Thời gian gần đây, các trường hợp tập luyện bị chấn thương nặng, dẫn đến thoát vị đĩa đệm, thoái hóa đốt sống cổ, đặc biệt đột qụy không còn là hiện tượng hiếm gặp. Vậy cần tập luyện thế nào để an toàn cho sức khỏe?
Nguyên nhân chủ yếu của các trường hợp bị chấn thương nặng, dẫn đến thoát vị đĩa đệm, thoái hóa đốt sống cổ, đặc biệt đột qụy khi tập gym xuất phát từ tập luyện sai cách, không phù hợp với sức khỏe.
Tập gym sai cách có thể dẫn đến những tình huống đáng tiếc
Luôn suy nghĩ tập nhiều thì thể lực mới tốt và cơ thể săn chắc, anh Sơn (Cầu Giấy, Hà Nội) mới đây đã tìm đến các phòng tập thể hình sau mỗi giờ làm. Sau khoảng 2 giờ tập luyện, anh tiếp tục đi đá bóng với bạn ở sân bóng gần nhà đến tối muộn. Tuy nhiên chỉ sau chưa đầy 2 tuần, anh bắt đầu nhận thấy các dấu hiệu khác thường như đau vùng thắt lưng, cảm giác tê liệt cánh tay, khó cử động. Anh Sơn nhanh chóng phải nhập viện và được chẩn đoán bị chấn thương cột sống.
Một sự việc đau lòng khác xảy ra cách đây không lâu tại Thanh Hóa, một nam sinh lớp 12 đã tử vong ngay tại phòng tập gym. Nguyên nhân ban đầu được xác định nam thanh niên này bị đột quỵ. Theo các bác sĩ tại bệnh viện Thể thao, tại đây thường xuyên tiếp nhận các ca chấn thương do vận động, trong đó có không ít người là vận động viên chuyên nghiệp. Ngoài những ca chấn thương nhẹ thì cũng có không ít ca chấn thương sọ não, vỡ xương mặt.
Đột qụy là gì?
Đột qụy còn được gọi là tai biến mạch máu não, xảy ra khi một phần não bộ bị tổn thương do tắc mạch máu đi nuôi não, gây đột qụy nhồi máu não hay vỡ mạch máu não làm đột qụy xuất huyết não. Não không được cung cấp oxy, đột ngột ngưng trệ trong vài phút, tế bào não bắt đầu chết dần, có thể tử vong bất cứ lúc nào.
Khi tập luyện, nhịp tim sẽ thay đổi, đập nhanh hơn. Nếu không thường xuyên tập luyện để kiểm soát nhịp tim, sẽ rất nguy hiểm khi nhịp tim lên cao.
Các dấu hiệu của đột qụy
Đau đầu dữ dội, choáng váng, cứng cổ và buồn nôn.
Gặp khó khăn trong việc nói và hiểu người khác nói gì.
Mắt mờ hoặc mù một bên, thấy hình nhân đôi.
Mất ý thức: người bệnh sững sờ, không biết gì, khó đánh thức hoặc đột ngột, đôi khi tử vong ngay.
Các dấu hiệu này chỉ thoáng qua, kéo dài trong vài phút sau đó người bệnh trở lại trạng thái bình thường. Đây là cơn thiếu máu não, dấu hiệu rất quan trọng cần được kiểm tra ngay, không nên coi thường.
Những ai dễ đột qụy khi tập gym?
Những người mắc các bệnh liên quan đến tim mạch, huyết áp cao hoặc huyết áp thấp, bệnh về hô hấp, hen xuyễn, nghiện rượu bia, thuốc lá, người cao tuổi đang có rối loạn về nhận thức là những đối tượng dễ gặp phải căn bệnh này.
Khi tập luyện, người mắc các bệnh trên cần cẩn thận, tránh vận động quá sức, tốt nhất nên có huấn luyện viên quan sát và kiểm tra nhịp tim liên tục để đảm bảo sự an toàn.
Lời khuyên dành cho những người thường xuyên vận động nhiều
Tập thể dục không đúng cách sẽ phản tác dụng, có một số lưu ý mà bạn nên chú ý khi bắt đầu bước vào quá trình tập luyện:
Không tập thể dục quá sớm hoặc quá muộn
Việc tập thể dục khi trời quá sớm là lúc nhiệt độ trong không khí còn thấp, sương nhiều sẽ khiến bạn lạnh đột ngột, các mạch máu co lại. Tuy nhiên, bạn cũng không nên tập thể dục trước khi đi ngủ. Việc tập thể dục sẽ khiến thân nhiệt tăng cao, nhịp sinh học bị xáo trộn, khó có được giấc ngủ ngon.
Không nên tập thể dục khi đói hoặc khi no
Tập thể dục khi đói có thể sẽ khiến bạn bị hạ huyết áp, hoa mắt, chóng mặt, uể oải… làm cho bài thể dục không hiệu quả. Việc tập luyện sau khi ăn no có thể gây rối loạn các chức năng trong cơ thể, khiến bụng đầy hơi… thậm chí dẫn đến đau dạ dày. Vì vậy hãy ăn nhẹ trước khi tập hoặc sau khi ăn no 2 giờ để đảm bảo chất lượng buổi tập.
Thường xuyên phải bổ sung nước khi tập luyện
Trong quá trình tập luyện, cơ thể ra nhiều mồ hôi, nếu không bổ sung đủ nước sẽ dẫn đến tình trạng mất nước. Mất nước nghiêm trọng trong quá trình tập thể dục cũng dễ dẫn đến rối loạn thân nhiệt. Điều đáng nói hơn, rối loạn thân nhiệt dễ xảy ra khi cơ thể bị mất nước, điều này làm giảm khả năng tự làm mát cơ thể. Rối loạn thân nhiệt được chia làm 3 giai đoạn: Chuột rút, kiệt sức và sốc nhiệt. Sốc nhiệt nếu không được điều trị kịp thời rất dễ gây tử vong.
Không được tắm nước lạnh sau khi tập
Một thói quen rất nhiều người tập thể dục mắc phải là tắm nước lạnh sau khi tập luyện để giải nhiệt cơ thể. Tuy nhiên, sau khi tập luyện, nhiệt độ cơ thể tăng, lỗ chân lông nở ra, tắm nước lạnh ngay sẽ làm cái lạnh ngấm vào người gây ra phản ứng sốc nhiệt dẫn đến nguy cơ bị cảm, đau đầu, chóng mặt. Đặc biệt đối với những người mắc bệnh tim, huyết áp… thì nguy cơ đột quỵ là rất cao.
Không nên tập luyện liên tục trong một thời gian dài
Nếu bạn thể dục quá sức hoặc sai cách sẽ dẫn tới những biến chứng nguy hiểm, nhẹ thì chấn thương khớp gối nặng có thể bị bệnh mãn tính như viêm khớp gối, đau thần kinh tọa, thoái hóa khớp, thậm chí là nứt xương, gãy xương. Chỉ nên hoạt động tối đa 60 phút mỗi ngày, quá trình tập luyện đều đặn, không thay quá nhiều động tác sẽ giúp bài tập của bạn đạt hiệu quả tốt nhất.
