Việt Nam vốn nổi tiếng là một quốc gia có nguồn thực phẩm tươi ngon và phong phú. Trong danh sách các loại rau củ được ưa chuộng nhất, củ sen thường ít được quan tâm hơn. Hầu hết chúng ta thường dùng tận dụng triệt để hoa sen và hạt sen mà đôi khi vứt bỏ phần củ sen này.
Trong khi đó ở các quốc gia như Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản... củ sen được coi như một vị "thuốc quý", bán giá cao.
Theo quan điểm y học Trung Quốc, củ sen thậm chí còn bổ hơn cả thịt cá. Còn ở Hàn Quốc, củ sen được mệnh danh là "nhân sâm đất" vì chữa được nhiều bệnh. Đặc biệt ở quốc gia sống thọ Nhật Bản - củ sen có thể được tìm thấy trong hầu hết các món ăn, nó được người Nhật coi là loại rau củ "quốc dân" để bổ dung dinh dưỡng, kéo dài tuổi thọ.
Những tác dụng của củ sen với sức khỏe
Thúc đẩy làn da sáng
Da của chúng ta rất cần có vitamin C để thúc đẩy quá trình tổng hợp collagen, chống lại những tổn thương do các gốc tự do. Trong khi đó, củ sen là nguồn cung cấp vitamin C tuyệt vời. Đồng thời, củ sen còn có nhiều chất chống oxy hóa nên rất tốt trong việc bảo vệ làn da khỏi nhăn nheo, lão hóa.
Cải thiện chức năng miễn dịch
Củ sen chứa nhiều khoáng chất quan trọng như kẽm, mangan, magiê, sắt và đồng. Các khoáng chất này có vai trò quan trọng trong hoạt động của enzim. Ngoài ra sắt giúp tái sinh các tế bào máu.
Tăng cường sức khỏe não bộ
Nghiên cứu cho thấy sự thiếu hụt đồng có thể liên quan đến sự khởi phát của các bệnh thoái hóa thần kinh như bệnh Alzheimer. Để giúp ngăn ngừa tình trạng suy giảm nhận thức, ăn củ sen và các thực phẩm giàu đồng khác sẽ kích thích hoạt động trí óc.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Thực phẩm bổ sung cho thấy rằng lượng lớn hợp chất polyphenolic trong củ sen giúp cải thiện chức năng thần kinh.
Kiểm soát thần kinh
Ngoài vai trò tích cực của nó trong tiêu hóa thức ăn, củ sen còn chứa nhiều vitamin. Vitamin B6 là một coenzym quan trọng trong tổng hợp hóa học tác động đến tâm trạng. Lượng pyridoxine đầy đủ giúp ta kiểm soát đau đầu, căng thẳng, lo lắng và thất vọng.
Điều hòa huyết áp
Sự cân bằng natri và kali ở tỷ lệ hợp lý tạo nên vị ngọt giòn của sen. Natri kiểm soát sự tiết mồ hôi của cơ thể còn kali có vai trò điều hòa nhịp tim và huyết áp ở mức ổn định.
Tăng cường sắt
Khi ai đó bị thiếu sắt, họ thường cảm thấy mệt mỏi, uể oải và khó tập trung. Ăn thực phẩm giàu chất sắt giúp tăng lượng oxy trong tế bào và cơ bắp. Sắt cũng cho phép thúc đẩy quá trình tiêu hóa protein và hấp thu chất dinh dưỡng từ thực phẩm. Củ sen là một loại thực phẩm giàu sắt nên có thể đem đến các lợi ích trên.
Thiếu máu do rong kinh
Nước ép củ sen hay canh củ sen là phương pháp tuyệt vời để tái tạo máu ở phụ nữ khi bị rong kinh hoặc ra máu nhiều khi hành kinh. Phụ nữ nên dùng nước ép hoặc canh củ sen 3 ngày liên tục sau khi hành kinh.
Hỗ trợ tiêu hóa và kiểm soát cân nặng
Củ sen cung cấp một lượng chất xơ tốt. Vì vậy, nó hỗ trợ tiêu hóa bằng cách làm tăng khối lượng phân và giảm các vấn đề về tiêu hóa như táo bón.
Ngoài ra, ăn một chế độ ăn nhiều chất xơ giúp bạn cảm thấy no và hài lòng hơn trong thời gian dài hơn. Điều này có khả năng hỗ trợ giảm cân.
Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng và Trao đổi chất chỉ ra rằng ngoài việc giảm táo bón, tiêu thụ chất xơ giúp giảm cảm giác đói. Từ đó giảm tổng năng lượng nạp vào và ngăn ngừa tăng cân.
Bảo vệ tim
Củ sen cung cấp các vitamin nhóm B như vitamin B6, niacin, acid pantothenic, riboflavin và thiamin... Nó bảo vệ tim tránh các cơn đau chỉ đơn giản bằng cách kiểm soát cường độ homocysteine trong máu – nguyên nhân dẫn đến đau tim.
Loại bỏ chất nhầy
Lượng vitamin C cao trong củ sen có tác dụng hòa tan chất nhầy tiết ra trong đường hô hấp và loại bỏ chất nhầy bằng cách bài tiết ra khỏi cơ thể. Do đó, củ sen thường được dùng để điều trị bệnh hen suyễn, viêm phế quản, cảm lạnh, ho và bệnh lao. Muốn có kết quả chữa bệnh tốt hơn và thức uống ngon hơn, nên ép củ sen cùng cà rốt để uống.
Cải thiện chất lượng giấc ngủ
Ăn củ sen có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ, vì củ sen có tác dụng an thần. Ăn một ít củ sen vào bữa tối có thể giúp bạn đi vào giấc ngủ sâu nhanh hơn.
Hạ đường huyết
Củ sen giàu chất xơ nhưng không chứa nhiều calo, có thể giúp hạ đường huyết và cholesterol trong máu, thúc đẩy nhu động ruột, ngăn ngừa táo bón, bệnh trĩ.
Điều hòa nhiệt độ cơ thể
Uống nước ép củ sen với cam để hạ sốt. Trà củ sen điều trị cảm lạnh hoặc ăn củ sen hầm thịt gà khi còn ấm là bài thuốc vừa ngon vừa hữu hiệu để chữa bệnh cảm lạnh, sốt.
Những lưu ý khi ăn củ sen
Củ sen sống có tính mát nên người tỳ vị kém, bị tiêu chảy nên tránh ăn nhiều vì sẽ khiến bệnh thêm trầm trọng.
Củ sen và củ cải trắng đều là thực phẩm có tính lạnh. Ăn 2 thực phẩm này trong một lúc sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng lạnh ở lá lách và dạ dày, dễ gây đau bụng hoặc tiêu chảy.
Củ sen nhiều chất xơ, người bị chứng kích thích đại tràng, chướng bụng không nên ăn nhiều.
N.Q (T/h)