Câu chuyện “hy hữu” này được đích thân ông Chủ tịch UBND xã Đại Mỗ, huyện Từ Liêm, Hà Nội khẳng định khi trao đổi về quy trình xin mở rộng diện tích đất thuộc di tích lịch sử của xã Đại Mỗ. Trong khi quyết định của Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Hoàng Văn Nghiên ký năm 2003, phê duyệt Quy hoạch chi tiết khu nhà ở xã Đại Mỗ (tỷ lệ 1/500), ghi rất rõ diện tích đất di tích này chênh lệch hơn 1000 mét so với con số mà ông Chủ tịch xã Đại Mỗ khẳng định.
Hợp đồng thuê quyền sử dụng đất trái thẩm quyền chưa giải quyết đã… cưỡng chế
Ngày 30/03/2001, ông Nguyễn Văn Thước ký hợp đồng thuê quyền sử dụng đất với người không có chức năng cho thuê, diện tích là 1880 mét, thời hạn thuê là 20 năm, số tiền là 15.000.000 (Mười lăm triệu đồng) với mục đích trồng cây ăn quả lâu năm. Đến năm 2010, diện tích đất ông Thước thuê lại nằm trong khu vực đất được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa. Ngày 13/12/2010, người ký hợp đồng thuê đất trái thẩm quyền với ông Thước đã thông báo hủy hợp đồng cho thuê quyền sử dụng đất đã ký năm 2001. Ông Thước nguyên là Bí thư Đảng uỷ xã. Thuê quyền sử dụng đất xong, gia đình ông Thước dựng nhà cấp 4 để chăn nuôi. Ngày 04/10/2010, UBND xã Đại Mỗ tiến hành cưỡng chế nhà dựng lên trong phần diện tích được thuê rồi xây bịt khu đất ông Thước đã thuê và xây dựng đó. Khi sự việc chưa được giải quyết ổn thoả thì ông Thước không may qua đời do tai nạn giao thông.
Sau đó, ngày 15/01/2014, ông Nguyễn Văn Thụ (con trai của ông Thước) cho biết, gia đình ông nhận được thông báo của UBND xã Đại Mỗ về việc tổ chức bảo vệ cưỡng chế thi công nằm trong khoanh vùng bảo vệ khu đất di tích, yêu cầu gia đình tự có trách nhiệm di chuyển tài sản, cây cối, hoa màu ra khỏi vùng được bảo vệ. Đến ngày 17/01/2014, UBND xã Đại Mỗ đã tổ chức cưỡng chế, di chuyển hoa màu, cây cối, xây dựng tường, bao quanh cả 2 căn nhà dựng tạm, để trông cây cối hoa màu. Đến nay, một số người trong gia đình ông Thụ được giao nhiệm vụ trông coi phần diện tích đã thuê của khu di tích vẫn bị “cô lập”, không có đường đi, phải chuyển thức ăn qua bức tường rào để sinh hoạt. Cuộc sống bị đảo lộn, rất khó khăn, ông Đỗ Thanh Huyền (người trông coi diện tích đất đã thuê) cho biết: “Bây giờ chúng tôi ở giữa rất kẹt, người quản lý di tích không cho đi qua cổng chính của khu mà đi lại rất vất vả bằng một thang ngoài, thang trong, để chèo ra, chèo vào”.
Về vấn đề này, luật sư Bùi Văn Quang – văn phòng luật sư Gia Bảo, đoàn Luật sư Hà Nội đánh giá: “Hợp đồng giữa hai bên vẫn có hiệu lực mà hợp đồng này chưa được thanh lý nên phải giải quyết tại Tòa án. Tránh trường hợp khi cưỡng chế xong, mất tài sản, mất vật chứng, vụ án sẽ không giải quyết được nữa”.
Để hiểu rõ hơn về quy trình giải quyết vụ việc, hướng dẫn các bên liên quan giải quyết tranh chấp dân sự, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Minh Giảng – Chủ tịch UBND xã Đại Mỗ, về quan điểm tại sao không hướng dẫn hai bên giải quyết tranh chấp tại Tòa án hoặc khiếu nại lên cấp cao hơn, rồi mới cưỡng chế thì ông Giảng trả lời: “Nếu giải quyết như thế thì 20 năm cũng không làm xong được, với lại bên ký hợp đồng cho thuê có gửi đơn lên Tòa án nhưng Tòa nói không thụ lý”.
“Phù phép” đất… trái quyết định của UBND thành phố đã phê duyệt ?