Bí đao hay còn có tên là bí xanh, theo Đông Y, bí đao đặc trưng bởi vị ngọt, có tính hàn và không chứa độc tính. Đặc biệt, bí đao có tác dụng rõ rệt giúp kiện tỳ, ích khí và tiêu thuỷ.
Trong bí đao tươi có chứa hàm lượng nước là 67,9%, protid là 0,1%, lipid là 0,1%, cellulos là 0,7%, dẫn xuất không protein là 30,5%, khoáng toàn phần là 0,1%. Trong bí đao cũng chứa hàm lượng khoáng chất khá cao. Cụ thể, cứ mỗi 100g bí đao chứa calcium 26mg, phosphor 23mg, sắt 0,3mg.
Bí đao cũng chứa nhiều loại vitamin như vitamin caroten 0,01mg, vitamin B1 0,01mg, vitamin B2 0,02mg, vitamin PP 0,03mg và vitamin C 16mg; các chất khác như β-sitosterol, β-sitosterol acetat, lupeol và lupeol acetat.
Các nghiên cứu cho thấy hàm lượng natri trong bí đao rất thấp nên có tác dụng trị liệu cho những người mắc các chứng bệnh như: Xơ cứng động mạch, đái tháo đường, bệnh động mạch vành tim, viêm thận, phù thũng, bệnh tăng huyết áp và béo phì.
Hơn nữa, bí đao còn được mệnh danh là "vua dưỡng thận", ăn bí đao giúp đào thải lượng nước dư thừa ra ngoài cơ thể, từ đó thúc đẩy quá trình đào thải axit uric duy trì chức năng thận bình thường. Hơn nữa, chất ức chế protease trong bí đao có thể giúp hạ huyết áp, giảm gánh nặng cho thận, giúp loại bỏ độc tố nhiệt ra khỏi cơ thể, giảm viêm và tổn thương thận.
Dưới đây là những công dụng khác từ bí đao không phải ai cũng biết.
Ngăn ngừa các bệnh mãn tính
Bí đao chứa chất chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa tổn thương tế bào do các gốc tự do gây ra.
Quá nhiều gốc tự do tạo ra stress oxy hóa. Theo thời gian, stress oxy hóa gây tổn thương tế bào và tạo nền tảng cho sự phát triển của bệnh. Những chất chống oxy hóa chống lại các gốc tự do, ngăn ngừa các bệnh mãn tính như ung thư và bệnh tim.
Beta-carotene là chất chống oxy hóa có trong bí đao. Các nghiên cứu cũng đã cho thấy beta-carotene có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư, bao gồm: ung thư cổ tử cung, ung thư phổi, ung thư bàng quang...
Tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể
Bí đao cung cấp đến 19% lượng vitamin C cần thiết cho cơ thể mỗi ngày. Nhờ đó bí đao giúp cơ thể kích thích việc sản xuất bạch cầu, ngăn ngừa sự đột biến của các tế bào khỏe mạnh và làm ức chế tác động của các gốc tự do. Vì thế mà hệ miễn dịch của cơ thể sẽ được tốt hơn từng ngày.
Giảm cân
Trong bí đao chứa các loại vitamin C, vitamin B, kẽm và đồng nên tạo cảm giác no lâu, hạn chế sự thèm ăn. Ngoài ra, loại thực phẩm này còn có hàm lượng chất xơ cao, ít calo nên được coi là lựa chọn hàng đầu cho những ai muốn giảm cân, duy trì cân nặng hợp lý.
Giúp duy trì sức khỏe của xương
Bí đao rất giàu khoáng chất, trong đó có canxi. Canxi giúp xây dựng, duy trì xương và răng khỏe mạnh. Ngoài ra, vitamin A và C trong bí còn giúp xương chắc khỏe hơn.
Tốt cho não bộ
Chất sắt trong bí đao đóng vai trò vô cùng thiết yếu trong việc cấu tạo nên hemoglobin, giúp vận chuyển oxy trong máu đến các mô. 20% lượng oxy trong máu được vận chuyển sẽ hỗ trợ thực hiện những chức năng của não bộ và đặc biệt là việc tạo ra nhiều nơ-ron thần kinh mới. Từ đó, não bộ hoạt động một cách hiệu quả hơn và trí nhớ cũng cải thiện rõ rệt.
Cải thiện hệ tiêu hóa
Bí đao cung cấp lượng lớn chất xơ hòa tan cho cơ thể, làm chậm quá trình tiêu hóa và cải thiện các vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa như táo bón. Bên cạnh đó, loại thực phẩm này còn làm tăng cảm giác no lâu, duy trì hoạt động ổn định của hệ tiêu hóa.
Ngoài ra, nhờ hàm lượng nước và chất xơ dồi dào mà bí đao cũng được xem là thảo mộc giúp lợi tiểu.
Cải thiện thị lực
Bí đao chứa hàm lượng vitamin B2 rất cao, giúp bạn giảm nguy cơ rối loạn mắt. Ngoài ra, các chất chống oxy hóa trong bí đao còn có khả năng giảm stress, chống oxy hóa ở võng mạc và giảm nguy cơ thoái hóa điểm vàng.
Làm đẹp
Cao bí đao được biết đến như một phương thuốc làm đẹp bí truyền từ xa xưa giúp giữ ẩm cho da, làm cho da căng mịn, sáng hồng, bớt dầu, hỗ trợ trị mụn cám và mụn đầu đen.
Ngoài ra, tình trạng bị mụn trứng cá ở tuổi dậy thì và da mặt bị sần sùi, chân lông to hay da mặt xỉn màu có thể cải thiện rõ rệt khi dùng cao bí đao.
Vì bí đao lành tính nên mọi người có thể yên tâm khi sử dụng vì chúng sẽ không gây kích ứng da, mà ngược lại còn phù hợp với mọi loại da.
Giải độc gan và thanh nhiệt cơ thể
Gan là bộ phận rất dễ nhiễm mỡ và nhiễm độc tố. Khi gan yếu đi thì khả năng dự trữ khoáng chất cũng như vitamin bên trong cơ thể cũng suy giảm theo, vậy nên việc giải độc gan cần diễn ra đều đặn và phương pháp dùng trà bí đao để giảm độc tố trong gan xưa nay đã được nhiều người tin tưởng áp dụng.
Vì bí đao tính mát, ngọt dịu, do đó có công dụng giải độc, thanh nhiệt, tiêu đờm, lợi tiểu,.. Những người bị gan nhiễm mỡ hay suy gan nên sử dụng trà bí đao thường xuyên để mang lại hiệu quả giải độc gan tốt nhất.
Ai không nên sử dụng bí đao
Mặc dù bí đao rất tốt cho cơ thể, tuy nhiên không nên ăn quá nhiều bí đao. Không nên xay sinh tố bí xanh để uống sống. Nếu bạn thường xuyên ăn sống hoặc xay như sinh tố để làm đẹp da thì không nên bởi bí đao có tính chất xà phòng. Tính xà phòng của bí đao sẽ không tốt cho hệ tiêu hóa.
Những người bị bệnh lý dạ dày (đau dạ dày) không nên dùng bí đao.
Phụ nữ mang thai không nên ăn nhiều bí đao. Đối với trẻ em và sản phụ vừa mới sinh xong, hệ tiêu hóa còn yếu nhất là vào mùa đông thì không nên ăn nhiều bí xanh vì bí đao tính hàn, có thể gây khó tiêu.