Cải bẹ xanh (hay cải xanh, cải canh, cải cay, cải đắng giới tử) có tên khoa học là Brassica juncea (L.), thuộc họ Cải. Cải bẹ xanh có thân to, nhỏ khác nhau, lá có màu xanh đậm hoặc xanh nõn lá chuối. Lá và thân cây có vị cay, đắng nhẹ.
Cải bẹ xanh là một trong những loại rau giàu canxi nhất, với 118mg canxi trong 100g rau, gấp 7 lần lượng canxi có trong 100 ml nước hầm xương (17mg). Loại rau này rất quen thuộc trong các bữa ăn hàng ngày của người Việt.
Ở nước ta, cải bẹ xanh được trồng phổ biến khắp cả nước để phục vụ cho nhu cầu ăn uống, thường dùng để nấu canh, muối dưa hay ăn sống. Bạn có thể mua cải bẹ xanh ở các chợ lớn, nhỏ hay siêu thị.
Công dụng của rau cải bẹ xanh đối với sức khỏe
Kiểm soát cholesterol xấu
Một trong những tác dụng của cải bẹ xanh là giúp kiểm soát được lượng cholesterol xấu có chứa các hợp chất giúp liên kết các axit mật trong hệ tiêu hóa. Đồng thời, thường thường xuyên ăn rau bẹ xanh còn làm tăng khả năng bài tiết chất béo này qua phân, điều này rất có lợi cho mạch máu nói riêng và sức khỏe tim mạch nói chung.
Để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh tim mạch, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo mỗi tuần nên ăn cải xanh (cải canh) ít nhất 2 – 3 bữa.
Bổ xương
Cải bẹ xanh là nguồn cung cấp vitamin K tuyệt vời, chỉ một bát cải bẹ xanh trung bình là đáp ứng nhu cầu vitamin K của cơ thể 1 ngày. Vitamin K rất cần trong quá trình đông máu và tốt cho tim mạch, xương khớp.
Thiếu vitamin K có thể dẫn đến nguy cơ cao mắc bệnh tim và loãng xương, gãy xương, thậm chí là tăng nguy cơ suy giảm chức năng não, mất trí nhớ và bệnh Alzheimer. Lượng canxi khá dồi dào trong loại rau này cũng góp phần giúp xương chắc khỏe hơn, duy trì sức khỏe của cơ xương khớp.
Hỗ trợ tiêu hóa và chống táo bón
Bổ sung chất xơ cho cơ thể là cần thiết bởi nó giúp hỗ trợ nhu động ruột trơn tru và các hoạt động hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn. Cải bẹ xanh giầu chất xơ nên loại rau này có tác dụng hỗ trợ nhu động ruột, kích thích tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón hiệu quả.
Tăng cường hệ miễn dịch
Một bát cải bẹ xanh cung cấp ⅓ nhu cầu vitamin C hàng ngày, giúp hệ thống miễn dịch khỏe mạnh hơn. Vitamin A dồi dào trong loại ra này cũng hỗ trợ tối ưu chức năng hệ thống miễn dịch. Thiếu 2 loại vitamin này sẽ khiến hệ thống miễn dịch suy yếu, làm cho cơ thể dễ mắc bệnh hơn.
Một số nghiên cứu cho thấy chất chống oxy hóa có trong cải bẹ xanh có thể tăng cường khả năng phòng vệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh mãn tính.
Chữa bệnh gout
Người bị bệnh gout do chế độ ăn giàu năng lượng từ thịt, tim, gan, lòng hay hải sản. Do đó, người bị gout được khuyên dùng nhiều rau xanh, giúp thải axit uric, phòng trừ bệnh. Nên nấu cải xanh lấy nước uống mỗi ngày, hoặc giã nát đắp vào chỗ đau.
Cải bẹ xanh xay hoặc nấu với nước nóng uống cũng chữa ho, viêm phế quản, viêm họng và trị mụn nhọt, nhất là với trẻ em.
Kiểm soát cân nặng
Thành phần chất xơ trong cải bẹ xanh khi được tiêu thụ đúng mức cũng sẽ giúp cơ thể chuyển hóa chất béo tốt. Ngoài ra, nó cũng mang lại cảm giác no lâu, giảm cảm giác thèm ăn nên giảm được lượng calo dung nạp từ các thực phẩm khác.
Vì vậy, cải bẹ xanh chính là lựa chọn tuyệt vời để bạn đưa vào chế độ ăn của mình nhằm chống lại sự tăng cân, béo phì.
Tốt cho tim mạch
Một phân tích của 8 nghiên cứu cho thấy việc tăng cường ăn các loại rau lá xanh như cải bẹ xanh có thể làm giảm 15,8% nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Rau cải bẹ xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa như flavonoids và beta carotene được chứng minh liên quan đến viêc giảm nguy cơ mắc và tử vong vì bệnh tim.
Rau cải bẹ xanh còn chứa các hợp chất giúp liên kết axit mật trong hệ tiêu hóa, góp phần làm giảm cholesterol xấu, ngăn ngừa xơ vữa động mạch và đột quỵ. Tác dụng này nổi bật hơn ở rau cải bẹ xanh hấp so với ăn sống. Lượng chất xơ dồi dào trong cải bẹ xanh cũng giúp kiểm soát mỡ máu, tốt cho đường ruột. Vitamin K trong cải bẹ xanh cũng tốt cho hoạt động của tim. Magiê trong cải bẹ xanh giữ cho tim đập ổn định trong khi kali điều hòa huyết áp.
Cải thiện sức khỏe mắt
Trong cải bẹ xanh có chứa chất oxy hóa là lutein và zeaxanthin, hai chất này có thể giúp bảo vệ võng mạc khỏi các ánh sáng xanh gây hại cho mắt và tác hại từ quá trình oxy hóa. Chính vì thế, ăn cải bẹ xanh có tác dụng rất tốt cho đôi mắt, đồng thời giúp ngăn ngừa nguy cơ như thoái hóa điểm vàng do tuổi tác và mù lòa.
Chống lão hóa
Những loại rau có màu xanh đậm như cải bẹ xanh luôn chứa hàm lượng vitamin khá cao, bao gồm vitamin A, B6, C, E. Những vitamin này cung cấp nhiều axit folic cần thiết cho tế bào máu, giúp chống oxy hóa, khiến da dẻ hồng hào và tươi tắn. Vitamin A cũng giúp chống lại tổn thương do các gốc tự do - một trong những nguyên nhân gây lão hóa da và nếp nhăn.
Những lưu ý khi ăn rau cải bẹ xanh
Gây trở ngại cho các loại thuốc làm loãng máu
Cải bẹ xanh có thể tương tác với thuốc chống loãng máu, vì trong rau cải xanh có chứa vitamin K. Đây là loại vitamin có khả năng làm đông máu nên sẽ làm tác dụng của thuốc khi uống.
Tăng nguy cơ mắc bệnh sỏi thận
Trong cải bẹ xanh có chứa oxalat, chất là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh sỏi thận. Vì thế nếu ăn nhiều cải bẹ xanh sẽ làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh sỏi thận. Ngoài ra những người đã mắc bệnh sỏi thận cần thận trọng khi bổ sung loại rau này vào chế độ ăn uống hàng ngày.
Ngoài ra, một số đối tượng sau đây cũng cần hạn chế ăn cải bẹ xanh:
Bệnh nhân bị suy giáp không nên ăn cải bẹ xanh.
Người đang bị tiêu chảy, phụ nữ mang thai không nên ăn cải bẹ xanh sống.
Như Qùynh (T/h)
