Sen là cây thuốc quý đã được biết đến từ lâu, tất cả các bộ phận của cây đều được dùng làm thuốc. Trong đó, hạt sen được coi là loại dược phẩm quý cho sức khoẻ.
Hạt sen có hàm lượng các chất protein, magie, kali và phốt pho cao, trong khi hàm lượng mỡ bão hòa, natri và cholesterol lại rất thấp. Trong y học, hạt sen được xem như một dược phẩm quý, có thể chữa các loại bệnh như suy nhược cơ thể, suy nhược thần kinh, mất ngủ, ăn kém, tâm phiền và bệnh ăn uống khó tiêu.
Trong 100g hạt sen có chứa 350 calo, 63-68g carbohydrate, 17-18g protein, nhưng chỉ có 1,9-2,5g mỡ, còn lại là các thành phần khác như nước, khoáng chất khác. Theo kết quả nghiên cứu, trung bình cứ 100 gam hạt sen khô có thể cung cấp khoảng 18g protein chất lượng cao và chất xơ. Đặc biệt, hạt sen không chứa đường mà lại có hương vị thơm ngon hợp với sở thích của nhiều người.
Hạt sen bao gồm hai phần chính là hạt và tâm sen bên trong. Khi hạt sen kết hợp với tim sen bên trong cũng giúp chữa đau đầu và suy nhược cơ thể. Nếu dùng riêng hạt sen thì có tác dụng nhuận trường và hỗ trợ phòng các bệnh về đường tiêu hóa.
Hạt sen không chỉ là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, món ăn quen thuộc trong mỗi gia đình mà còn được sử dụng trong y học cổ truyền, đem lại hiệu quả điều trị rất nhiều bệnh. Tuy nhiên có một số người dưới đây được khuyến cáo không nên ăn hạt sen.
Công dụng của hạt sen đối với sức khỏe
Hạt sen giúp trị bệnh lẫn ở người già
Trong Đông y, bệnh lẫn là chứng bệnh làm cho người già cảm thấy đờ đẫn, choáng váng, mất ngủ, nhanh quên. Bệnh lú lẫn ở người già khá nguy hiểm, bệnh tiến triển làm họ không xác định được không gian và thời gian, làm mất khả năng nhận biết, không nhớ thông tin gì về người thân, mất phương hướng và không còn khả năng suy nghĩ ra quyết định. Các món ăn được chế biến từ sen giúp dưỡng tâm khí cho người cao tuổi, chữa bệnh lẫn rất hiệu quả.
Hạt sen giúp kháng viêm hiệu quả
Một số nghiên cứu đã cho thấy, cả hạt sen đỏ và hạt sen trắng đều có khả năng giúp kháng viêm hiệu quả, chống oxy hóa rất tốt nhờ 2 loại polysaccharide ở tâm sen.
Hạt sen giúp trị mụn trứng cá
Hạt sen có thể giúp trị mụn trứng cá. Bã nhờn ở da là một chất sáp hình thành là làm tắc những lỗ trên da, đây chính là thủ phạm gây ra mụn trứng cá. Có thể sử dụng phương pháp trộn thêm hoa sen vào trà xanh đắp lên mặt để giảm lượng bã nhờn các tuyến tiết ra.
Hạt sen giúp hạn chế sự lan rộng của tế bào ung thư phổi
Đặc biệt, chất neferine trong tâm sen có tác dụng làm hạn chế sự lan rộng của tế bào ung thư phổi. Kết quả nghiên cứu này đề xuất việc sử dụng tâm sen để điều trị căn bệnh ung thư phổi trong tương lai.
Hạt sen giúp chữa bệnh mất ngủ
Bệnh mất ngủ là một bệnh phổ biến mà nhiều người già cũng như thế hệ trẻ gặp phải. Nguyên nhân khiến mất ngủ thường do căng thẳng gây ra và có thể dẫn tới nhiều vấn đề sức khỏe có liên quan khác. Hạt sen có tác dụng giúp người dùng an thần và thư giãn, dễ ngủ nên được coi là bài thuốc tại nhà hiệu quả để điều trị chứng mất ngủ.
Những người không nên ăn hạt sen
Người mắc bệnh tim mạch
Những người mắc bệnh tim mạch cần hạn chế hoặc tránh ăn hạt tiêu và không nên sử dụng tâm sen, vì tâm sen có hàm lượng alkaloid cao và có thể gây tác động mạnh đến tim. Nếu muốn sử dụng tâm sen làm thuốc, cần khử độc trước khi sử dụng bằng cách sao vàng tâm sen mà không cháy để loại bỏ độc tố.
Nếu bạn mắc bệnh tim, cần tuân theo liều dùng và không sử dụng tâm sen lâu dài. Tốt nhất, nếu bạn có tiền sử bệnh tim mạch, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi sử dụng tâm sen.
Trẻ em
Hệ tiêu hoá của trẻ còn non yếu mà hạt sen lại là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, nếu cho trẻ ăn hạt sen có thể gây khó tiêu, tạo cảm giác khó chịu và không hấp thụ được các dưỡng chất của hạt sen.
Hơn nữa, một số trẻ có cơ địa nhạy cảm nếu sử dụng hạt sen có thể gây dị ứng, mẩn đỏ. Dó đó, bạn không nên sử dụng hạt sen để nấu thức ăn cho trẻ.
Người bị rối loạn tiêu hoá
Sử dụng hạt sen không đúng cách hoặc quá liều sẽ gây tình trạng đầy bụng, khó tiêu, táo bón.
Người bị suy giảm trí nhớ
Giấc ngủ góp phần quan trọng trong việc duy trì hoạt động của não bộ nhưng nếu lợi dụng quá nhiều lượng chất an thần có trong hạt sen sẽ tiềm ẩn nguy cơ bị rối loạn giấc ngủ.
Sử dụng quá nhiều hạt sen và cả tâm sen sẽ gây thiếu tỉnh táo, luôn ở trạng thái buồn ngủ, làm giảm khả năng ghi nhớ của bạn.
Người bị mất ngủ
Hạt sen thường được coi là một giải pháp tốt để chữa trị mất ngủ, nhưng điều này là một nhận định sai lầm. Thực tế, hạt sen không có tác dụng chữa mất ngủ đáng kể.
Trong hạt sen, thành phần quan trọng để chữa trị mất ngủ là tâm sen, được tách ra từ búp hạt. Do đó việc sử dụng hạt sen để cải thiện tình trạng bị mất ngủ không mang lại hiệu quả. Nếu muốn sử dụng tâm sen để trị mất ngủ, bạn cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ Đông y để sử dụng đúng liều lượng.
Một số lưu ý khi ăn hạt sen
Hạt sen có nhiều công dụng với sức khoẻ, có thể dùng để nấu cháo, nấu chè và một số món ăn bổ dưỡng khác nhưng tuyệt đối không được kết hợp hạt sen với cua hay thịt rùa vì sự kết hợp này có thể gây ngộ độc.
Khi cho trẻ ăn hạt sen, đặc biệt là trẻ nhỏ dưới 1 tuổi, bạn nên nghiền nhuyễn trước. Nếu ăn nguyên hạt, nó có thể gây nguy hiểm cho trẻ.
Ăn quá nhiều hạt sen có thể gây khó tiêu và dị ứng. Không nên uống trà tâm sen tươi, đặc biệt là nếu bạn bị bệnh tim, vì trong tâm sen có chứa chất độc.
Để loại bỏ chất độc, bạn nên sấy vàng hạt sen. Nếu bạn đang gặp vấn đề về tiêu hóa như táo bón, khó tiêu hay đầy bụng, bạn nên hạn chế ăn hạt sen để tránh làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
Nếu bạn sử dụng hạt sen tươi để chữa mất ngủ, bạn nên ăn cả tâm sen. Tuy nhiên, bạn không nên ăn quá nhiều để tránh ngộ độc.
Những người bị bệnh tim không nên sử dụng hạt sen một cách tự ý mà nên tham khảo ý kiến từ bác sĩ. Hoặc đơn giản hơn, bạn có thể loại bỏ tâm sen hoàn toàn để đảm bảo an toàn.
Tuy là thực phẩm tốt cho sức khỏe, tuy nhiên bạn không nên sử dụng hạt sen liên tục trong một thời gian dài. Nếu ăn quá nhiều tâm sen tươi, nó có thể gây ảnh hưởng đến hormone, gây rối loạn kinh nguyệt, giảm ham muốn ở cả nam và nữ.
Như Quỳnh(T/h)
