Ông Nguyễn Hùng Long, Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế, cho biết cuối năm là dịp mà thực phẩm và tiêu dùng nhiều, nhất là vào lễ hội xuân, Tết Nguyên đán.
Vào mùa Tết Nguyên đán cũng như lễ hội xuân, nhu cầu tiêu dùng tăng lên gấp nhiều lần so với trong năm. Những mặt hàng chủ yếu tăng lên trong dịp này là thực phẩm tiêu dùng trong dịp Tết như các loại thịt, bánh mứt kẹo, đồ uống…
Cục An toàn thực phẩm cũng xác định những sản phẩm thực phẩm trọng tâm để đi kiểm tra các cơ sở sản xuất, kinh doanh như bánh kẹo, miến, thịt, gạo và các loại đồ uống… trong dịp Tết này.
Ban chỉ đạo liên ngành Trung ương cũng đã chỉ đạo là bảo đảm an toàn thực phẩm (ATTP) trong sản xuất, chế biến và kinh doanh cũng như sử dụng thực phẩm nói chung, tập trung vào những cơ sở sản xuất kinh doanh.
Từ đó, tăng cường kiểm soát, ngăn chặn kịp thời việc sản xuất kinh doanh thực phẩm giả, kém chất lượng và đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng cũng như phòng chống ngộ độc thực phẩm.
Ngoài ra, theo ông Long, gần đây kinh doanh qua mạng online tăng nhiều, thậm chí tăng gấp nhiều lần và xu hướng ngày càng tăng.
"Đây là xu hướng chung của thế giới, chứ không phải chỉ riêng Việt Nam, thậm chí bây giờ còn có đặt hàng từ nước ngoài về nữa… Do đó, việc kinh doanh trên mạng cũng là một vấn đề đáng quan tâm. Việc này ngành công thương sẽ là chủ đạo trong vấn đề kiểm soát, đó là thương mại điện tử", ông Long cho hay.
Song về thương mại điện tử hiện nay có cái khó khăn, đó là kinh doanh hàng online không phải đăng ký kinh doanh mà họ sẽ tự chịu trách nhiệm về những sản phẩm đó. Tất nhiên cơ quan quản lý có trách nhiệm về kiểm soát, kiểm tra.
Ví dụ như một cơ sở mà sản xuất một thực phẩm nào đó để bán, thì rõ ràng đấy là họ kinh doanh. Mặc dù họ không phải đăng ký kinh doanh nhưng họ vẫn phải tuân thủ theo các quy định bảo đảm ATTP, mà nếu không tuân thủ, họ vẫn bị xử lý, cấm bán…
Những nơi có địa chỉ, cơ quan chức năng vẫn phải căn cứ trên việc kinh doanh đó để kiểm tra, kiểm soát. Dịp Tết này cũng sẽ tăng cường kiểm tra, kiểm soát những cái đó.
“Chúng tôi cũng muốn nói là vai trò của người tiêu dùng cực kỳ quan trọng bởi vì không ai thay thế họ được. Không nên cứ chờ một cơ quan hoặc ai đó kiểm soát đấy cho mình trong khi mình không quan tâm gì, thì không bao giờ có thể đảm bảo an toàn cho chính mình. Người tiêu dùng có thể kiểm soát ATTP bằng cách kiểm tra sự tin cậy của cơ sở sản xuất như tìm hiểu các thông tin rất cụ thể về cơ sở đó…”, ông Long nhấn mạnh.
Ông Long phân tích, vai trò của người dân là rất lớn trong vấn đề để đảm bảo an toàn thực phẩm chung. Trong luật cũng đã quy định rất rõ là vai trò, trách nhiệm của người tiêu dùng là phải tuân thủ theo tất cả những hướng dẫn của nhà sản xuất về tiêu dùng thực phẩm. Ví dụ, thực phẩm người ta hướng dẫn là phải bảo quản điều kiện 5 độ C chẳng hạn nhưng mua về lại để bên ngoài, khiến bị ôi thiu, mốc… Ăn vào thì gây ngộ độc. Việc đấy không có cơ quan nào giúp chúng ta xử lý việc đó cả.
Bất cứ thành phần nào cũng quan trọng, từ sự quản lý của cơ quan chức năng đến ý thức tự bảo quản, tự bảo vệ chính mình của người tiêu dùng thì mới có thể đảm bảo được một cái Tết an toàn, yên ấm cho mọi gia đình.
Phó Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm cho biết thêm, quan điểm của Ban chỉ đạo liên ngành Trung ương về ATTP là kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm về ATTP không chỉ trong dịp Tết mà cả là xuyên suốt cả năm. Cơ quan chức năng cũng thường xuyên kiểm soát, kiểm tra, thanh tra, vi phạm xử lý và đưa những vi phạm đó lên các phương tiện thông tin đại chúng để cho người dân biết và cảnh báo cho người dân về những cơ sở có vi phạm.
Nếu như mọi người quan tâm lên trang web của Cục An toàn thực phẩm sẽ thấy thông tin về việc xử lý những thực phẩm, chủ yếu là thực phẩm bảo vệ sức khỏe khi có bất cư vi phạm nào, kể cả về quảng cáo hay vi phạm về an toàn, đều đưa lên thông báo tên sản phẩm cụ thể, của công ty nào, địa chỉ đâu.
Đặc biệt, trong kế hoạch kiểm tra liên ngành của Ban Chỉ đạo ngành Trung ương về ATTP Tết Nhâm Thìn cũng như là lễ hội Xuân 2024, các cơ quan quản lý như Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Công thương, Bộ Y tế chủ trì các đoàn liên ngành, nhưng trong đó đều mời các thành phần tham gia là các ban, ngành, đoàn thể hội khác như Hội nông dân thành viên, Hội Liên hiệp phụ nữ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc các tỉnh, thành phố… Trong quá trình đi kiểm tra, không phải lúc nào cũng đủ được các thành phần hiệp hội đó nhưng họ cũng góp phần thực hiện giám sát các hoạt động sản xuất, kinh doanh ATTP ở các địa phương, để thông báo cho chính quyền các địa phương khi phát hiện ra những cái vi phạm hoặc những hành vi có thể gây ra những mối nguy đến sức khỏe của người tiêu dùng.
XEM THÊM: Dọn nhà đón Tết, người đàn ông nhập viện cấp cứu vì gặp nạn bất ngờ
Về lâu dài, việc phân công hiện nay đang chia ra 3 bộ cùng kiểm tra, quản lý, còn theo Chỉ thị 17 của Ban Bí thư là sau này việc quản lý về ATTP sẽ về một đầu mối. Khi đó dù một đầu mối là bộ nào quản lý thì sự phối hợp liên ngành vẫn cần phải tiếp tục.
Ví dụ như ngành nông nghiệp thì không bao giờ thoát khỏi trách nhiệm đảm bảo nuôi trồng, thu hái đánh bắt, sơ chế nông sản thực phẩm; Ngành công thương cũng không thể thiếu vì họ quản lý thị trường, trách nhiệm quản lý về lưu thông trên thị trường. Hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng… cơ quan truyền thông cũng vẫn phải tuyên truyền trên các phương tiện đại chúng… Tất cả các ban ngành khác đều có vai trò nhất định. Tôi cho rằng, việc cần thiết là phối kết hợp liên ngành ngày càng chặt chẽ hơn thì sẽ đảm bảo tốt hơn về vấn đề ATTP.
Mộc Trà
