Phó chủ tịch ACF: “H-Capita là thuốc giả, Bộ Y tế đang bao che cho VN Pharma”

H-Capita là hàng giả và đây là tội ác?

Trả lời báo chí, ông Trần Hùng, Phó Chánh Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (BCĐ 389) cho rằng: “Ngay từ khi kinh doanh loại thuốc này, VN Pharma đã có ý định không trung thực. Họ nại ra cái tên của một công ty không có thật ở Canada dùng làm tên hãng sản xuất để phục vụ mục đích kê khai hồ sơ nhập khẩu thuốc. Như vậy, họ đã cố tình giả mạo nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa, tem nhãn, bao bì có chỉ dẫn giả mạo nơi sản xuất, đóng gói, vi phạm theo điểm e, khoản 8, Điều 3, Nghị định 185/2013 về xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Với tổ thẩm định của cục Quản lý Dược (bộ Y tế), gồm 10 chuyên gia giỏi, chia thành hai nhóm kiểm tra, đánh giá trước khi xét duyệt, tôi không rõ quá trình thẩm định nguồn gốc, xuất xứ số thuốc này được thực hiện theo cách thức, quy trình nào. Các mã vạch ở vỏ hộp thuốc cũng có thể là nguồn tra cứu trực tiếp, đơn giản và hữu dụng. Nói ngắn gọn H-Capita là hàng giả, thuốc giả và cần được xử lý đúng tội danh buôn bán hàng giả và yếu tố nghiêm trọng đó là thuốc chữa bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng con người. Đây là tội ác”.

PGS.TS.DS Nguyễn Hữu Đức (Nguyên giảng viên ĐH Y dược TP. HCM): Nếu Bộ khẳng định thuốc H-Capita không phải thuốc giả, ai còn dám sản xuất

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) định nghĩa: "Thuốc giả là sản phẩm được gắn nhãn hiệu sai một cách gian dối và có chủ đích về đặc tính hoặc nguồn gốc. Thuốc giả có thể bao gồm sản phẩm đúng hoặc sai hoạt chất, không có hoạt chất hoặc không đủ hàm lượng hoạt chất hoặc với bao bì giả".

Với định nghĩa của WHO, tôi cho rằng thuốc H-Capita là thuốc giả. Thuốc không có nguồn gốc, không biết sản xuất ở đâu làm sao có thể gọi là thuốc? Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng phải xem xét lại. Về chuyên môn tôi biết, tôi khẳng định đây là thuốc giả!

Từ định nghĩa WHO, thuốc giả có thể chia thành 6 loại có liên quan đến hình thức và mức độ giả mạo: Sản phẩm không có hoạt chất chữa bệnh, sản phẩm có hàm lượng hoạt chất chữa bệnh không đúng, sản phẩm có hoạt chất sai, sản phẩm có lượng hoạt chất chữa bệnh đúng nhưng có bao bì giả nhái lại sản phẩm nguyên bản (mạo danh nhà sản xuất/nước sản xuất, xuất xứ thuốc thật bị làm giả), sản phẩm có nồng độ hoạt chất không tinh khiết, sản phẩm nhiễm bẩn chứa độc chất đến mức nguy hiểm.

Bộ dựa vào kết quả kiểm nghiệm về % hoạt chất để bảo lưu quan điểm thuốc H-Capita là kém chất lượng, về mặt dược chất có thể là thật nhưng về mặt pháp lý thì đây là thuốc giả bởi hồ sơ, tên công ty sản xuất tất cả đều là giả, không hề có thực. Đặc biệt, Hội đồng giám định đã kết luận thuốc H-Capita sản xuất, gia công không được kiểm nghiệm chỉ tiêu, chất lượng trước khi xuất xưởng và không được dùng làm thuốc chữa bệnh cho người. Điều đó cho thấy các chứng từ xác nhận nguồn gốc thuốc là giả thì lấy gì để nói đó là thuốc thật, kém chất lượng?

Tôi lấy ví dụ như một sản phẩm thuốc đang bị làm giả nhiều trên thị trường là viagra. Nó có thể vẫn có tác dụng với người sử dụng nhưng vẫn là thuốc giả. Nếu bảo thuốc VN Pharma không phải thuốc giả tức là thật thì công ty nào dám sản xuất, nghiên cứu thuốc nữa.

Luật sư Nguyễn Thế Truyền, đoàn Luật sư Hà Nội: Buôn thuốc giả sao xử tội buôn lậu?

Hành vi của các bị cáo trong vụ VN Pharma trước hết có dấu hiệu của tội Sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh” quy định tại Điều 157, BLHS. Tuy nhiên, vụ việc này cũng có dấu hiệu của tội “Buôn lậu” quy định tại Điều 153, BLHS với đặc trưng là “đưa hàng hóa trái phép qua biên giới”. Khi một hành vi có dấu hiệu của nhiều tội, thì theo nguyên tắc áp dụng luật hình sự là phải chọn hành vi nào phản ánh đúng bản chất và tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi nhiều hơn.

Với tội Sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh có mức hình phạt cao nhất là tử hình (với điều kiện hành vi phạm tội phải gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, theo quy định tại khoản 4, Điều 157, BLHS), trong khi đó, BLHS sửa đổi, bổ sung năm 2009 đã loại hình phạt tử hình ra khỏi tội Buôn lậu. Vì vậy, xét về tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi (buôn thuốc giả- PV) thì tội theo Điều 157 sẽ được ưu tiên áp dụng.