Số lãi này có được trong năm 2012, sau nhiều năm EVN thua lỗ và kết quả này là nhờ 2 lần tăng giá điện.
Tại cuộc họp báo của Kiểm toán Nhà nước (KTNN) sáng nay (25/7), ông Nguyễn Hồng Long (Kiểm toán trưởng chuyên ngành 6 của KTNN), cho biết trong năm 2012, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) lãi 8.814,3 tỷ đồng, tỷ suất lợi nhuận trước thuế trên vốn chủ sở hữu là 7,52\%. Đây là năm đầu tiên sau nhiều năm EVN mới có lãi và kết quả này là nhờ 2 lần tăng giá điện.
Vẫn tiếp tục xử lý lỗ 18.140 tỷ đồng
Theo ông Long, kết quả kinh doanh (KQKD) năm 2012 của EVN đã bao gồm xử lý chênh lệch tỷ giá kết chuyển vào KQKD 2012 là 10.535 tỷ đồng. Lỗ những năm trước phân bổ vào năm 2012 là 10.482 tỷ đồng. Tổng cộng 2 khoản này làm tròn là 21.000 tỷ đồng.
Đến nay tổng số lỗ vẫn phải xử lý của EVN là 18.140 tỷ đồng(Ảnh: KT). |
Tuy nhiên, đến nay tổng số lỗ vẫn phải xử lý là 18.140 tỷ đồng, trog đó 15.114 tỷ đồng là chênh lệch tỷ giá, còn lại là lỗ do kinh doanh 3.026 tỷ đồng. Lỗ chênh lệch tỷ giá do các đơn vị của EVN vay để đầu tư kinh doanh trong suốt 10 năm nay, từ khi giá USD chỉ 13.000-14.000 đồng/USD, đến nay lên tới trên 21.000 đồng/USD. Lỗ do kinh doanh là do giá bán điện thấp hơn giá thành sản xuất.
Về các yếu tố ảnh hưởng đến tăng giá điện 2012, ông Long cho biết, yếu tố thứ nhất, trong cơ cấu giá thành sản xuất điện có bao gồm chi phí nhiên liệu khí trả thêm cho PVN. Bởi vì khi EVN mua khí của PVN thì có định mức nhất định nhưng trong quá trình thực hiện mua vượt định mức thì sẽ bị tính giá khác. Khoản này là 2.115 tỷ đồng. Khoản xử lý bù lỗ chênh lệch tỷ giá là hơn 10.500 tỷ đồng.
“Nếu không tính toán phát sinh từ năm trước của 2012 thì giá điện 2012 giảm 12.660 tỷ đồng, tương ứng giá thành giảm 120 đồng/KWh.” – ông Long cho biết.
Bên cạnh đó, tại 31/12/2012, EVN đã điều chỉnh bổ sung vốn 63.000 tỷ đồng từ nguồn chênh lệch do kiểm kê đánh giá tài sản. Điều này không ảnh hưởng đến năm 2012 nhưng nó tiềm ẩn đến 2013 trở đi thì làm giá điện sẽ tăng thêm 6.318 tỷ đồng/năm, đẩy giá thành điện cao hơn 2012 là 62 đồng/kwh.
Yếu tố thứ 3 là do chính sách hỗ trợ giá than cho sản xuất điện của nhà nước. Khi chính sách này thay đổi thì giá thành điện thay đổi theo. Trong năm 2012 đã thay đổi giá bán từng loại than từ 22-40\% khiến cho giá thành sản xuất điện tăng lên. Hiện nay, chênh lệch giữa giá thị trường của khí và than so với giá bán cho ngành điện là 12.063 tỷ đồng.
Mua – bán điện nội bộ EVN có xảy ra chuyển giá?
Giải thích rõ hơn về việc dư luận xã hội nghi ngờ có sự chuyển giá trong cách mua - bán điện của nội bộ EVN, ông Long cho rằng, cách đánh giá về mua – bán điện của EVN chưa đảm bảo khách quan. Bởi vì có sự bù lỗ giữa các đơn vị thành viên với nhau.
EVN phân bổ lỗ tỷ giá không nhất quán Việc EVN tăng giá bán điện 2 lần trong năm 2012, theo giải thích của ông Nguyễn Hồng Long, ở đợt 1 là do yếu tố bù lỗ từ chênh lệch tỷ giá và kinh doanh lỗ. Còn lần 2 là do điều chỉnh giá than làm giá điện tăng 34 đồng/kwh. Theo quy định, việc phân bổ lỗ chênh lệch tỷ giá, thì khoản lỗ tỷ giá được phân bổ trong 5 năm, nhưng không quy định là phân bổ như thế nào và cũng không phải đăng ký. Trong khi đó, với đặc thù ngành điện, khi xây dựng phương án bán điện cũng đã tính đến yếu tố phân bổ khoảng 7,9\%. Nhưng khi bán điện có lãi thì phân bổ lại thành hơn 30\% chênh lệch tỷ giá này vào giá điện. Cách làm này, theo đánh giá của ông Long, “không nhất quán và không đăng ký đều với các đơn vị” |
Ông Long giải thích rõ: Về nguyên tắc, công ty điện mua điện qua 5 tổng công ty điện lực là Điện lực miền Bắc, miền Trung, miền Nam, EVN Hà Nội, EVN Hồ Chí Minh. Số tiền bù lỗ cho các đơn vị này là 1.717 tỷ đồng.
5 đơn vị nêu trên 100\% vốn của EVN, thực hiện nhiệm vụ bán điện từ trước 2012 cho các đối tượng tiêu thụ, thực hiện theo chỉ thị của Chính phủ là bán nhằm bình ổn và kiềm chế lạm phát nên mới chịu lỗ. Vì vậy, để đảm báo cáo tài chính chính xác, khách quan phục vụ làm việc với các cơ quan tài chính trong và ngoài nước, nên “việc xử lý này là phù hợp về mặt hạch toán kế toán để đảm bảo phù hợp nghiệp vụ”.
Nói riêng về 2 đơn vị mua tăng giá điện để bù lỗ là Nhà máy điện Uông Bí (865 tỷ đồng), Nhà máy nhiệt điện Cần Thơ, đây là 2 đơn vị cổ phần. Uông Bí được bù lỗ vì cũng thực hiện nhiệm vụ như trên còn Cần Thơ là nhà máy chạy dầu với giá thành điện 36.000 đồng/số điện - cao gấp 36 lần các nhà máy bình thường do sản lượng điện của nhà máy chạy dầu là để phục vụ bù khi xảy ra sự cố đường dây. Trong 2012, sản lượng của nhà máy này chỉ đạt 7\% (giảm 93\% so với công suất phát năm 2011), nhưng nhà máy này vẫn phải chịu tất cả các chi phí bảo dưỡng duy tu.
"Đó là chưa nhắc đến nhà máy điện Thủ Đức giá thành sản xuất là 200.000 đồng/số, cũng với trách nhiệm chạy bù khi xảy ra sự cố. Mặc dù năm qua không chạy hết công suất nhưng nhà máy này vẫn phải sử dụng 91 tỷ đồng để bảo dưỡng duy tu chuẩn bị cho phát điện." - ông Long cho biết thêm.