Nguy kịch sau xoa bóp, bấm huyệt: Ẩn họa khôn lường

Thông tin anh L.V.L. (26 tuổi ở Sóc Sơn, Hà Nội) rơi vào tình trạng ngừng thở, hôn mê, liệt tứ chi sau khi được xoa bóp, bấm huyệt tại nhà thầy lang, chữa chứng thoái hóa đốt sống cổ, khiến không ít người giật mình. Dù bệnh nhân này đã được các y, bác sỹ bệnh viện Việt Đức cấp cứu tận tình nhưng sau hai ngày điều trị và thở máy tại đây, tiên lượng khó qua khỏi, gia đình xin bệnh viện cho bệnh nhân được về nhà. Được biết, bệnh nhân L. có tiền sử thoái hoá đốt sống cổ nên đã đến nhà thầy lang ở huyện Đông Anh (Hà Nội) xoa bóp, bấm huyệt, dẫn đến hậu quả như trên.

Trước đó, một khách hàng nam (31 tuổi, người Hungary) trong lúc mát-xa ở một tiệm gần nhà, nhân viên mát-xa đã vặn mạnh vùng cổ nên khi về đến nhà, bệnh nhân chóng mặt, đau vùng cổ và đột quỵ. Sau bảy tiếng đồng hồ, bệnh nhân được đưa tới bệnh viện cấp cứu nhưng không qua khỏi.

Để tìm hiểu rõ hơn quy trình phục vụ ở các cơ sở mát-xa hiện nay, PV đã theo chân một nhóm "bợm nhậu" vào spa. Vừa rời khỏi quán bia trên đường Lê Đức Thọ (Hà Nội), chúng tôi đến D.M., spa nằm trên đường Lê Đức Thọ với những lời giới thiệu đầy mời gọi: "Mát-xa toàn thân, bổ sung khoáng chất với liệu trình là một sự kết hợp hoàn hảo của kỹ thuật bấm huyệt cổ truyền. Phương pháp mát-xa đặc trưng với các loại tinh dầu thảo mộc phương Đông không chỉ giúp thư giãn và giảm nhức mỏi cơ mà còn cân bằng, điều hòa khí huyết, cho cơ thể năng lượng tràn đầy. Mùi hương thảo dược phương Đông xoá tan mệt mỏi và đưa bạn vào không gian thư giãn tuyệt vời, đánh thức vẻ đẹp tự nhiên tiềm ẩn từ chính cơ thể và tinh thần của bạn. Dịu êm với tiếng sóng biển thì thầm cùng đôi bàn tay mềm mại trượt nhẹ nhàng dọc sống lưng, bạn sẽ cảm nhận hương vị của đại dương lan tỏa và đắm chìm trong không gian thư giãn. Đồng thời, làn da được thanh tẩy với muối biển và được cung cấp khoáng biển tự nhiên trở nên tươi trẻ và mịn màng".

Trao đổi với PV báo ĐS&PL, PGS.TS Nguyễn Duy Thuần, Phó Giám đốc Học viện Y dược học cổ truyền cho biết: "Về mặt đào tạo thì bác sỹ y học cổ truyền phải mất sáu năm và sau 24 tháng làm việc tại các cơ sở chữa bệnh của Nhà nước mới được cấp chứng chỉ hành nghề. Những người học hệ trung cấp y học cổ truyền cũng có thể xoa bóp, bấm huyệt nhưng chỉ là phụ, chứ không được làm chính". PGS.TS Nguyễn Duy Thuần cũng chia sẻ thêm, hiện nay có nhiều người hành nghề xoa bóp, bấm huyệt ở các địa phương tự xưng là "lương y". Lương y có được hành nghề xoa bóp, bấm huyệt hay không, hiện nay vẫn đang là vấn đề tranh cãi. Ngành y tế, hội Đông y Việt Nam đang rất muốn có đề nghị bồi dưỡng, được cấp chứng chỉ nào đó cho họ. Tuy nhiên, đào tạo chính thống, được cấp bằng là điều bình thường nhưng có cần thiết đào tạo lương y để cấp bằng, chứng chỉ hay không? Đây cũng là bất cập, chưa rõ ràng. Thế nên, họ vẫn hành nghề dẫn đến tình trạng, nhiều người tự xưng lương y nhưng thực ra cũng không có cơ sở nào để xác nhận trình độ, họ vẫn tồn tại ở nhiều địa phương.

Trên thực tế, không nhiều khách hàng sử dụng các dịch vụ này lường hết những nguy cơ tiềm ẩn từ việc lạm dụng xoa bóp, bấm huyệt. Chính chủ các cơ sở spa, mát-xa khi tuyển nhân viên cũng không cần bằng cấp, chứng chỉ nhưng vẫn vô tư xoa bóp, bấm huyệt cho mọi đối tượng. Trong vai một người đi tìm việc, PV đến một trung tâm mát-xa có nhu cầu tuyển thêm 20 nhân viên, nằm trên đường Nguyễn Văn Cao (Hà Nội). Chủ cơ sở không yêu cầu bất cứ bằng cấp, chứng chỉ nào. Thậm chí, ở đây còn tuyển cả sinh viên làm thêm công việc này. Theo như anh Đ. người phụ trách tuyển nhân viên ở trung tâm này, ai trúng tuyển thì "vừa làm vừa học", chủ cơ sở sẽ "biết gì chỉ đó". Anh Đ. còn nhấn mạnh, nhiều nhân viên ở đây, sau khi làm việc một thời gian, ra "mở hẳn cơ sở riêng và làm ăn phát đạt lắm!".

Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thuần, nhân viên các cơ sở mát-xa thường được đào tạo ở một số cơ sở như là ở các bệnh viện, các trường đào tạo trong ba tháng, được cấp chứng chỉ là có thể vào các cơ sở mát-xa làm việc. Tuy nhiên, cũng theo PGS.TS Thuần, hiện nay, nhiều cơ sở mát-xa không gửi nhân viên đi học các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ như trước đây, họ tuyển được nhân viên theo kiểu học tại chỗ, theo cách "cầm tay chỉ việc". Họ có "ghi tên, đánh trống" cho nhân viên học ở cơ sở nào đó với mục đích lấy chứng chỉ để hoàn thiện về mặt pháp lý của cơ sở trong quá trình hoạt động kinh doanh.

Theo một vị bác sỹ đông y, với những người không có chuyên môn về xoa bóp thì không được làm các động tác bẻ mạnh các khớp, nhất là ở đốt sống cổ và cột sống, bởi vì đây là nơi tập trung nhiều tủy sống. Những động tác mạnh, tác động vào xương, khớp như: Giẫm chân lên lưng, bẻ cổ không đúng cách có thể dẫn đến giãn dây chằng, gây co rút cổ, nặng hơn thì bong gân cột sống, giập tủy, thậm chí liệt cột sống. Với trường hợp bệnh nhân bị ung thư xương, ung thư cột sống, xoa bóp, bấm huyệt không đúng cách có thể dẫn đến tàn tật, tử vong.