(ĐSPL) - Ch?̉ còn chưa đầy một tuần nữa là đến Tết Nguyên Đán nhưng tạ? các công ty xây dựng vẫn “như chưa hề g?áp Tết” bở? câu hỏ? “bao g?ờ th?̀ có lương” vẫn chưa có câu trả lờ?.
Theo G?ám đốc x?́ ngh?ệp xây lắp số 3, công ty Cổ phần Đầu tư & Xây dựng Sông Lô thuộc Tổng công ty xây dựng Sông Hồng, h?ện tạ? công ty mớ? trả lương cho công nhân đến hết tháng 10 năm 2013. Ban Lãnh đạo công ty cũng đang t?̀m đủ mọ? cách “xoay sở” để có t?ền ch? trả lương cho công nhân ch? t?êu tết.
Nhưng đó vẫn là x?́ ngh?ệp được gọ? là “làm ăn được” trong công ty, còn có những x?́ ngh?ệp, công ty khác trong Tổng công ty thậm ch?́ t?̀nh trạng còn “b? đát” hơn, mỗ? tháng ch?̉ tạm ứng cho nhân v?ên từ 1 tr?ệu đến 2 tr?ệu đồng.
Hoạt động k?nh doanh khó khăn, nh?ều doanh ngh?ệp xây dựng lâm vào t?̀nh trạng “khốn cùng”, có doanh ngh?ệp còn t?́nh đến phương án đóng cửa. Như vậy, không còn là chuyện nợ hay chậm lương mà ngườ? lao động đang đứng trước nguy cơ mất v?ệc.
Ch?̉ mong nhận đủ lương
Ch?̣ Hà, nhân v?ên công ty cổ phần xây dựng bảo tàng Hồ Ch?́ M?nh, đến nay mớ? nhận được lương tháng 9. Kh? thông t?n các công ty, doanh ngh?ệp khác thưởng hàng chục, hàng trăm tr?ệu đồng th?̀ vớ? ch?̣ Hà “chỉ mong sao công ty trả lương đúng hạn chứ chả mong đến thưởng Tết”.
| Doanh ngh?ệp xây dựng “xoay trần” vớ? bà? toán thưởng Tết |
Anh Nguyễn Anh Tuấn, G?ám đốc Công ty xây dựng T&T ch?a sẻ, từ tháng 10/2011 đến nay, công ty g?ảm 30\% nhân sự. Những ngườ? ở lạ? chỉ được 50\% lương, do không nhận được công trình nào. Ch?́nh v?̀ vậy, vấn đề ch?́nh mà công ty quan tâm ở thờ? đ?ểm cận kề Tết lúc này là “làm thế nào để có thể có đủ một tháng lương cho nhân v?ên”.
Lãnh đạo lao đao t?̀m cách xoay sở
Để duy tr?̀ sự tồn tạ?, nh?ều Công ty, doanh ngh?ệp đã phả? sử dụng g?ả? pháp “g?ật gấu vá va?” để g?ả? bà? toán t?ền lương cho anh em công nhân.
Cũng theo G?ám đốc x?́ ngh?ệp xây lắp số 3, công ty Cổ phần Đầu tư & Xây dựng Sông Lô, công ty đã phả? thực h?ện ch?́nh sách “quay vòng vốn” - lấy vốn từ công tr?̀nh này để ch? trả cho công tr?̀nh k?a, thế chấp tà? sản để vay ngân hàng, kêu gọ? cán bộ trong Ban G?ám đốc “chung tay vượt khó”. Ch?́nh bản thân G?ám đốc đã phả? phả? đem nhà đ? thế chấp ngân hàng vay t?ền trả lương cho công nhân.
Chưa đến mức rơ? vào cảnh nợ lương nhân v?ên nhưng doanh ngh?ệp Cổ phần xây dựng NC cũng đã phả? cắt g?ảm khoản t?ền thưởng thông lệ hàng năm từ 2011, cắt g?ảm v?ệc tổ chức tất n?ên, tổng kết công ty để g?ảm th?ểu ch? ph?́, duy tr?̀ hoạt động công ty.
Không ch?̉ dừng lạ? v?ệc cắt g?ảm ch? ph?́, nh?ều công ty còn đưa ra ch?́nh sách cho nhân v?ên ngh?̉ luân ph?ên không lương, cắt g?ảm nhân sự để tránh t?̀nh trạng phả? g?ả? thể. Thậm ch?́ có những doanh ngh?ệp rơ? vào t?̀nh cảnh túng quẫn, thẳng thừng tuyên bố sẽ nợ lương, khuyến kh?́ch nhân v?ên tự nguyện x?n ngh?̉.
| Những công tr?̀nh xây dựng dang dở v?̀ th?ếu vốn. |
Chủ t?̣ch HĐQT k?êm Tổng g?ám đốc một công ty một thờ? từng “ch?ếm l?̃nh thương trường” m?ền Bắc cho b?ết, do ảnh hưởng của thị trường bất động sản, công ty cũng b?̣ ảnh hưởng nặng nề.
H?ện một số công trình đã hoàn tất th? công, nhưng phía đố? tác chưa thanh toán vớ? lý do đang "kẹt". Nguồn vốn th?ếu hụt, vay khó, lạ? phả? ch? t?êu cho nh?ều hạng mục nên mấy tháng nay, công ty chỉ tạm ứng một phần lương và hẹn sang quý II sẽ thanh toán t?ếp cho ngườ? lao động.
Từ cuố? năm 2011, có thờ? đ?ểm lương tháng công ty chỉ có thể tạm ứng một ít cho ngườ? lao động, chứ không thể trả hết 1 lần. H?ện tạ?, công ty nợ lương, bảo h?ểm xã hộ?, bảo h?ểm thất ngh?ệp khoảng và? trăm tr?ệu đồng. Theo ông, số t?ền này không lớn nếu như có nguồn thu từ các công tr?̀nh đã hoàn thành.
Cùng cảnh ngộ, lãnh đạo một doanh ngh?ệp xây dựng h?ện đóng trên đ?̣a bàn phường Ma? D?̣ch, cho b?ết, từ 2 năm nay công ty nhận được rất ?́t công tr?̀nh mà thường là các công tr?̀nh nhỏ lẻ, g?á tr?̣ thấp, nhân v?ên ngày làm ngày ngh?̉. "V?ệc trả lương cho công nhân h?ện tạ? đang là quá sức vớ? công ty. 10 tháng nay công ty trễ hẹn thanh toán lương cho ngườ? lao động, mỗ? tháng cũng có ch? trả một phần nhưng thường chậm từ 10 đến 15 ngày. Công ty đang t?́nh đến g?ả? pháp phả? đóng cửa nếu t?̀nh trạng này kéo dà?, kh? không còn khả năng thanh toán lương cho công nhân", ông nó?.
Nhân v?ên “bố? rố?” t?̀m v?ệc làm thêm
Trong kh? Lãnh đạo các công ty t?̀m cách “xoay sở” cứu công ty khỏ? t?̀nh trạng g?ả? thể th?̀ nhân v?ên các công ty xây dựng cũng tự t?̀m cách cứu m?̀nh khỏ? t?̀nh trạng thất ngh?ệp.
Làm v?ệc tạ? một công ty xây dựng trên đ?̣a bàn quận Hà Đông, anh M?nh b?̣ chậm thanh toán lương từ cuố? năm 2012 đến nay. Anh M?nh cho b?ết: "Tháng nào cũng nhận được lương nhưng ch?̉ là một phần các tháng trước đó. Lãnh đạo vừa tuyên bố 6 tháng tớ? sẽ nợ lương, a? không muốn bám trụ có thể nghỉ. Tô? đang t?̀m cách t?̀m v?ệc làm thêm để có thu nhập, nhưng thờ? buổ? khó khăn, để t?̀m được v?ệc làm phù hợp chuyên môn cũng không phả? dễ”.
| Công nhân lao động “cầm chừng”. |
Một nữ nhân v?ên làm v?ệc tạ? một công ty xây dựng thuộc ngành g?ao thông cũng ch?a sẻ, từ hơn một năm ch?̣ đã phả? đ? làm công v?ệc thu t?ền ?nternet và chồng ch?̣ làm v?ệc cùng công ty cũng phả? đ? làm thêm bên ngoà?. Nhưng không phả? a? cũng t?̀m được v?ệc làm thêm như vợ chồng ch?̣ bở? thờ? buổ? khó khăn kh? mà lực lượng lao động trẻ đang rất dô? dư.
Làm thêm là g?ả? pháp tạm thờ? đố? vớ? những nhân v?ên thuộc các công ty vẫn đang còn khả năng có thể duy tr?̀ trả lương, còn đố? vớ? những công ty “thất thu”, nh?ều nhân v?ên buộc phả? chọn g?ả? pháp thô? v?ệc, x?n ngh?̉ v?̀ không thể “vật vờ” đồng hành cùng công ty kh? mà nh?ều tháng qua không có thu nhập. “Chưa bao g?ờ lạ? rơ? vào t?̀nh trạng khốn cùng như h?ện tạ?, công ty không có khả năng trả lương, chúng tô? đành t?̀m v?ệc khác dù không đúng chuyên môn, thu nhập thấp còn hơn rơ? vào cảnh không có thu nhập kh? đang có v?ệc làm”, anh Hùng một cán bộ th?ết kế kỹ thuật xây dựng ch?a sẻ.
Cần có sự “trợ sức”
“T?ền thanh toán các công tr?̀nh không lấy được - không có các công tr?̀nh mớ? để thực h?ện- nợ lương nhân v?ên - nợ t?ền ngân hàng…” cá? vòng luẩn quẩn cứ đeo bám các doanh ngh?ệp kh?ến các doanh ngh?ệp rơ? chưa t?̀m được hướng ra. “Chúng tô? mong rằng Nhà nước sẽ có ch?́nh sách hỗ trợ cho vay vốn để các công ty xây dựng g?ả? quyết bà? toán khó khăn trước mắt và cũng mong rằng sẽ có những g?ả? pháp phục hồ? th?̣ trường BĐS để các doanh ngh?ệp xây dựng không b?̣ “kéo lù?” rơ? xuống đáy như h?ện nay”, ông Trần Trọng T?ến g?ám đốc công ty xây dựng và d?̣ch vụ thương mạ? Tuấn Quỳnh đã ch?a sẻ.
Theo t?ến s?̃ Lê Đăng Doanh, nguyên là V?ện trưởng V?ện quản lý K?nh tế Trung ương, lương, thưởng ngườ? lao động là một trong những yếu tố thể h?ện sức khỏe của nền k?nh tế. Vì thế, v?ệc nh?ều công ty rơ? vào tình cảnh chậm lương, nợ lương là vấn đề ngh?êm trọng, cần phả? có ngh?ên cứu cụ thể, phân t?́ch rõ ràng để Nhà nước có sự can th?ệp, đ?ều chỉnh kịp thờ?.
Ly Nguyễn
