Bánh chưng
Đã là Tết cổ truyền thì chẳng bao giờ thiếu được bánh chưng, bánh Tét. Thiếu gì thì thiếu, nhưng nhất định không thể thiếu bánh chưng được.
Có câu:
Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ
Nêu cao, tràng pháo, bánh chưng xanh
Đó đều là những thứ không thể thiếu trong cái Tết cổ truyền ngày xưa với ước mong một năm đủ đầy, hạnh phúc, ấm no. Cùng với các món thịt, bánh chưng, dưa hành vẫn cứ lưu truyền mãi. Tuy thế hệ trẻ bây giờ không còn được trải nghiệm hình ảnh câu đối đỏ, nêu cao, tràng pháo, nhưng qua những món ăn thôi cũng thấy ngấm đẫm cái hương vị ngày Tết cổ truyền rồi.
Bánh chưng với gạo nếp, đỗ xanh, thịt lợn trong câu chuyện Lang Liêu được cho là biểu tượng của Đất, nơi mà con người chúng ta sinh sống. Trải qua thời gian cùng bàn tay khéo léo của con người đã kết tinh thành một sản vật vô cùng quý giá.
Đã có bánh chưng thì cũng đừng quên dưa hành. Ngày Tết, để đỡ bị ngán và đầy bụng khi ăn bánh chưng và các món thịt thà, người ta sẽ sử dụng cùng với dưa hành muối chua chua. Hành muối không chỉ chống ngán mà còn kích thích vị giác, nâng cao hương vị của các món ăn khác.
Thịt gà luộc
Có lẽ chỉ sau bánh chưng, gà luộc luôn là thứ không thể thiếu trong mâm cỗ Tết. Người ta tin rằng, dâng cúng món ăn này sẽ mang đến một khởi đầu thuận lợi, may mắn, đủ đầy.
Gà luộc với phần da vàng ươm, chặt thành miếng thật đều tay, xếp lên đĩa thật đẹp mắt. Sau đó, rắc lên trên những sợi lá chanh thái chỉ mỏng thật mỏng. Đặc biệt, đi kèm với đĩa thịt gà luộc thì không thể thiếu đĩa muối tiêu chanh, đó mới thật sự đầy đủ hương vị đặc trưng cho món ăn này.
Nem rán
Nếu bảo tôi kể tên những món ăn chế biến cầu kỳ nhất, tôi nhất định sẽ đưa nem rán lên vị trí đầu bảng. Thật sự đó! Cứ như giò chả, mua về cắt ra là xong, chứ nem rán quả thật quá phức tạp. Vậy nhưng đã nói rồi, người Hà Nội tỉ mỉ và trau chuốt, và quả thật món nem rán này đã thể hiện rất rõ điều đó.
Chuẩn bị nguyên liệu đã mất công rồi, khi chế biến còn kỳ công hơn nữa. Đầu tiên phải băm nhỏ thịt, thái nhỏ hành tây, cà rốt, nấm hương, mộc nhĩ, sau đó là đi ngâm miến. Rồi giá đỗ, hành hoa cũng phải rửa sạch, thái nhỏ. Tất cả nguyên liệu ấy sẽ được cho vào cùng một chiếc bát lớn, đập quả trứng, nêm nếm gia vị thật vừa vặn rồi trộn đều lên.
Phần nhân nem sau khi đã chuẩn bị xong sẽ được gói vào bánh đa tráng mỏng. Chiếc nem cuộn phải thật đều tay, khi rán mới chín ngon, đĩa nem mới đều đẹp. Ăn nem rán còn phải pha một loại nước chấm riêng, không quá mặn, không quá ngọt cũng không được quá chua. Tất cả những hương vị mặn, ngọt, chua, cay đều phải thật hoà quyện mới được.
Canh măng
Những ngày se lạnh cuối năm, có một bát canh măng nóng hổi với hương vị thơm ngon, béo ngậy thì không còn gì bằng. Canh măng được nấu từ măng khô, giò heo.
Món ăn đòi hỏi phải mất nhiều thời gian khi nấu nên bạn có thể nấu một nồi canh măng lớn để có thể cho cả nhà dùng trong 3 ngày Tết cũng rất tiện.
Canh bóng, chân giò hầm, nấm thả, miến nấu
Mâm cỗ Tết miền Bắc lúc nào cũng phải có bát canh. Phổ biến nhất là canh bóng và canh măng. Những nhà đầy đủ hơn thì sẽ làm đủ 4 bát canh gồm: canh bóng thả, chân giò hầm măng khô, nấm thả và miến nấu.
Những nguyên liệu làm nên những bát canh đều phải lựa chọn thật kỹ càng, cẩn thận từ khâu sơ chế cho tới khi đưa lên bếp nấu. Bát canh mang vị ngọt nhẹ nhàng, vừa để ăn chống ngấy mà còn làm ấm bụng trong những ngày lạnh.
Thủy Tiên (T/h)
