Trái phiếu "3 không" là gì?
Cuối tháng 12/2023, Công ty Tài chính TNHH MTV Mirae Asset (Việt Nam) có thông báo đã hoàn tất lô trái phiếu MFFCH2333001 vào ngày 22/12/2023. Tổng số lượng trái phiếu phát hành là 8.000 trái phiếu mệnh giá 100 triệu đồng/trái phiếu, tổng giá trị 800 tỷ đồng và kỳ hạn 10 năm.
Lô trái phiếu MFFCH2333001 được Công ty Tài chính Mirae Asset phát hành và hoàn tất phát hành luôn trong ngày 22/12/2023.
Đặc biệt, đây là lô trái phiếu “3 không”: không chuyển đổi, không kèm chứng quyền và không có tài sản đảm bảo. Tổ chức đăng ký, lưu ký cho lô trái phiếu này là Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ Chứng khoán Việt Nam.
Về điều kiện mua lại trái phiếu trước hạn, tại mỗi ngày thanh toán lãi sau 1 năm kể từ ngày phát hành, Mirae Asset có quyền yêu cầu mua lại trước hạn một phần hoặc toàn bộ các trái phiếu đang lưu hành. Khi đó, người sở hữu trái phiếu có nghĩa vụ thực hiện việc bán trái phiếu theo yêu cầu mua lại trước hạn của tổ chức phát hành, thông tin trên tạp chí Người đưa tin.
Trên thị trường, không chỉ Tài chính TNHH MTV Mirae Asset muốn huy động vốn qua trái phiếu "3 không" mà còn nhiều doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp lĩnh vực bất động sản, thời gian qua đã phát hành loại trái phiếu này.
Theo chuyên trang Đầu tư tài chính, trái phiếu “3 không” được hiểu là không tài sản đảm bảo, không xếp hạng tín nhiệm, không bảo lãnh thanh toán. Hình thức này xuất phát từ việc các doanh nghiệp phát hành trái phiếu riêng lẻ và không chịu nhiều ràng buộc, quy định như trái phiếu phát hành ra công chúng. Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp có trái phiếu có tài sản đảm bảo nhưng cũng ở các hình thức như cổ phiếu, tài sản hình thành trong tương lai, hoặc có thể là một phần những tài sản khác thì vẫn tiềm ẩn rủi ro lớn cho các nhà đầu tư.
Theo quy định tại Nghị định 65/CP về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ tại thị trường trong nước và chào bán ra thị trường quốc tế, khi mua trái phiếu, nhà đầu tư phải đọc, hiểu và ký văn bản xác nhận đã tiếp cận đầy đủ các tài liệu về trái phiếu dự kiến mua và hiểu biết pháp luật, chấp nhận rủi ro về trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ cả trên thị trường sơ cấp và thứ cấp.
Tổ chức cung cấp thông tin và tổ chức xác nhận tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp cùng ký xác nhận lên văn bản này về việc đã cung cấp đầy đủ thông tin và hồ sơ cho nhà đầu tư. Đặc biệt, Nghị định quy định, nhà đầu tư không được phép bán hoặc cùng góp vốn đầu tư trái phiếu với nhà đầu tư không phải là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp.
Rủi ro nào khi mua trái phiếu "3 không"?
Theo báo Công an nhân dân, trên thực tế, nhiều trái phiếu doanh nghiệp kém chất lượng được bán ra, không ít trong số đó là trái phiếu “3 không” được các doanh nghiệp khi bán trái phiếu quảng cáo mập mờ là phát hành thông qua ngân hàng lớn, công ty chứng khoán khiến khách hàng lầm tưởng là ngân hàng “đứng sau lưng”. Do đó, nhà đầu tư và người dân cần cân nhắc kỹ rủi ro khi quyết định đầu tư trái phiếu doanh nghiệp. Đặc biệt, cần hết sức thận trọng khi quyết định mua trái phiếu của doanh nghiệp có tình hình tài chính kém, kinh doanh thua lỗ hay những doanh nghiệp phát hành không có tài sản bảo đảm.
Trong khi đó, Thạc sỹ Nguyễn Anh Vũ, Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM nêu quan điểm, trong nguyên tắc cho vay nói chung và đầu tư trái phiếu nói riêng thì tài sản bảo đảm không phải yếu tố duy nhất hay quan trọng hàng đầu mà nhà đầu tư cần quan tâm khi xem xét mua trái phiếu. Điều quan trọng của nhà đầu tư khi quyết định mua trái phiếu của doanh nghiệp là đánh giá được tình hình tài chính, đánh giá được dòng tiền, tính khả thi của phương án kinh doanh cũng như mục đích sử dụng vốn của của doanh nghiệp.
“Riêng tôi lo ngại ngoài "3 không" như đã nói ở trên thì còn có cái "không" thứ 4, thứ 5 khác. Như không có năng lực tài chính tốt của tổ chức phát hành trái phiếu, không có dòng tiền, phương án kinh doanh không khả thi, thậm chí sử dụng vốn huy động qua phát hành trái phiếu không đúng mục đích… Những điều này đôi khi còn đáng lo hơn đối với việc không có tài sản bảo đảm”, báo Pháp luật TP.HCM dẫn lời ông Vũ.
Báo Tuổi trẻ đưa tin, Bộ Tài chính đã cảnh báo nhà đầu tư cá nhân cẩn trọng khi đầu tư trái phiếu doanh nghiệp. Bởi chỉ nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp mới được mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
Quan trọng hơn nữa là nhà đầu tư cần tiếp cận đầy đủ thông tin về doanh nghiệp phát hành và trái phiếu, đánh giá kỹ tình hình tài chính của doanh nghiệp phát hành.
Đối với các dịch vụ tư vấn, nhà đầu tư cá nhân nên thận trọng. Người dân cần phân biệt rõ sản phẩm trái phiếu doanh nghiệp với tiền gửi ngân hàng
Vân Anh(T/h)
