Người thầy hết lòng vì trẻ em cá biệt với tài thu phục nhân tâm

(ĐSPL) - Dù đã bước sang tuổi lục tuần, đôi mắt vốn mờ yếu, nhưng hàng ngày thầy Phan Công Tâm vẫn đứng lớp, truyền thụ kiến thức cho biết bao thế hệ học trò. Không chỉ dạy chữ, thầy còn dạy học trò cách đối nhân xử thế sao cho nên người. Nhiều thế hệ học trò của thầy đến nay đã thành tài, có những người nắm giữ chức vụ quan trọng.

Thầy Tâm đang tận tình chỉ dạy cho học trò.

Làm việc nghĩa để trả ơn đời

Gần ba mươi năm nay, hình ảnh ông giáo già lọc cọc đi chiếc xe đạp cà tàng đến từng nhà khuyên nhủ học trò, đã trở nên quen thuộc với người dân thị trấn Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh. Thậm chí, nếu một ngày không thấy thầy như thế, họ sẽ lấy làm lạ. Đó chính là thầy Phan Công Tâm (SN 1957, ngụ khu phố 4, thị trấn Hòa Thành).

Không khó để chúng tôi tìm tới nhà, cũng là lớp học của thầy giáo già này. Chẳng biết tự bao giờ, thầy Tâm đã trở thành nét đẹp rất riêng của thị trấn Hòa Thành, con xóm nhỏ cũng như được thổi một làn gió mới. Những bà mẹ yên tâm phần nào bởi lũ trẻ mới lớn, vốn “bất trị” bỗng trở nên biết nghe lời, thôi những trò nghịch dại và tìm tới nhà thầy Tâm ngoan ngoãn theo học con chữ.

Ngôi nhà cấp 4 có phần tuềnh toàng của thầy Tâm nằm trong một con hẻm nhỏ. Nơi rộng nhất của căn nhà chỉ đủ thầy kê mấy cái bàn trưng dụng cho lớp Anh văn, có sức chứa từ 15-20 học sinh. Ngay bên cạnh là lớp phụ nhỏ hơn, kê được hai dãy bàn nữa, để dành cho những lớp ít học trò hơn hoặc để thầy kèm mấy đứa cháu. Còn lại phòng khách, thầy dùng làm phòng học vi tính. Trong căn nhà nhỏ đó, thầy Tâm tất bật chạy qua chạy lại giữa các lớp với trình độ học sinh và bài giảng khác nhau. Thấy có khách, thầy dừng bài giảng, nhẹ nhàng dặn học trò những phần có thể tự học rồi niềm nở đón khách.

Bắt đầu câu chuyện về những trang đầu tiên của cuộc đời mình, thầy Tâm từ tốn nói: “Năm 14 tuổi, tôi tưởng mình bị mù vĩnh viễn vì một căn bệnh quái ác mà hồi đó ở Việt Nam chưa thể chữa trị được. Nhà nghèo nên cả gia đình tôi chỉ biết trông chờ vào trời phật. Bố mẹ tôi chẳng còn hy vọng gì có thể chữa lành đôi mắt cho tôi nữa. May thay đang lúc thất vọng nhất thì bà con, họ hàng lối xóm hay tin đã gom góp mỗi người một ít. Sau đó tôi được đi nước ngoài mổ mắt bằng tình thương của lối xóm”.

Thế rồi Tâm thoát cảnh mù lòa, tuy thị lực không thể hoàn toàn bình phục như ban đầu. Lòng khát khao được học, được đọc sách vẫn ngày càng lớn dần trong Tâm. Không thể nhìn rõ mặt chữ, cậu bé Tâm khi ấy mới bước qua tuổi 15, đành gí sát cuốn sách vào tận mắt, miễn sao có thể đọc. Sẵn nỗi sợ rằng chỉ sau một đêm thức dậy, mình sẽ không còn được cầm quyển sách, nên Tâm đọc say sưa tất cả những cuốn sách mà mình tìm thấy.

Bên tách trà nóng, những trang ký ức của gần bốn mươi năm trước, như lại ùa về khiến thầy Tâm nheo nheo con mắt, kể tiếp: “Năm 1975, tôi vừa học hết năm thứ nhất đại học Sư phạm thì đất nước giải phóng. Cha bệnh rồi mất, mẹ cũng mang trọng bệnh, là con út, tôi phải bỏ học để chăm sóc mẹ già. Chính những ngày tháng quanh quẩn bên giường bệnh của mẹ, càng làm trỗi dậy khát khao được học trong tôi hơn bao giờ hết. Thế là tôi mượn tài liệu chương trình Đại học của bạn về nhà tự ôn, đồng thời học thêm lớp đông y do hội Y học Dân tộc cổ truyền huyện. Đến giờ, mặc dù tuổi đã cao, cần được nghỉ ngơi bên gia đình với con cháu, nhưng tôi vẫn muốn đứng lớp được ngày nào thì hay ngày đó. Tôi coi đó là việc làm phúc, coi như trả nghĩa cho cuộc đời này thôi”.

Thầy Phan Công Tâm đang trò chuyện cùng PV.

Bén duyên nhờ nghề trông trẻ

Nói về cái nghề “gõ đầu trẻ” của mình, thầy Tâm mỉm cười rồi bảo đó là cái duyên thôi. Năm 1988, khi thị trấn Hòa Thành bây giờ còn nghèo nàn, người dân hầu như làm công nhân cho những công ty xung quanh thị trấn. “Cha mẹ bọn trẻ cả ngày tối mặt trong công ty, đành để chúng vật vạ ngoài đường. Bọn trẻ hay tụ tập trước nhà tôi, đứa nào đứa ấy đen nhẻm, lem luốc. Nhìn bọn trẻ, tôi xót lắm, nếu cứ bỏ mặc chúng như vậy không sớm thì muộn cũng sẽ hư. Sau nhiều đêm suy nghĩ tôi quyết định phải làm một điều gì đó cho những đứa trẻ đáng thương này. Tôi chỉ có cái chữ nên cho chúng cái chữ”, thầy cho hay.

Thế là thầy Tâm gom bọn trẻ lại vào căn phòng nhỏ. Thầy bắt đầu giảng cho chúng nhiều điều kỳ thú. Rồi những người cha, người mẹ nghèo suốt ngày bận bịu ấy cũng nhận thấy con mình từ ngày theo thầy Tâm trở nên ngoan hơn. Tiếng lành đồn xa, họ đem con gửi luôn cho thầy. Thầy Tâm bỗng nhiên trở thành thầy giáo kiêm người giữ trẻ từ dạo đó. Dù khi ấy tiền công đôi khi chỉ là lon gạo, nải chuối hay con cá, bó rau nhưng tất cả như vực dậy lòng yêu nghề nơi người thầy bất đắc dĩ. Sau đó, đáp ứng nhu cầu của một số người bạn, thầy Tâm dạy thêm tiếng Anh. Thầy lại lao vào đọc và nghiên cứu các tài liệu tiếng Anh rồi tự soạn giáo trình dạy cho học sinh.

Chị Nguyễn Thị Thanh có đứa con trai khá lì lợm, nhờ thầy dạy dỗ mà nay đã học xong đại học, có việc làm ổn định trên TP. HCM: “Vợ chồng tôi suốt ngày lo việc đồng áng nên nhiều khi bỏ bê con cái, khi phát hiện ra thì chúng cầm đầu lũ trẻ quậy phá từ đầu làng đến cuối xóm. Chúng mới lớn, nói nặng nhẹ gì cũng không nghe. Được mọi người chỉ bảo nên tôi đem con đến gửi hẳn ở nhà thầy Tâm. Ai ngờ chỉ một thời ngắn mà nó đã thay đổi hoàn toàn tính nết”.

Hỏi thầy về bí quyết “thu phục nhân tâm” của mình, thầy Tâm cười xòa bảo: “Thực ra mỗi học sinh là một con người, tôi chỉ lấy tình thương giữa người và người mà cư xử, mong truyền cho các em chút hơi ấm, để các em đủ sức bước tới chứ không có bí quyết gì”. Chỉ vậy thôi mà biết bao đứa trẻ đã thành tài dưới tay thầy, dưới mái nhà cấp bốn vang tiếng ê a của lũ trẻ thơ cùng tiếng giảng bài đều đều của người giáo già.

Suốt mấy chục năm cống hiến cho xã hội, thầy Tâm đã không màng chút gì cho bản thân mình. Tài sản lớn nhất của thầy vẫn là chiếc xe đạp cũ kỹ. Nét đẹp của thầy vốn phát ra từ chính cái tâm của mình dành cho cuộc đời. Hằng năm, bắt đầu từ tháng Chạp, thầy đã chuẩn bị quà Tết đi tặng mấy chục hộ nghèo. Rồi đầu mùa mưa thầy lại tất tả vận động chương trình cất nhà, chống dột cho những gia đình gặp khó khăn. Từ cụ già đến em bé đều được thầy quan tâm, lo lắng chu toàn. Đặc biệt, đối với những bệnh nhân nghèo, thầy đích thân đến nhà coi sóc, thuốc men cho đến khi lành bệnh.

Chừng ấy năm qua, biết bao lớp học trò thành danh từ ngôi nhà cấp bốn của giáo già ấy, một số người thực sự thành đạt. Thầy bảo, Có lẽ đây là trái ngọt thầy được hái sau bao nhiêu năm vun trồng. Những người học trò ngỗ nghịch năm nào, nay như những đứa con tìm về với cha già của chính mình.