Ba người con trai nhà họ Vạn ở tỉnh Giang Tô, Trung Quốc gồm anh cả Vạn Y Tài và hai em trai, đều tham gia vào việc tìm kiếm kho báu. Cả ba anh em đều đã lập gia đình nhưng vẫn sống chung với bố mẹ, trong đó Vạn Y Tài là trụ cột của gia đình. Gia đình họ Vạn đã làm nông nghiệp qua nhiều thế hệ và cuộc sống của họ không mấy khá giả. Tuy nhiên, với tính cách lương thiện, chăm chỉ và quyết đoán, Vạn Y Tài được người dân trong làng tín nhiệm bầu làm đội trưởng đội sản xuất.
Số vàng cùng chiếc bình cổ mà người nông dân đào được. Ảnh: Toutiao
Một hôm, ba anh em nhà Vạn Y Tài cùng nhau tập trung đào đất để nhanh chóng hoàn thành công việc. Trong lúc đang miệt mài dùng xẻng đào, bất ngờ người anh cả Vạn Y Tài va phải một vật cứng như đá. Cả ba anh em vội vàng xúm lại, bới đất và cố gắng đẩy vật đó ra. Tuy nhiên, họ nhanh chóng nhận ra đó không phải là đá mà là một chiếc bình lớn. Bị kích thích bởi sự lạ lùng này, họ đào nhanh hơn và cuối cùng cũng lôi được chiếc bình ra khỏi lớp đất bùn và nước.
Chiếc bình có hình dáng độc đáo với màu xanh ánh lam. Miệng và đáy bình nhỏ dần, trong khi phần thân phình to ra. Xung quanh thân bình được trang trí bằng những hình rồng nổi bật.
Khi mở nắp chiếc bình, ba anh em nhà họ Vạn nhìn thấy bên trong chứa đầy những mảnh kim loại màu vàng lấp lánh. Quá bất ngờ và phấn khích, người em út không kìm được mà hét lên: "Trời ơi, bên trong toàn là vàng!". Hai người anh vội vàng ngăn lại nhưng không kịp, cả ba vội vã chạy về nhà.
Vạn Y Tài. Ảnh: Toutiao
Sau khi cân nhắc giữa việc bán đi hay giao nộp, cuối cùng ba anh em quyết định giao toàn bộ số vàng cho chính quyền địa phương.
Số vàng này quả thật là báu vật, những dòng chữ khắc trên đó được xác định là biểu tượng đặc trưng của thời Chiến Quốc (476 TCN - 221 TCN) trong lịch sử Trung Quốc. Những bánh vàng này không chỉ có độ tinh khiết cao mà còn giữ được vẻ ngoài sáng bóng, gần như không bị ảnh hưởng bởi thời gian. Kết luận của các chuyên gia khiến mọi người vô cùng kinh ngạc, bởi không ai ngờ số vàng này lại có lịch sử lâu đời đến vậy.
Khi giao nộp số vàng, một chuyên gia đã hỏi Vạn Y Tài về quá trình phát hiện ra kho báu và liệu có vật gì đựng chúng không. Ông Vạn mới kể lại chi tiết rằng số vàng được tìm thấy trong một chiếc bình đồng có nhiều hoa văn nhưng đã bị gỉ sét bên ngoài. Nghe đến đây, vị chuyên gia hốt hoảng hỏi chiếc bình hiện đang ở đâu. Anh em nhà họ Vạn thật thà cho biết họ nghĩ chiếc bình không có giá trị nên đã cất trong bếp, dự định sau này sẽ nung chảy để làm ổ khóa.
Vị chuyên gia nhận định chiếc bình đồng đựng vàng không chỉ là một vật chứa thông thường, giá trị của nó thậm chí có thể còn vượt xa số vàng bên trong. Nhóm nghiên cứu ngay lập tức đến nhà họ Vạn, cẩn thận làm sạch đất bám trên chiếc bình để quan sát kỹ lưỡng từng hoa văn và chi tiết. Sự phấn khích dâng trào khi họ nhận ra giá trị của cổ vật trước mắt. Một chuyên gia không kìm được niềm vui sướng đã thốt lên: "Đây thực sự là quốc bảo!”.
Chiếc bình hoen gỉ này hóa ra là một bình đựng rượu có niên đại từ thời Chiến Quốc. Trước đó, đã có một chiếc bình tương tự được tìm thấy và hiện đang được trưng bày tại Bảo tàng Đại học Pennsylvania (Mỹ). Giá trị của chiếc bình không chỉ nằm ở tuổi đời lâu năm mà còn ở sự quý hiếm và giá trị nghiên cứu to lớn của nó. Chính vì vậy, các chuyên gia khảo cổ vô cùng phấn khởi khi chứng kiến cổ vật này được khai quật tại Trung Quốc.
40kg mà ba anh em nhà họ Vạn đào được. Ảnh: Toutiao
Tuy bên ngoài chiếc bình này có phần bị oxy hóa nhưng nhìn chung vẫn còn hiện trạng khá tốt. Nó cao 24cm, bề mặt còn được khảm thêm vàng bạc, khắc chi tiết là những con rồng và hoa đào xen kẽ với kỹ thuật tinh xảo. Bình có khắc chữ liên quan đến một sự kiện lịch sử thời Chiến Quốc ở đáy. Điều này cho thấy giá trị về mặt lịch sử và nghệ thuật của chiếc bình. Lúc này anh em họ Vạn mới nhận ra so với hàng chục kg vàng thì đây mới thực sự là quốc bảo.
Để khen ngợi hành động tự nguyện giao nộp bảo vật lịch sử, anh em họ Vạn được thưởng một số tiền khá lớn, khen ngợi trên các phương tiện truyền thông khi đó. Bởi nếu họ không báo chính quyền về kho báu này, rất có thể dân làng sẽ đòi chia đều và bán đi vì không ai biết ý nghĩa thực sự của chúng.
Dù bị dân làng "lời ra tiếng vào" suốt nhiều năm nhưng Vạn Y Tài vẫn không bao giờ hối hận vì đã nộp các cổ vật này cho chính quyền. Ông tin rằng việc mình làm là có lợi cho nước và cho tất cả mọi người. Hiện chiếc bình cùng số vàng Vạn Y Tài và các em tìm được đang được trưng bày ở Bảo tàng Nam Kinh (Trung Quốc).
