Hạt tiêu là sản phẩm từ cây Hồ tiêu, có tên khoa học là Piper nigrum L., còn được biết đến với các tên gọi như tiêu ăn, cổ nguyệt, hắc cổ nguyệt, bạch cổ nguyệt. Đây là một loại cây leo có hoa, chủ yếu được trồng để thu hoạch quả và hạt, thường được sử dụng làm gia vị ở dạng khô hoặc tươi.
Hạt tiêu không chỉ là một loại gia vị phổ biến phù hợp với nhiều món ăn mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mà chúng ta có thể chưa biết.
Ngăn ung thư
Tiến sĩ Lương Y Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam, đã chỉ ra rằng, mặc dù nghệ đã trở nên rất phổ biến nhờ vào đặc tính chữa bệnh xuất sắc của nó, nhưng hiệu quả cao nhất được ghi nhận khi nó được kết hợp với hạt tiêu đen.
"Bởi chất piperine trong hạt tiêu đen giúp cơ thể hấp thụ những lợi ích tuyệt vời của nghệ", ông Giang giải thích.
Các nghiên cứu gần đây đã chia sẻ thông tin về tác dụng tích cực của nhiều loại gia vị khác nhau, bao gồm hạt tiêu đen và nghệ, và cách chúng có thể giúp giảm nguy cơ mắc ung thư.
Hạt tiêu đen chứa một hợp chất sinh học hoạt tính tương tự capsaicin được gọi là piperine. Hợp chất này có khả năng gây ra apoptosis (tử vong theo chương trình), có thể ngăn chặn sự phát triển của các khối u. Kết hợp này với tác dụng chống ung thư của nghệ tạo nên một sự kết hợp mạnh mẽ.
Tại Đại học Dalhousie (Canada), các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng piperine có thể ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, mặc dù cơ chế hoạt động vẫn chưa được hiểu rõ. Piperine không chỉ ức chế sự phát triển của tế bào ung thư đại tràng mà còn gây ra apoptosis ở một số tế bào.
Các nghiên cứu đã cung cấp bằng chứng đầu tiên về việc piperine có thể hữu ích trong điều trị ung thư đại tràng.
Giảm đau răng
β-Caryophyllene là thành phần chính được tìm thấy trong hạt tiêu sọ. Chất này rất hữu ích cho việc chống viêm, giảm đau răng và các vấn đề răng miệng khác.
Hỗ trợ tiêu hóa
"Hạt tiêu đen gửi thông điệp tới dạ dày để giải phóng axit clohydric (HCl). Chính axit này giúp cải thiện tiêu hóa. Thông qua quá trình này, nó có thể giúp loại bỏ chứng ợ nóng, khó tiêu và đầy hơi", TS Giang nói.
Axit dạ dày là thành phần axit clohydric của dịch dạ dày hình thành trong dạ dày để chuẩn bị thức ăn cho quá trình tiêu hóa và hấp thu của ruột. Axit thấm vào thức ăn được lưu trữ trong dạ dày, từ đó giúp phá vỡ nó để cơ thể có thể dễ dàng tiêu hóa.
Tốt cho bệnh nhân tiểu đường
Theo TS Giang, hạt tiêu đen đã được chứng minh là có tác dụng chống oxy hóa và kháng khuẩn ấn tượng, giúp tăng cường sức khỏe của đường tiêu hóa. Những chất chống oxy hóa này có thể giúp ổn định đường huyết.
Một báo cáo gần đây được công bố trong kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ đã nghiên cứu tác dụng của piperine đối với bệnh béo phì và tiểu đường. Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng piperine có thể điều chỉnh tốc độ trao đổi chất của cơ bắp khi nghỉ ngơi, từ đó có thể giảm béo phì và tiểu đường.
Giúp giảm cân
Nhiều nhà nghiên cứu tin rằng hạt tiêu có thể giúp đốt cháy chất béo nhờ vào piperine chứa trong chúng.
Ví dụ, một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dược học Ấn Độ đã chỉ ra rằng, trong vòng 3 tuần, piperine giúp giảm đáng kể trọng lượng cơ thể, chất béo trung tính, cholesterol toàn phần và LDL (chất béo xấu), đồng thời tăng mức HDL (chất béo tốt) mà không ảnh hưởng đến lượng thức ăn tiêu thụ. Điều này dẫn đến kết luận rằng piperine có thể giúp giảm lipid, từ đó giảm cân.
Hạt tiêu là một loại gia vị thay thế tốt cho các loại nước sốt có hàm lượng calo cao khi nấu nướng. Hạt tiêu có ít calo hơn so với các loại nước sốt như phô mai hay kem béo.
Giảm huyết áp cao
Sử dụng hạt tiêu trong nấu ăn có thể giúp giảm lượng muối tổng thể. Ít muối hơn có thể giúp giảm tình trạng giữ nước và hạn chế tăng huyết áp.
Thêm các loại gia vị như hạt tiêu đen, gừng, tỏi, rau mùi và lá nguyệt quế vào thực đơn thay vì muối có thể giúp kiểm soát huyết áp mà vẫn giữ được hương vị ngon của món ăn.
Một nghiên cứu của Đại học Comenius ở Slovakia trên chuột đã cho thấy rằng piperine có trong hạt tiêu có thể ngăn ngừa tăng huyết áp. Một nghiên cứu khác được công bố trên Tạp chí Dược lý Tim mạch cũng xác nhận rằng piperine có tác dụng hạ huyết áp trên chuột.
Tác dụng kháng khuẩn
Piperine trong hạt tiêu đen là một chất phytochemical (chất dinh dưỡng thực vật) có tác dụng chống viêm mạnh mẽ. Nó đã được chứng minh là hữu ích trong điều trị sự phát triển của vi khuẩn ở chuột, theo Dân Trí.