Doanh nghiệp ngỡ ngàng khi chuối, mít, sầu riêng bị “tuýt còi”
Theo thông tin trên báo Tiền Phong, Tổng giám đốc một doanh nghiệp xuất khẩu chuối ở Gia Lai cho biết, ngày 9/9, doanh nghiệp vận chuyển 2 container chuối, tương ứng khoảng 40 tấn chuối ra cảng Cát Lái, TP.HCM thì nhận được thông báo tạm dừng xuất khẩu. Nguyên nhân được Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng 2, TP.HCM đưa ra là do mã cơ sở đóng gói bị tạm dừng vì vi phạm quy định bảo vệ thực vật.
Doanh nghiệp hết sức ngỡ ngàng vì không biết chuyện gì xảy ra. Khi liên hệ với khách hàng phía Trung Quốc hỏi xem đã bao giờ sản phẩm phát hiện có nhiễm côn trùng hoặc sâu bệnh, họ trả lời chưa từng vì nếu có phía Hải quan Trung Quốc đã trả lại hàng về hoặc thực hiện tiêu hủy.
Doanh nghiệp liên hệ với lãnh đạo Chi cục Kiểm dịch thực vật vùng 2 cũng được xác nhận các lô hàng của doanh nghiệp trước nay đều đảm bảo chất lượng. Chi cục chưa nhận phản ánh lô hàng có vấn đề gì về kiểm dịch thực vật. "Việc tạm dừng chỉ thực hiện theo yêu cầu của Cục Bảo vệ Thực vật”, vị này cho hay.
Không chỉ doanh nghiệp ở Gia Lai, nhiều doanh nghiệp xuất khẩu chuối, mít, sầu riêng, thanh long, xoài... ở các tỉnh Đồng Nai, Đắk Lắk, Tây Ninh, Bình Thuận, Bình Phước, Tây Ninh, Tiền Giang... cũng chưa hết choáng váng vì cũng nhận được thông báo tương tự vào ngày 9/9.
Theo báo Tiền Phong, nguyên nhân các lô hàng ngày 9/9 đột ngột bị tạm dừng xuất khẩu xuất phát từ công văn của Cục Bảo vệ Thực vật gửi 11 Sở NN&PTNT gồm: Đồng Nai, Gia Lai, Đắk Lắk, Tây Ninh, Vĩnh Long, Long An, Bình Thuận, Tiền Giang, Bình Phước, Đồng Tháp, Trà Vinh và các chi cục Kiểm dịch thực vật, do bà Nguyễn Thị Thu Hương, Phó cục trưởng Bảo vệ Thực vật ký ngày 5/9.
Bộ NN&PTNT lên tiếng
Mới đây, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Hoàng Trung đã lên tiếng về thông tin doanh nghiệp phản ánh.
Báo An ninh Thủ đô dẫn lời ông Hoàng Trung cho biết, Cục Bảo vệ thực vật thông báo đến các địa phương đề nghị một số mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói sầu riêng, chuối, thanh long… tạm dừng xuất khẩu sang Trung Quốc là để làm rõ vi phạm quy định về kiểm dịch thực vật được phía Trung Quốc thông báo.
Theo ông Trung, các doanh nghiệp nói "bất ngờ" nhận được thông báo từ cơ quan kiểm dịch thực vật phải tạm dừng khai thác mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói xuất khẩu sang Trung Quốc là không đúng, không khách quan.
Giải thích thêm, ông Trung cho hay, trước đó, ngày 24/8, tại Lạng Sơn, Bộ NN&PTNT đã chủ trì tổ chức Hội nghị về quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói nông sản phục vụ xuất khẩu. Hội nghị có sự tham dự của đại diện lãnh đạo, Sở NN&PTNT các tỉnh phía Nam và rất nhiều doanh nghiệp đang xuất khẩu sang Trung Quốc.
Tại hội nghị, lãnh đạo Bộ NN&PTNT đã thông tin rất rõ rằng sẽ đề nghị tạm dừng xuất khẩu đối với một số mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói vi phạm quy định về kiểm dịch thực vật theo thông báo từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc.
Theo ông Trung, việc tạm dừng khai thác những mã số này để yêu cầu doanh nghiệp, cơ quan quản lý địa phương phải làm rõ nguyên nhân, giải pháp khắc phục, khi nào hoàn thành xong sẽ tiếp tục được xuất khẩu trở lại.
Vừa qua, Cục Bảo vệ thực vật cũng đã gửi thông báo chính thức bằng văn bản để các địa phương, doanh nghiệp được biết và phải thực hiện nghiêm túc.
"Chúng ta chủ động áp dụng biện pháp này để siết chặt quản lý chất lượng nông sản vào thị trường Trung Quốc, khi đây là thị trường lớn và rất quan trọng. Nếu tiếp tục để Trung Quốc phát hiện thêm các lô hàng nhập khẩu từ Việt Nam có vi phạm như thời gian qua, nguy cơ rất cao họ sẽ áp dụng biện pháp tạm dừng hoặc cấm nhập khẩu, ảnh hưởng rất lớn đến nhiều mặt hàng nông sản đang xuất khẩu vào Trung Quốc", ông Trung nói.
Theo thông tin từ Cục Bảo vệ thực vật, mới đây, đơn vị này đã có văn bản thông báo đến các địa phương đề nghị tạm dừng xuất khẩu 74 mã số vùng trồng và đề nghị thu hồi 47 mã số cơ sở đóng gói vi phạm quy định kiểm dịch thực vật theo thông báo từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc.
Cục Bảo vệ thực vật đề nghị những đơn vị sở hữu mã số vi phạm phải có biện pháp làm rõ nguyên nhân và giải pháp khắc phục, không để tái diễn vi phạm. Trong số đó có nhiều mã số vùng trồng sầu riêng, thanh long, chuối… đều là những loại trái cây xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang thị trường Trung Quốc.
Báo Tuổi trẻ dẫn lời đại diện Cục Bảo vệ thực vật cho hay, tính trong 7 tháng đầu năm 2023, lực lượng kiểm dịch thực vật tại cửa khẩu Việt Nam đã phát hiện được 370 lô hàng chuối, xoài, thanh long, sầu riêng và mít. Tất cả các lô hàng này liên quan đến mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói của 13 tỉnh An Giang, Bình Dương, Long An, Đắk Lắk, Đắk Nông, Đồng Tháp...
Trong các lô hàng nhiễm đối tượng kiểm dịch thực vật, chuối chiếm 77%, sau đó là thanh long chiếm 11%. Số lượng các lô hàng sầu riêng phát hiện các đối tượng kiểm dịch thực vật ngày càng gia tăng.
Vân Anh (T/h)
