Trong Tây Du Ký, hành trình thỉnh kinh của Đường Tăng là một cuộc phiêu lưu đầy gian truân và kỳ diệu. Ông được hộ tống bởi ba đệ tử mạnh mẽ là Tôn Ngộ Không, Trư Bát Giới, và Sa Tăng, và nhận sự giúp đỡ từ các vị Bồ Tát. Sau khi lấy được chân kinh và được phong làm Phật, vị trí của Đường Tăng cao hơn Bồ Tát, điều này khiến một số fan Tây Du Ký nhầm lẫn, vì theo lẽ thường, ông sẽ có vị trí thấp hơn trong hệ thống Phật giáo.
Tại sao sau khi thành Phật, vị trí của Đường Tăng lại cao hơn Bồ Tát? Để giải đáp, cần xem xét kiếp trước của Đường Tăng, vốn là Kim Thiền Tử, đệ tử thứ hai của Như Lai. Việc Như Lai chọn Kim Thiền Tử xuống trần gian để cầu chân kinh đã tạo ra nhiều suy đoán.
Một số ý kiến cho rằng Kim Thiền Tử nhận được sự tin tưởng và kỳ vọng đặc biệt từ Như Lai, và Như Lai đã gửi ông đến thế giới loài người để hoàn thành nhiệm vụ khó khăn này. Ngược lại, có suy đoán cho rằng Kim Thiền Tử không phải là đệ tử xuất sắc, nếu không tại sao Phật lại giáng ông xuống trần? Có thể Kim Thiền Tử không đặc biệt sùng đạo và thậm chí có dấu hiệu coi thường Phật pháp, dẫn đến việc ông được trao cơ hội giáng thế.
Những suy đoán này dường như nhận được sự ủng hộ trong Tây Du Ký, đặc biệt khi Như Lai phong Phật cho Đường Tăng, nhấn mạnh rằng Đường Tăng vốn là Kim Thiền Tử tái sinh, vì đã bỏ bê Phật pháp nên phải đầu thai xuống trần gian và chịu nhiều đau khổ. Điều này cũng có nghĩa là Kim Thiền Tử kiếp trước không tuân thủ đạo Phật nghiêm túc, cần trải qua những khổ đau sinh tử để gột rửa và thăng hoa linh hồn. Dù có suy đoán như thế nào, cũng không thể phủ nhận rằng Đường Tăng có tu vi và tiềm lực rất sâu sắc.
Kiếp trước của Đường Tăng là Kim Thiền Tử, đệ tử thứ hai của Như Lai. Tại Linh Sơn, ông đã đích thân rót trà cho Trấn Nguyên Tử đại tiên, chứng tỏ ông được đánh giá cao vào thời điểm đó. Tuy nhiên, mọi chuyện đã thay đổi khi Tôn Ngộ Không phá hủy cây nhân sâm, và sự xuất hiện của Quan Âm Bồ Tát đã thay đổi cục diện. Trấn Nguyên Tử thể hiện sự tôn trọng cao độ với Quan Âm Bồ Tát, điều này cho thấy vị trí của bà rõ ràng cao hơn Kim Thiền Tử.
Vậy vì sao Đường Tăng sau khi được phong thành Phật địa vị lại cao hơn Quán Thế Âm Bồ Tát?
Đường Tăng, kiếp trước là Kim Thiền Tử, được giao nhiệm vụ đến trần gian thỉnh kinh, điều này ngụ ý rằng ông có giá trị và tiềm năng đặc biệt trong mắt Như Lai. Có lẽ Như Lai đánh giá cao tấm lòng ăn năn của Kim Thiền Tử và cho rằng ông có cơ hội sửa sai, vì vậy đã gửi ông đến nhân gian với mong muốn hoàn thành sứ mệnh quan trọng này.
Tuy nhiên, kiếp trước của Đường Tăng không hoàn toàn tuân theo Phật pháp và thậm chí đã sao lạc khỏi đạo, do đó cần trải qua những khổ đau của nhân gian để thanh lọc tâm hồn. Như Lai cũng đã đề cập điều này khi ban thưởng cho Đường Tăng.
Quan Thế Âm Bồ Tát đóng vai trò quan trọng trên con đường thỉnh kinh, với khả năng đi xuyên tam giới và sự hỗ trợ từ những phụ tá pháp lực mạnh mẽ. Tuy vậy, vị trí của Quan Âm Bồ Tát trên Linh Sơn tương đối thấp, đứng thứ 49.
Nhìn vào Đức Phật Như Lai, ta thấy việc xếp hạng không đơn giản như người thường nghĩ. Như Lai quản lý nhiều chư Phật nhưng chỉ xếp vị trí thứ 3 trên núi Linh Sơn. Nhiên Đăng Cổ Phật đứng đầu vì là người đầu tiên quản lý Linh Sơn, Như Lai đến sau. Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật đứng vị trí thứ hai, mặc dù trong Tây Du Ký ngài không có quyền lực rõ ràng nhưng vị trí của ngài ở Linh Sơn rất cao.
Qua đó cho thấy việc xếp hạng ở Linh Sơn không chỉ dựa trên năng lực thực tế mà còn dựa vào thời điểm thành Phật và quy mô danh hiệu. Kiếp trước của Đường Tăng là Kim Thiền Tử, rõ ràng đã thành Phật sớm hơn Quan Thế Âm Bồ Tát. Vì vậy, không khó hiểu khi ông được xếp trước Quan Thế Âm Bồ Tát trên Linh Sơn.