Cà pháo còn gọi là cà gai hoa trắng, tên khoa học là Solanum torum. Nó là cây nhỏ, lá xẻ thùy nông, có gai. Hoa màu trắng, quả màu trắng đổi màu vàng khi chín. Toàn cây đều có thể dùng làm thuốc. Quả xanh có thể luộc, làm nộm hay xào, quà già có thể muối xổi ăn dần, hoặc muối mặn hơn sẽ lưu được lâu hơn.
Tuy nhiên, trong sách của cụ Hải Thượng Lãn Ông có ghi: “Không nên ăn nhiều cà sống.” Hay trong dân gian cũng lưu truyền câu nói: “Một quả cà bằng ba thang thuốc.” Ngụ ý một số tác dụng có hại cho sức khỏe khi ăn cà pháo.
Cà pháo cung cấp vi khoáng cần thiết như kẽm, kali, các vitamin nhóm B. Tuy nhiên, trong cà lại chứa một lượng solanin. Chất solanin trong cà cũng gây độc như chất trong mầm của khoai tây.
Quả cà chưa chín có lượng solanin cao hơn nhiều so với quả chín. Ngộ độc solanin chủ yếu gây rối loạn tiêu hóa và thần kinh. Trong cà tươi, hàm lượng chất này cao gấp 5-10 lần so với mức an toàn. Vì thế, ăn nhiều cà pháo tươi dễ bị ngộ độc.
Những người không nên ăn cà pháo muối xổi
- Người bị cao huyết áp: Trong cà muối chứa hàm lượng muối và men tiêu hóa cao. Vì vậy, nếu những người bị cao huyết áp ăn vào thì muối trong cà sẽ làm tăng tính thấm của màng tế bào đối với natri, gây tăng nước trong tế bào, co mạch dẫn đến hiện tượng tăng huyết áp và có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hại cho sức khỏe.
- Người đau dạ dày: Cà muối lên men với nồng độ axit cao dễ sinh ợ hơi, làm tổn thương niêm mạc dạ dày gây bệnh viêm mạn tính hoặc loét dạ dày.
- Người mắc bệnh tiêu hóa: Những người có đường tiêu hóa kém khi ăn các món muối chua đặc biệt là cà muối, dễ mắc bệnh truyền nhiễm như tiêu chảy, lỵ trực khuẩn, tả, thương hàn.
- Người bị suy thận: Khi bị suy thận, các chức năng đào thải độc tố của thận sẽ giảm. Người bị bệnh thận ăn cà muối dễ bị tăng huyết áp, giữ nước gây phù, tăng cân ảo, ảnh hưởng tới quá trình điều trị.
- Phụ nữ mang thai: Khi mang thai, đường tiêu hóa của phụ nữ trở nên nhạy cảm hơn, nhất là khi ốm nghén, trong khi cà muối xổi có thể trở thành một thực phẩm kích thích, làm tăng cảm giác đầy bụng, buồn nôn. Hơn nữa, vì không chắc chắn về độ an toàn của các thực phẩm và các chất phụ gia đưa vào trong cà muối có thể ảnh hưởng như thế nào đến mẹ bầu và em bé trong bụng. Do vậy, các mẹ bầu nên tránh các loại thực phẩm này.
- Trẻ em: Hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn chỉnh, nên cha mẹ cần tránh cho trẻ ăn những món ăn lên men và không đảm bảo vệ sinh.
- Người đang bị ốm thì không nên ăn cà muối do chất solanin có trong cà là chất độc nên với người đang ốm không nên ăn.
Thùy Dung (T/h)
