Đến hẹn lại lên, cứ đến ngày 23 tháng Chạp hàng năm hoặc trước đó một vài ngày, các chị em lại tất bật chuẩn bị mâm cỗ cúng ông Công ông Táo. Tuy mâm cỗ cúng Táo Quân hiện không còn quá cầu kỳ như trước nhưng vẫn đủ trang trọng và rất sáng tạo, nhất là về mặt tạo hình và trang trí.
Năm nay, do bận công việc nên chị Phạm Thị Hòa (Hà Nội) tranh thủ cúng ông Công ông Táo sớm với hy vọng sang năm mới mọi người có nhiều sức khỏe, may mắn và khởi sắc, dịch bệnh nhanh qua đi.
Mâm cỗ cúng ông Công ông Táo của gia đình chị Hòa gồm 10 món: Xôi chim, bánh chưng gấc Nương Bắc, bánh chưng xanh Nương Bắc, gà hấp lá chanh, đậu cove luộc, nem thịt cuốn bò bía tươi, canh nấm mọc tôm nõn, bánh bao cam, bánh đậu xanh cá chép, bánh đậu xanh tiền vàng.
Trong số này, chị Hòa chỉ mua sẵn một vài món, còn lại đều tự tay chuẩn bị và trang trí. Chị không đặt ra tiêu chí hay yêu cầu nào khi chuẩn bị các mâm cỗ vì cho rằng chỉ cần thành tâm cúng là được, tuy nhiên cỗ cúng cũng không nên quá đơn giản.
“Vì bận công việc nên mâm cỗ cúng ông Công ông Táo năm nay tôi không cầu kì nhiều món như các năm khác. Các món ăn không tốn nhiều thời gian, chỉ mất khoảng 1 tiếng để chuẩn bị. Để tiết kiệm thời gian, tôi ngâm gạo từ đêm hôm trước, nem cuốn sẵn, thịt chim cũng băm nhỏ trước để hôm sau chỉ việc chế biến”, chị Hòa cho hay.
Giống như chị Hòa, năm nay, chị Vũ Thanh Hoan (Hà Nội) cũng cúng ông Công ông Táo sớm. Mâm cỗ cúng do chị một mình chuẩn bị có nhiều món vô cùng hấp dẫn: Gà rang muối, bóng xào thập cẩm, canh măng nấu móng giò, giò xào, nem rán, bánh chưng, tôm hấp, mực chiên xù, Chân giò hun khói.
Theo chia sẻ, để chuẩn bị mâm cỗ nhiều món như vậy, chị Hoan thường lên thực đơn từ vài hôm trước. Sát ngày làm lễ cúng ông Công ông Táo, chị làm trước các món cần nhiều thời gian chuẩn bị như canh măng, nem rán, những món làm nhanh hơn sẽ được sơ chế và nấu vào ngày hôm sau.
Nhờ đã chuẩn bị từ hôm trước, chị Hoan chỉ tốn khoảng 2 tiếng để hoàn thành mâm cỗ cúng tiễn ông Công ông Táo về trời. Chị cho biết món gà rang muối không cần quá tỉ mỉ và khéo léo nhưng lại tốn nhiều thời gian nhất, lâu ở công đoạn chiên gà vì chị dùng chảo sâu lòng nhưng hơn nhỏ nên phải chiên thành nhiều mẻ.
Chị Hoan nói: “Theo mình, mâm cỗ cúng ông Công ông Táo không nhất thiết phải cầu kỳ, cũng tùy hoàn cảnh và điều kiện riêng, phong tục tập quán của mỗi địa phương nữa, miễn sao phù hợp hoàn cảnh là được. Điều quan trọng khi chuẩn bị cỗ cúng là phải lên thực đơn trước. Nếu không có thực đơn thì ra chợ cũng không biết nên mua cái gì để làm món gì được”.
Được biết, mâm cỗ cúng của gia đình chị Hoan thường sẽ có những món cổ truyền quen thuộc như canh măng, bóng vì xào, giò xào, bánh chưng và thịt gà. Tùy sở thích của gia đình, chị sẽ chế biến thêm các món khác cho phù hợp.
Cũng làm ông Công ông Táo sớm, chị Thanh Huyền (Hà Nội) chuẩn bị mâm cỗ với các món đơn giản, không cần chế biến nhiều nhưng được bày biện cực sáng tạo. Canh măng, ném gói hình tam giác, chả phượng, gà u muối, bánh chưng, thạch rau câu hình con cá, cá hồi xông khói, xôi đóng hình phúc – lộc – thọ, ghẹ farci hấp, tôm hấp, salad Nga xếp hình thuyền, giăm bông xếp hình hoa là các món ngon có trong mâm cỗ cúng nhà chị Huyền.
“Nhà tôi vốn đam mê bày mâm cỗ nghệ thuật nên thường sẽ lên thực đơn, sau đó lên ý tưởng để trang trí, trình bày món ăn sau cho thật đẹp trước khoảng 1 tuần. Sau đó, gia đình tôi sẽ đi siêu thị hoặc ra chợ để mua sắm các thực phâm cần thiết. Trước hôm làm cỗ, tôi sơ chế hết rau củ, chuẩn bị trước các món như chả phượng, nem rán… để hôm sau chỉ cần hâm nóng lại và bày biện sẽ nhanh hơn nhiều”, chị Huyền chia sẻ.
Mâm cỗ cúng của gia đình chị Huyền thường có sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại với hai tiêu chí là ngon miệng, đẹp mắt. Bên cạnh các món cổ truyền như canh măng, nem rán, thịt gà, bánh chưng và xôi, chị chuẩn bị thêm những món hiện đại hợp với giới trẻ như cá hồi xông khói, ghẹ farci, thạch rau câu hình con cá…
Các món ăn mặn, ngọt trong mâm cỗ khá linh hoạt sao cho phù hợp với khẩu vị của gia đình nhất. Do đã chuẩn bị và sơ chế nguyên liệu từ tước, mâm cỗ cúng ông Công ông Táo năm nay của gia đình chị Huyền được hoàn thành trong khoảng 2 tiếng.
Về mẹo trang trí món ăn vừa đẹp vừa nhanh, chị Huyền cho hay đơn giản nhất là dùng những rau của gần gũi như xà lách, rau mùi, cà rốt cắt tỉa hình hoa… Với các món quen thuộc như nem rán, mọi người có thể biến tấu, tạo hình theo kiểu khác để tạo cảm giác mới lạ. Ngoài ra, các chị em còn có thể dùng các loại khuôn để hỗ trợ việc cắt tỉa hoa, khuôn đóng xôi/ thạch đa dạng hoặc những chiếc bát đĩa xinh xinh cũng sẽ giúp mâm cơm cúng thêm phần bắt mắt.
Đinh Kim
