Theo Science Alert, nhóm máu mô tả sự đa dạng phong phú của các chất hóa học hiển thị trên bề mặt tế bào hồng cầu của con người. Các nhóm máu phổ biến gồm A, B, AB và O. Ngay trong các nhóm máu chính nào, có những sự biến đổi tinh vi phát sinh do đột biến ở các gen chịu trách nhiệm.
Mới đây, nghiên cứu về bộ gen đã phát hiện mối quan hệ rõ ràng giữa gen của phân nhóm A1 và nguy cơ đột quỵ khởi phát sớm. Các nhà nghiên cứu đã tổng hợp dữ liệu từ 48 nghiên cứu di truyền, bao gồm khoảng 17.000 người bị đột quỵ và gần 600.000 người khỏe mạnh. Tất cả những người tham gia nghiên cứu đều ở trong độ tuổi từ 18 – 59 tuổi.
Sau khi tiến hành tìm kiếm trên toàn bộ gen, các nhà nghiên cứu nhận thấy có 2 vị trí liên quan chặt chẽ với nguy cơ đột quỵ sớm hơn. Trong đó, có một vị trí trùng khớp với vị trí của các gen quy định nhóm máu.
Một phân tích thứ hai về các loại gen nhóm máu cụ thể cho thấy, những người có bộ gen mã hóa cho một biến thể của nhóm A có nguy cơ bị đột quỵ trước 60 tuổi cao hơn 16% so với người mang nhóm máu khác. Nguy cơ đột quỵ trước 60 tuổi thấp hơn 12% đối với người có gen nhóm O1.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu lưu ý nguy cơ đột quỵ gia tăng ở những người mang nhóm máu A không lớn, vì thế không cần phải quá lo lắng hoặc tiến hành sàng lọc bổ sung ở nhóm này.
“Chúng tôi vẫn chưa biết lý do nhóm máu A có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Nhưng có khả năng liên quan đến các yếu tố đông máu như tiểu cầu và tế bào lót mạch máu, cũng như các protein tuần hoàn khác, tất cả đều có vai trò trong sự phát triển của cục máu đông”, Steven Kittner – tác giả chính của nghiên cứu, nhà thần kinh học mạch máu ở Đại học Maryland nói.
Được biết, ở Mỹ, mỗi năm có dưới 800.000 người bị đột quỵ, khoảng 3/4 xảy ra ở những người từ 65 tuổi trở lên. Từ 55 tuổi, nguy cơ mắc đột quỵ tăng gấp đôi sau mỗi 10 năm.
Ngoài ra, những người tham gia nghiên cứu sống tại Bắc Mỹ, châu Âu, Nhật Bản, Pakistan và Australia. Số người không phải là người châu Âu chỉ chiếm 35% số người tham gia. Các nghiên cứu trong tương lai với mẫu đa dạng hơn có thể làm rõ tầm quan trọng của kết quả.
Steven Kittner chia sẻ: “Rõ ràng chúng ta cần nhiều nghiên cứu tiếp theo để làm rõ cơ chế gia tăng nguy cơ đột quỵ”.
Một phát hiện quan trọng khác của nghiên cứu đến từ việc so sánh những người bị đột quỵ trước 60 tuổi và sau 60 tuổi. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng bộ dữ liệu gồm khoảng 9.300 người trên 60 tuổi bị đột quỵ và khoảng 25.000 người trên 60 tuổi khỏe mạnh.
Từ đó, họ phát hiện nguy cơ đột quỵ gia tăng ở nhóm máu A không đáng kể ở nhóm đột quỵ khởi phát muộn. Điều này cho thấy cơ chế gây đột quỵ ở từng giai đoạn trong đời là khác nhau.
Theo các tác giả nghiên cứu, đột quỵ ở những người trẻ tuổi ít có khả năng do sự tích tụ mỡ trong động mạch (quá trình được gọi là xơ vữa động mạch), thay vào đó nhiều khả năng là do các yếu tố liên quan tới sự hình thành cục máu đông gây ra.
Nghiên cứu cũng cho thấy những người nhóm máu B có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn khoảng 11% so với những người không mắc đột quỵ trong thử nghiệm, dù ở bất cứ độ tuổi nào.
Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra, một phần của bộ gen mã hóa nhóm máu, được gọi là “locus ABO”, có liên quan đến vôi hóa động mạch vành, dẫn đến hạn chế lưu lượng máu và đau tim. Trình tự di truyền của nhóm máu A, B cũng liên quan tới nguy cơ hình thành cục máu đông trong tĩnh mạch cao hơn, được gọi là huyết khối tĩnh mạch.
Đinh Kim(Theo Science Alert)
