Việt Nam nằm top tỷ lệ vô sinh cao
Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ vô sinh cao trên thế giới, trong đó 50% số ca mắc nằm ở độ tuổi dưới 30.
Ở Việt Nam, mỗi năm có khoảng 1 triệu cặp vợ chồng vô sinh, hiếm muộn chiếm tỉ lệ khoảng 7,7%. Tỉ lệ vô sinh do nam giới chiếm 40%, do nữ giới chiếm 40%, 10% do cả hai vợ chồng và 10% không rõ nguyên nhân. Điều này cho thấy nguyên nhân gây vô sinh hiếm muộn xuất phát từ hai phía cả nam và nữ.
Vô sinh ở nam giới ngày càng được quan tâm
Thông tin tại "Hội thảo khoa học lần thứ 5" do Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội tổ chức, Phó Giám đốc Chuyên môn bệnh viện Phạm Văn Hưởng cho biết, những năm gần đây nhóm nguyên nhân về vô sinh nam bắt đầu được chú ý nhiều hơn giai đoạn trước. Sau quá trình thăm khám và thực tế điều trị cho bệnh nhân các chuyên gia, bác sĩ đã đưa ra các nhóm nguyên nhân có thể gây vô sinh nam như: do bệnh lý (tắc nghẽn đường dẫn tinh; giãn tĩnh mạch thừng tinh; xuất tinh ngược dòng; bệnh lý do nhiễm trùng…); nguyên nhân do yếu tố di truyền; thói quen lối sống không khoa học ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng tinh trùng…
“Nguyên nhân gây vô sinh nam do không có tinh trùng trong tinh dịch (vô tinh) đã được thực hiện rất nhiều trong các báo cáo, nghiên cứu khoa học trước đây, tuy nhiên vấn đề này vẫn nhận được nhiều sự quan tâm của các chuyên gia, bác sĩ tại hội thảo”, BS Hưởng nhấn mạnh.
Đột biến gen rất nhỏ cũng gây vô sinh
Cũng tại hội thảo ThS.BS Đinh Hữu Việt, Trưởng khoa Nam học, Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội chia sẻ, trước đây với những bệnh nhân không có tinh trùng, thông thường chúng ta chỉ dừng lại ở các xét nghiệm nội tiết, xét nghiệm chỉ số sinh học, xét nghiệm nhiễm sắc thể, xét nghiệm gen AZF, siêu âm tinh hoàn…thì bây giờ chúng ta còn có những bộ xét nghiệm gen chuyên sâu hơn để sàng lọc những gen gây ảnh hưởng đến tinh trùng cho nam giới, từ đó giải trình tự gen để tìm thêm những nguyên nhân dẫn đến không có tinh trùng mà trước đây chúng ta chưa biết.
Một số trường hợp bị đột biến gen, mặc dù gen đó rất nhỏ thôi nhưng vẫn có khả năng gây ra tình trạng không có tinh trùng.
ThS.BS Đinh Hữu Việt, Trưởng khoa Nam học
TS.BS Bùi Thị Phương Hoa, chuyên ngành di truyền - Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Hà Nội cho hay, nhóm nguyên nhân gặp bất thường về di truyền dẫn đến vô sinh ở nam giới có hội chứng Klinefelter. Đây là tình trạng bất thường nhiễm sắc thể (NST) gây nên thiểu năng sinh dục và vô sinh ở nam giới.
Với nam giới bình thường, bộ NST sẽ có 46 NST với cặp NST giới tính là XY. Với nam giới có hội chứng Klinefelter có 2 hoặc nhiều hơn nhiễm sắc thể X trong bộ NST (XXY).
Bệnh nhân Klinefelter thường gặp tình trạng vô sinh do không có tinh trùng, vì vậy những trường hợp này cần thực hiện phẫu thuật Micro-TESE trong điều trị hỗ trợ sinh sản. Bệnh nhân Klinefelter với bất thường nhiễm sắc thể có tăng nguy cơ bất thường ở thế hệ sau không, vẫn chưa có số liệu thống kê nhiều và hướng dẫn cụ thể. Do đó, chỉ định sàng lọc phôi hiện nay vẫn còn chưa rõ ràng.
Theo BS Việt, từ những phân tích trên, mặc dù vẫn còn nhiều tranh luận về nội dung này, tuy nhiên có thể thấy rằng việc thực hiện những xét nghiệm chuyên sâu về gen là hướng đi mới, gợi mở để các bác sĩ lâm sàng đánh giá tỷ lệ tìm thấy tinh trùng cho bệnh nhân trước mổ là bao nhiêu phần trăm, từ đó đưa đến quyết định có nên thực hiện phẫu thuật tìm tinh trùng cho bệnh nhân hay không.
Đặc biệt theo các chuyên gia, chuẩn bị và xử lý mẫu tinh trùng là một trong những khâu quan trọng của phương pháp Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) đặc biệt là đối với những bất thường tinh trùng nặng khi chất lượng và số lượng tinh trùng rất hạn chế, thậm chí số lượng tinh trùng còn có thể đếm được, điển hình như vô tinh không bế tắc (non-obstructive azoospermia) hoặc từ vi phẫu tinh hoàn (Micro TESE) - Phương pháp hiện nay có thể coi là “cứu cánh" cuối cùng dành cho bệnh nhân vô tinh.
