So với Pháp lệnh trước, Pháp lệnh sửa đổi đã bổ sung 03 chương, bỏ 01 chương và 03 điều, bổ sung 13 điều; có 36 điểm mới thuộc 8 nhóm nội dung lớn về đối tượng áp dụng, giải thích từ ngữ, nguyên tắc thực hiện, điều kiện, tiêu chuẩn ưu đãi người có công với cách mạng người có công, chế độ ưu đãi đối với người có công với cách mạng, về quản lý nhà nước, về tạm đình chỉ, chấm dứt hưởng chế độ ưu đãi người có công với cách mạng, xử lý vi phạm.
Thêm đối tượng hưởng chế độ ưu đãi người có công với cách mạng
So với các đối tượng nêu tại khoản 1 Điều 1 Pháp lệnh số 04 năm 2012, Điều 3 Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng (gọi tắt là Pháp lệnh) đã bổ sung thêm một số đối tượng người có công với cách mạng gồm:
-Thương binh, bao gồm cả thương binh loại B được công nhận trước ngày 31/12/1993; người hưởng chính sách như thương binh (bổ sung thương binh loại B được công nhận trước ngày 31/12/1993).
- Người làm nghĩa vụ quốc tế bị địch bắt tù, đày (trước đây chỉ có người hoạt động cách mạng, kháng chiến bảo vệ Tổ quốc thuộc đối tượng người có công).
Đồng thời, về đối tượng thân nhân của người có công với cách mạng, khoản 2 Điều 2 Pháp lệnh năm 2005 không quy định cụ thể. Tuy nhiên, khoản 2 Điều 3 Pháp lệnh năm 2020 đã liệt kê gồm: Cha đẻ, mẹ đẻ, vợ hoặc chồng, con (gồm con đẻ và con nuôi), người có công nuôi liệt sĩ.
Nhiều thay đổi về chính sách ưu đãi với người có công
Theo Pháp lệnh này, thương binh, bệnh binh và người hưởng chính sách như thương binh, bệnh binh được Nhà nước hỗ trợ cơ sở vật chất ban đầu, bao gồm nhà xưởng, trường, lớp, trang thiết bị, được vay vốn ưu đãi để sản xuất, kinh doanh, miễn hoặc giảm thuế đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh. Đây là một chế độ mới mà trước đây chưa quy định cho các đối tượng người có công này.
Với Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, mức trợ cấp hằng tháng cũng được tăng từ ngày 1/7/2021, cụ thể là bằng 3 lần mức chuẩn (mức chuẩn hiện nay là 1.624.000 đồng), thay vì 1 lần mức chuẩn như quy định trước đây.
Riêng với vợ hoặc chồng liệt sĩ lấy chồng hoặc vợ khác nhưng vẫn nuôi con liệt sĩ đến tuổi trưởng thành, hoặc chăm sóc cha, mẹ đẻ của liệt sĩ khi còn sống, sẽ được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng và được hỗ trợ về BHYT.
Người thân của người có công nhận nhiều chính sách mới?
Ngoài việc quy định rõ đối tượng là người thân của người có công với cách mạng, Pháp lệnh năm 2020 còn bổ sung thêm nhiều chính sách mới với các đối tượng này. Cụ thể, ngoài trợ cấp hàng tháng, phụ cấp hằng tháng, trợ cấp một lần, bảo hiểm y tế… tùy từng đối tượng, người có công với cách mạng và thân nhân của họ còn được hưởng thêm các chế độ khác nêu tại Điều 5 Pháp lệnh năm 2020 gồm:
- Cấp phương tiện trợ giúp, dụng cụ chỉnh hình, phương tiện, thiết bị phục hồi chức năng cần thiết theo chỉ định của cơ sở chỉnh hình, phục hồi chức năng hoặc của bệnh viện tuyến tỉnh trở lên;
- Hỗ trợ cải thiện nhà ở;
- Miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất ở, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, công nhận quyền sử dụng đất ở, khi được mua nhà ở thuộc sở hữu của Nhà nước;
- Ưu tiên giao hoặc thuê đất, mặt nước, mặt nước biển; ưu tiên giao khoán bảo vệ và phát triển rừng;
Ngoài ra, người có công với cách mạng và thân nhân của họ vẫn có những chế độ ưu đãi như quy định trước đây, gồm: Trợ cấp hàng tháng, phụ cấp hàng tháng, trợ cấp một lần; Bảo hiểm y tế; Điều dưỡng phục hồi sức khỏe; Ưu tiên trong tuyển sinh, tạo việc làm...
Ngọc Hà