Lươn là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, chứa nhiều axit amin cần thiết cho cơ thể cũng như nhiều vitamin và khoáng chất. Do đó, đây được xem là loại thực phẩm mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.
Lươn có thành phần dinh dưỡng rất cao. Trong 100g thịt lươn có chứa 12,7g chất đạm và 25,6g chất béo. Trong đó, cholesterol là 0,05g và năng lượng chiếm 285 calo. Ngoài ra, thịt lươn còn có các vitamin như: vitamin A, vitamin B1, niacin, riboflavin, biotin, vitamin B6, và các loại khoáng chất như: sắt, natri, kali, calci, magie, photpho.
Ở Việt Nam, lươn được ví như một loại "đặc sản", có thể dùng để chế biến thành rất nhiều món ăn thơm ngon. Theo đông y, thịt lươn có tác dụng bồi bổ khí huyết, trừ phong thấp, chữa suy dinh dưỡng, kiết lỵ, đau nhức xương sống, phong thấp… nếu ăn đúng cách.
Tuy nhiên có một số nhóm người được khuyên nên tránh xa món ăn này vì có thể ảnh hưởng sức khỏe.
Lợi ích của lươn tới sức khỏe
Lươn bổ dưỡng, phục hồi sức khoẻ, phát triển thể chất
Nguồn dinh dưỡng, vitamin, khoáng chất dồi dào khiến lươn trở thành thực phẩm giúp người bệnh, người già hồi phục sức khỏe, trẻ em phát triển thể chất, mẹ bầu bồi bổ cơ thể.
Các vitamin, khoáng chất giúp cân bằng độ pH trong cơ thể, cải thiện tiêu hóa và trao đổi chất, giúp cơ thể hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn
Tốt cho não, cải thiện trí nhớ
Lươn rất giàu DHA và lecithin, là thành phần chính cấu tạo nên màng tế bào các cơ quan của con người và là dưỡng chất không thể thiếu cho tế bào não. Theo dữ liệu nghiên cứu thực nghiệm của Mỹ, bổ sung lượng lecithin thường xuyên có thể cải thiện 20% trí nhớ. Các acid béo không bão hòa trong lươn có lợi cho cho sự phát triển não.
Vì vậy, ăn thịt lươn có tác dụng bổ não, cải thiện trí nhớ và học tập, có thể làm giảm nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ.
Là thực phẩm lý tưởng cho bệnh nhân đái tháo đường, bệnh tim mạch
Chất béo trong lươn chủ yếu là chất béo không bão hòa, nhiều omega-3, omega-6. Lươn cung cấp một lượng lớn omega-3: 838 mg omega-3 trên mỗi khẩu phần 100g và 1.333 mg omega-3 mỗi miếng lươn phi lê.
Omega-3 rất cần thiết cho sức khỏe của tim và chức năng của não. Hàm lượng omega-3 cao trong lươn làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và ung thư, giúp cải thiện huyết áp, giảm cholesterol và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường và viêm khớp. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng omega-3 có thể cải thiện tâm trạng và giảm các triệu chứng trầm cảm và lo lắng.
Bổ máu, ngăn ngừa thiếu máu thiếu sắt
Một chế độ ăn uống ít chất sắt, vitamin B12 và folate làm tăng nguy cơ thiếu máu. Hàm lượng những chất này trong lươn rất dồi dào, giúp tạo ra đủ các tế bào hồng cầu khỏe mạnh, ngăn ngừa tình trạng thiếu máu.
Những ai không nên ăn lươn?
Người bị bệnh gout
Bệnh gout là một bệnh của rối loạn chuyển hóa đạm dẫn đến làm tăng acid uric trong máu. Lươn là thực phẩm giàu đạm, do đó những người bị bệnh gout nếu ăn lươn sẽ khiến tình trạng bệnh chuyển biến nặng hơn.
Người bị mỡ máu cao
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, người bị mỡ máu cao nên hạn chế ăn thịt lươn ở dạng chế biến chiên xào, nên chế biến bằng cách hấp, luộc, nấu cháo, nướng,…
Trẻ em có tiền sử bị dị ứng
Trẻ em trên 1 tuổi có thể ăn các món ăn từ thịt lươn, tuy nhiên không lạm dụng cho trẻ ăn quá nhiều vì lươn dễ gây dị ứng ở một mức độ nhất định. Những bé có tiền sử bị dị ứng cần hết sức thận trọng khi ăn thịt lươn. Nên cho ăn thử 1 ít vào lần đầu và quan sát biểu hiện dị ứng để xử trí kịp thời.
Trẻ em trên 1 tuổi có thể ăn các món ăn từ thịt lươn, tuy nhiên không lạm dụng cho trẻ ăn quá nhiều vì lươn dễ gây dị ứng ở một mức độ nhất định. Những bé có tiền sử bị dị ứng cần hết sức thận trọng khi ăn thịt lươn. Nên cho ăn thử 1 ít vào lần đầu và quan sát biểu hiện dị ứng để xử trí kịp thời.
Những lưu ý khi ăn lươn
- Huyết lươn có độc, nhưng độc không chịu nhiệt, có thể bị nhiệt phân hủy, nên nấu chín ăn không ngộ độc. Bởi vậy, không nên ăn lươn sống, nên sơ chế sạch và nấu chín kỹ. Nếu ăn nhầm máu lươn, sẽ kích thích niêm mạc miệng và đường tiêu hóa, làm hệ thần kinh bị tổn thương nghiêm trọng, gây tê bì chân tay, suy hô hấp, tuần hoàn và dẫn đến tử vong.
- Không ăn lươn chết hoặc ươn: Trong thịt lươn chứa rất nhiều protein, trong đó có hợp chất Histidine tốt cho cơ thể, nhưng khi lươn chết, hợp chất này bị nhiễm khuẩn và có thể chuyển hóa thành chất độc Histamine, một chất độc gây ra dị ứng miễn dịch có hại cho con người.
- Sau khi ăn lươn cần tránh thực phẩm tính hàn: Vị chuyên gia khuyến cáo mọi người cần tránh ăn thực phẩm tính hàn như tôm, cua biển, dưa hấu, chuối tiêu… ngay sau khi ăn lươn, chạch vì lươn tính cam ôn, ăn liền nhau có thể gây khó chịu, thậm chí ngộ độc.
- Lươn sinh sống trong môi trường sình lầy, nước đục, ao bùn, nên có khả năng nhiễm các loại sán, ký sinh trùng cao. Việc ăn lươn sống sẽ tạo điều kiện cho ký sinh trùng phát triển và gây hại cho cơ thể. Đã có người sử dụng thịt lươn chưa chín tới nên đã bị nhiễm ký sinh trùng với ấu trùng Gnathostoma spinigerum từ 0,8 đến 29,6%.
Như Quỳnh(T/h)
