(ĐSPL) - Dẫu b?ết rằng, v?ệc ?n ấn, mua bán sách lậu là hành v? phạm pháp nhưng nh?ều h?ệu sách vẫn ngang nh?ên bày bán tràn lan sản phẩm này.
Khó phân b?ệt sách lậu, sách thật
Năm học mớ? bắt đầu, thị trường sách g?áo khoa trở nên sô? động không chỉ ở nhà sách, cửa hàng sách mà ngay cả vỉa hè, lề đường cũng được ch?ếm dụng để làm nơ? k?nh doanh sách. Tuy nh?ên, trước thực trạng thị trường sách nở rộ như h?ện nay, v?ệc k?nh doanh sách lậu, sách kém chất lượng cũng theo đó mà phát tr?ển.
Để rộng đường dư luận, PV đã đ? tìm h?ểu thực tế tạ? một số địa đ?ểm bán sách ở TP.HCM. Theo gh? nhận, tạ? một số tuyến đường như Võ Văn Ngân, làng đạ? học Thủ Đức (Q.Thủ Đức), đường Trần Nhân Tôn (Q.5), đường Nguyễn K?ệm (Q.Gò Vấp), đường Phan Đăng Lưu (Q.Bình Thạnh)..., sách lậu, sách v? phạm bản quyền, sách không có xuất xứ rõ ràng được bày bán công kha? vớ? g?á rẻ bất ngờ, kh?ến ngườ? đ? đường khó lòng mà rờ? mắt.
Trong va? một ngườ? đ? mua sách, PV tấp vào một đạ? lý sách ở trên đường Trần Nhân Tôn (Q.5). Tạ? cửa hàng này, sách được xếp ngay ngắn trên kệ, số dư thì bỏ trong thùng, hoặc đưa ra g?àn gỗ được ngườ? bán tự th?ết kế. Ở đây có đầy đủ các loạ? từ sách g?áo khoa cho học s?nh, g?áo trình cho s?nh v?ên đến truyện, t?ểu thuyết của V?ệt Nam, nước ngoà?. Để thu hút khách hàng, ngườ? bán còn tung ra ch?êu g?ảm g?á từ 30-70\%. Kh? mớ? nhìn vào, nh?ều ngườ? cứ lầm tưởng sách được bày bán hoàn toàn là sách thật vì trang bìa có ?n đầy đủ tên tác g?ả, nhà xuất bản, năm phát hành... Tuy nh?ên, kh? dở vào trong thì rõ ràng nhận ra những khuyết đ?ểm của các cuốn sách như lỗ? về đề mục, phông chữ và cả nộ? dung...
Bên trong một một cửa hàng sách tạ? Q.5 (TP.HCM)
Không khỏ? búc xúc về thực trạng sách kém chất lượng tràn lan ngoà? thị trường, chị Huỳnh K?m Ch? (36 tuổ?, Q.Tân Bình) cho b?ết: “Trong một lần, tô? đ? mua quyển “Những bà? văn hay lớp 4, tập 1” ở một cửa hàng sách trên đường Lý Thường K?ệt về cho con tham khảo. G?á cuốn sách tô? mua so vớ? nhà sách rẻ hơn ở nhà sách một nửa. Cứ tưởng mua được sách vớ? g?á ưu đã? nên trên đường về nhà tô? còn đem khoe vớ? các phụ huynh khác. Nào ngờ, kh? g?ở sách ra đọc thì phát h?ện có rất nh?ều lỗ? trình bày, chất lượng g?ấy thì kém. Thế là, tô? phả? ra nhà sách chọn cuốn sách khác cho con. Tô? nghĩ, mọ? ngườ? kh? quyết định mua một cuốn sách nên cân nhắc và xem xét kĩ các yếu tố l?ên quan như nộ? dung, nhà xuất bản, tác g?ả... để tránh bị lừa”.
Làm g?ả, ăn thật
Trước thực trạng sách lậu được bày bán công kha? trên thị trường, luật sư Nguyễn Đăng L?êm (H?ệu trưởng trường đạ? học CNTT G?a Định) nhận xét: “Tình trạng sách lậu tràn lan trên thị trường là h?ện tượng nguy h?ểm, đáng báo động. Đ?ều đáng chú ý nhất ở đây chính là thá? độ ngầm đồng thuận, cho phép của rất nh?ều ngườ?, trong đó có một bộ phận không nhỏ là các học s?nh, s?nh v?ên. Bộ phận này chính là những thành phần nòng cốt, t?nh anh của đất nước nhưng lạ? không có những nhận thức đúng đắn về luật Sở hữu trí tuệ. Đồng thờ?, các em không b?ết trân trọng những sản phẩm tư duy, lao động của ngườ? khác. Thậm chí, có rất nh?ều s?nh v?ên đạ? học chỉ mua những quyển sách photo có bán đầy ở các t?ệm photocopy để học cho qua môn mà không hề quan tâm tác g?ả là a?, hành v? này của bản thân gây th?ệt hạ? gì cho những ngườ? đã bỏ công ngh?ên cứu v?ết thành quyển sách đó”.
Đồng quan đ?ểm như trên, chuyên v?ên tư vấn Nguyễn Văn Tường (trung tâm tư vấn Tâm lí g?áo dục - Tình yêu - Hôn nhân & G?a đình TP.HCM) phân tích thêm: “Công nghệ ?n lậu h?ện nay ngày càng t?nh v?, không chỉ sao chép toàn bộ nộ? dung mà còn gắn cả logo, con dấu của nhà xuất bản vớ? đầy đủ hóa đơn, chứng từ không khác gì sách thật. Vô hình chung, ngườ? t?êu dùng đã vô tình góp phần đẩy mạnh v?ệc t?êu thụ sách lậu nhưng bản thân không hề hay b?ết. Về phía nhà xuất bản, tình trạng sách lậu đã tạo sự cạnh tranh bất chính, kh?ến các nhà xuất bản chân chính bị g?ảm sút uy tín, bị tẩy chay kh?ến v?ệc k?nh doanh trở nên khó khăn, thua lỗ. Hành v? này thực chất là ăn cắp bản quyền, gây bức xúc cho các nhà xuất bản và ngườ? sở hữu bản quyền”.
Sách không rõ nguồn gốc xuất h?ện tràn lan trên thị trường.
Trong bố? cảnh sách lâu tung hoành, luật sư Nguyễn K?ều Hưng (G?ám đốc hãng luật G?ả? Phóng) cho hay: “V?ệc ?n ấn, buôn bán sách lậu là v? phạm luật Xuất bản, luật Sở hữu trí tuệ. Các hành v? này có thể bị xử phạt hành chính bở? Nghị định 02 (Quy định xử phạt hành chính trong hoạt động báo chí, xuất bản) và Nghị định 47 (Quy định về xử phạt hành chính về quyền tác g?ả, quyền l?ên quan). Mức phạt cho hành v? ?n lậu được quy định từ 30.000.000 đồng đến 40.000.000 đồng. Còn hành v? xâm phạm quyền sao chép tác phẩm có thể bị phạt t?ền ở mức thấp nhất là 1.000.000 đồng và cao nhất lên đến 400.000.000 đồng tùy theo g?á trị hàng hóa v? phạm. Tuy nh?ên, thực tế cho thấy những xử phạt như trên vẫn ở mức độ khá nhẹ, chưa thể chấm dứt tình trạng sách ?n lậu tràn ngập thị trường như h?ện tạ?”.
Để hạn chế tình trạng trên, luật sư Nguyễn K?ều Hưng k?ến nghị: “Tình trạng sách lậu ?n ấn, buôn bán tràn lan trên thị trường, vớ? lực lượng thanh k?ểm tra h?ện tạ? sẽ rất khó xử lý tr?ệt để được hết. Cách tốt nhất là các nhà xuất bản cần nghĩ ra cách phân b?ệt sách g?ả sách thật bằng các dấu h?ệu phân b?ệt rõ ràng. Sau đó, cần có công tác tuyên truyền nâng cao ý thức ngườ? dân trong v?ệc tẩy chay nạn sách lậu đang hoành hành, kh? có nhu cầu mua sách, hãy vào các nhà sách, cửa hàng sách có uy tín. V?ệc một số phụ huynh dù b?ết sách ?n lậu nhưng do tâm lí hám lợ?, thích hàng rẻ nên vẫn mua cho con em sử dụng. Những hành động như vậy sẽ tạo tâm lí đặt lợ? nhuận lên hàng đầu, xem thường các g?á trị thật, sự thật của trẻ. Như vậy, các em sẽ có nhận thức không đúng như “làm g?ả ăn thật”, “nó? mườ? làm chín”, đây là những k?ểu tư duy ảnh hưởng không tốt cho sự phát tr?ển của trẻ”.
Chưa có chế tà? đủ mạnh để xử lý v? phạm Luật sư Nguyễn Đăng L?êm lí g?ả?: “H?ện nay, chế tà? xử lý các v? phạm trong v?ệc buôn bán, sử dụng sách lậu còn quá nhẹ, chưa đủ sức răn đe đố? tượng v? phạm. Đã đến lúc, cần có b?ện pháp quản lý mạnh mẽ hơn để các cơ sở phát hành tự g?ác tuân thủ quy định như thu hồ? g?ấy phép k?nh doanh, không cho phép t?ếp tục k?nh doanh mặt hàng đã v? phạm. Cần phả? xây dựng các chế tà? xử phạt đủ mạnh để quản lý thị trường này bằng các công cụ tà? chính, chứ không thể trông chờ vào ý thức, đạo đức k?nh doanh của nhà ?n h?ện hành”. |
QUYÊN TRIỆU - HOÀI THƯƠNG