Vò vẽ cực kỳ hung dữ, kh? có đố? phương x&ac?rc;m phạm đến tổ, chúng túa ra và cùng tấn c&oc?rc;ng. Nh?ều trường hợp, trẻ em đ? chăn tr&ac?rc;u, ngườ? lớn đ? l&ec?rc;n rừng nếu v&oc?rc; t&?grave;nh va nhằm tổ của nó th&?grave; nhất định sẽ bị ch&?acute;ch. Nhẹ th&?grave; mặt mũ? ch&ac?rc;n tay sưng vù, nặng có thể dẫn đến tử vong.
Nguy h?ểm là vậy nhưng những ngườ? chuy&ec?rc;n đ? đốt ong vẫn có cách t&?grave;m ra tổ của chúng để lấy nhộng. &Oc?rc;ng Alăng Mu&oc?rc;n một thợ “săn” vò vẽ có t?ếng ở th&oc?rc;n Tống Có? (x&at?lde; Ba, Đ&oc?rc;ng G?ang) cho chúng t&oc?rc;? b?ết, muốn t&?grave;m ra tổ vò vẽ phả? dùng h&?grave;nh thức “c&ac?rc;u” ong. Dụng cụ “c&ac?rc;u” vò vẽ gồm một cần dà? khoảng 1,5m và sợ? chỉ mảnh dà? độ một gang tay. Kh? “c&ac?rc;u”, một đầu sợ? chỉ buộc mảnh g?ấy nhỏ màu trắng và mỏng, đầu d&ac?rc;y k?a cột một con mồ? là ruồ? hoặc ch&ac?rc;u chấu nhỏ. Sau đó vắt hờ đoạn d&ac?rc;y chỉ vào đầu cần c&ac?rc;u.
Vò vẽ thường t&?grave;m mồ? ở gần khu vực có tổ của chúng. V&?grave; vậy kh? thấy ong vò vẽ bay đ? t&?grave;m mồ? th&?grave; đưa cần c&ac?rc;u có gắn con mồ? qua lạ? chập chờn trước mắt chúng. Thấy mồ?, vò vẽ l?ền chụp lấy bay về tổ, mang sợ? d&ac?rc;y theo đ?. Ngườ? “c&ac?rc;u” chỉ v?ệc theo mảnh g?ấy bay phất phơ mà lần ra tổ ong. Kh? phát h?ện ra tổ ong vò vẽ, phả? chú ý quan sát t&?grave;m cho được cửa ra vào của chúng, đợ? đến tố? sẽ đốt tổ ong để lấy nhộng.
Ban đ&ec?rc;m lấy tổ
&Oc?rc;ng so? đèn p?n và t?ến sát tổ ong vò vẽ đóng tr&ec?rc;n một bụ? chè khá thấp để xác định lạ? m?ệng tổ ong, t&oc?rc;? mon men bò theo tranh thủ dùng máy ảnh gh? h&?grave;nh. Chọn vị tr&?acute; phù hợp, &oc?rc;ng ch&ac?rc;m lửa bó đuốc và đưa ngay vào m?ệng tổ ong. T?ếng ù... ù... phát ra từ trong tổ vò vẽ. Bầy ong đồng loạt bay ra bị lửa th?&ec?rc;u trụ? cánh rơ? xuống đen cả mặt đất. Trong kh? &oc?rc;ng đốt tổ, con tra? lớn của &oc?rc;ng đứng ph&?acute;a sau cầm nhành c&ac?rc;y phòng thủ lỡ có con thoát được bay ra ngoà?.
T?ếng ù ù trong tổ ong bắt đầu lịm dần rồ? kh&oc?rc;ng nghe thấy nữa. &Oc?rc;ng cườ? hà... hà... và bảo vợ bật đèn p?n l&ec?rc;n. &Oc?rc;ng cầm c&ac?rc;y rựa cán dà? chặt một nhát vào gốc, c&ac?rc;y chè mang theo tổ vò vẽ ng&at?lde; xuống. Con tra? &oc?rc;ng bước vào nhẹ nhàng b&ec?rc; tổ ong đưa ra b&at?lde;? đất trống. Phá lớp vỏ b&ec?rc;n ngoà?, tổ ong h?ện ra gồm nh?ều tầng xếp chồng l&ec?rc;n nhau tr&oc?rc;ng rất đẹp. Gỡ từng tầng đầy nhộng bỏ vào bao tả? và chúng t&oc?rc;? quay về.
Nguy cơ cháy rừng
&Oc?rc;ng Alăng Mu&oc?rc;n gọ? đứa con tra? và bảo ch&?grave;a lưng ra chỉ cho chúng t&oc?rc;? những vết cắn bị lún s&ac?rc;u còn mưng mủ trong lần đốt ong hồ? tuần trước. &Oc?rc;ng kể: “Lần đó gặp tổ ong vò vẽ to bằng cá? thúng 3 ang (thúng dùng để đựng thóc, mỗ? ang là 30 chục lon - NV). Tổ ong có đến 3, 4 cửa ra vào. Do kh&oc?rc;ng quan sát cẩn thận từ trước n&ec?rc;n kh? nổ? lửa đốt ong thoát ra quá đ&oc?rc;ng, tấn c&oc?rc;ng tớ? tấp. Lúc đó mạnh a? nấy băng rừng mà chạy. Lần đó con &oc?rc;ng bị ch&?acute;ch 3 vết, đ&at?lde; dùng bà? thuốc g?a truyền chữa mà mặt mũ? vẫn sưng to, đau nhức suốt đ&ec?rc;m h&oc?rc;m đó. Đến ngày sau mớ? hết đau nhức nhưng vết cắn vẫn sưng và còn bưng mủ.
Nhưng cá? đáng lo nhất của v?ệc đốt ong vò vẽ lấy nhộng là g&ac?rc;y ra nguy cơ cháy rừng. Mùa đốt ong vò vẽ thường vào mùa nắng nóng, g?ó mạnh, lửa dùng để đốt ong có thể cháy l&ac?rc;y lan nếu kh&oc?rc;ng kịp thờ? dập tắt. Kh? được hỏ? về v?ệc này những ngườ? chuy&ec?rc;n đốt ong đều nó? “phả? chú ý chứ”. Tuy nh?&ec?rc;n kh&oc?rc;ng thể kh&oc?rc;ng đề phòng nguy cơ cháy rừng. Chẳng hạn như trường hợp đ&at?lde; kể ở tr&ec?rc;n, lỡ đốt tổ nhưng kh&oc?rc;ng k?ểm soát được, kh? ong bay ra đốt th&?grave; mạnh a? nấy chạy, nếu ngườ? cầm đuốc cũng quăng đuốc bỏ chạy hoặc dùng đuốc quơ tứ tung để xua ong th&?grave; hậu quả thật kh&oc?rc;n lường. Mặt khác, v?ệc đốt ong lạ? vào ban đ&ec?rc;m, khó có thể k?ểm soát kh&oc?rc;ng để cho ngọn lửa bén vào lá kh&oc?rc; ở xung quanh tổ ong, nếu gặp g?ó mạnh nguy cơ xảy ra cháy rừng rất ca.
Vớ? loà? ong vò vẽ, từ nhộng đến ong con, ong trưởng thành đều có thể chế b?ến thành món ăn. Nhộng và ong con đem ch?&ec?rc;n g?òn, xào lăn, nấu cháo là món ăn rất g?àu đạm. Ong trưởng thành thường dùng để ng&ac?rc;m rượu có tác dụng trị nhức mỏ? lưng, đau xương khớp...
Sau kh? đem tổ ong về, ngườ? ta tách các tầng ra, tr&ec?rc;n đó ch? ch&?acute;t những &oc?rc; h&?grave;nh lục g?ác được bịt bằng lớp màng mỏng trong mỗ? &oc?rc; có chứa nhộng hoặc ong con. Bóc lớp màng và trút vào thau nhựa, nhặt ong con r?&ec?rc;ng, còn nhộng được ng&ac?rc;m trong nước s&oc?rc;? và? phút cho săn lạ? và ngắt cuố? th&ac?rc;n nhộng lấy ruột màu đen bỏ đ? sau đó có thể chế b?ến các món ăn tùy th&?acute;ch. Món khoá? khẩu của ngườ? d&ac?rc;n nơ? đ&ac?rc;y là xào nhộng ong vò vẽ vớ? th&ac?rc;n chuố? rừng thá? mỏng. Món này kh? ăn có vị béo ngọt của nhộng ong, chát chát của chuố? rừng.
Hoà? Thương(theo QNO)
