận là những tinh thể được hình thành do sự lắng đọng của các chất khoáng và muối. Khoáng chất phổ biến nhất là canxi oxalat. Nghệ cũng chứa nhiều oxalat, có thể liên kết với canxi và gây hình thành sỏi thận. Vì vậy, nếu bạn đang bị bệnh sỏi thận thì tốt nhất nên đề phòng.
Người chuẩn bị phẫu thuật
Nghệ có khả năng ngăn ngừa đông máu nên những người chuẩn bị phẫu thuật cần ngưng ăn nghệ trong khoảng hai tuần trước khi phẫu thuật. Nếu tiêu thụ quá nhiều có thể dẫn đến chảy máu nhiều, khó cầm máu trong và sau khi phẫu thuật.
Những lưu ý khi sử dụng nghệ
Khi dùng nghệ bạn cần dùng đúng liều lượng, không nên sử dụng quá nhiều vì có thể bị tác dụng phụ. Nghệ có tính cay nếu dùng nhiều gây đau bụng, buồn nôn, khó tiêu.
Khi dùng nghệ, bạn có thể sử dụng nghệ tươi nhưng chỉ dùng 4-6g/ngày.
Như Quỳnh(T/h)