Xương rồng lê gai hay còn gọi là xương rồng tai thỏ có tên khoa học là Opuntia ficus-indica. Loại cây này được cho là có nguồn gốc từ Mexico và từ xa xưa đã được dùng để làm thực phẩm hoặc thuốc chữa bệnh.
Tại Việt Nam, xương rồng lê gai có nhiều ở các tỉnh duyên hải "ít mưa, nhiều nắng" như Ninh Thuận, Bình Thuận,...
Quả xương rồng lê gai rất được ưa chuộng tại các nước Châu Mỹ và Trung Quốc. Loại quả này có thành phần dinh dưỡng ấn tượng và có thể hỗ trợ tăng cường sức khỏe, phòng chống một số bệnh.
Có thể nói quả xương rồng lê gai đối với người dân nước ta còn khá xa lạ, cho chả ai thèm lấy. Tuy nhiên ở nước ngoài thì loại quả này lại khá phổ biến và được bày bán trong siêu thị với mức giá đắt đỏ. Cụ thể, trên một số trang thương mại điện tử của nước ngoài đang bán 1 hộp quả xương rồng lê gai gồm 6 quả với mức giá khoảng 13$ (khoảng hơn 300.000 VND/hộp).
Tại sao xương rồng lê gai lại có giá bán cao?
Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, 1 chén (149g) quả xương rồng lê gai có chứa 61 calo, 1g chất béo, 1g protein, 14g carb, 5g chất xơ, 30% giá trị hàng ngày (DV) magiê, 23% DV vitamin C, 7% DV kali, 6% DV canxi.
Cũng giống nhiều loại trái cây khác, quả xương rồng lê gai cũng chứa nhiều hợp chất thực vật có lợi bao gồm phenolic acid, flavonoid và các sắc tố hoạt động như những chất chống oxy hóa.
Chất chống oxy hóa giúp chống lại sự tổn thương gây ra bởi các gốc tự do - nguyên nhân dẫn tới bệnh tật.
Tác dụng tuyệt vời của xương rồng lê gai
Xương rồng lê gai tốt cho tiêu hóa
Theo các nhà khoa học tại Ý, quả xương rồng lê gai có hàm lượng chất xơ cao giúp cải thiện sức khỏe của hệ tiêu hóa. Chất xơ giúp việc tiêu hóa thức ăn dễ dàng hơn, từ đó giúp loại bỏ táo bón, chướng bụng và các vấn đề nghiêm trọng về đường tiêu hóa như viêm loét dạ dày.
Chất xơ cũng giúp cơ thể cảm thấy no lâu hơn và hạn chế sự thèm ăn, rất có ích đối với những người có ý định giảm cân.
Xương rồng lê gai giúp đẹp da, khỏe tóc
Quả xương rồng lê gai được cho là có thể giúp cho làn da sáng hơn và mái tóc óng mượt hơn.
Một số hợp chất và chất dinh dưỡng của quả xương rồng lê gai như vitamin C và sắc tố betalain có tác dụng chống viêm, chống oxy hóa. Loại quả này cũng chứa nhiều axit béo không bão hòa, đặc biệt là trong hạt và vỏ, rất tốt đối với sức khỏe của da và tóc.
Một nghiên cứu trong ống nghiệm và trên chuột của Đại học Tunis El Manar, Tunisia, cho thấy dầu ép từ hạt xương rồng lê gai có tác dụng kháng khuẩn chống lại nhiễm trùng da và có đặc tính chữa lành vết thương.
Tuy nhiên, vẫn cần có thêm các nghiên cứu trên người để tìm hiểu tác dụng này của quả xương rồng lê gai.
Xương rồng lê gai hỗ trợ kiểm soát tiểu đường
Một tác dụng khác của xương rồng lê gai đó là kiểm soát lượng đường trong máu cũng như các biến chứng của tiểu đường.
Chất xơ hòa tan pectin trong lê gai có thể giúp giảm lượng đường trong máu và có những tác động có lợi đối với việc kiểm soát lượng mỡ trong máu.
Một số nghiên cứu sơ bộ của các nhà khoa học ở Australia trên người cho thấy tiêu thụ quả xương rồng lê gai có thể làm giảm lượng đường trong máu lúc đói và mức insulin sau bữa ăn ở cả người lớn khỏe mạnh và những người mắc bệnh tiểu đường loại 2.
Xương rồng lê gai tốt cho sức khỏe tim
Theo một nghiên cứu của Viện Hóa học Thực phẩm, Đại học Kỹ thuật Berlin, Đức, hàm lượng chất xơ cao trong quả xương rồng lê gai có thể giúp giảm mức cholesterol LDL (có hại) trong cơ thể.
Thêm vào đó, hàm lượng kali đáng kể có trong quả xương rồng lê gai giúp giảm huyết áp bằng cách thư giãn các mạch máu và giảm căng thẳng cho hệ thống tim mạch. Cuối cùng, các chất betalain có trong loại quả xương rồng này có thể củng cố thành nội mô của mạch máu, từ đó làm giảm nguy cơ suy yếu hệ tuần hoàn.
Chính vì vậy, quả xương rồng lê gai có thể ngăn ngừa chứng xơ vữa động mạch, bệnh tim mạch vành và đột quỵ.
Xương rồng lê gai tốt cho gan
Từ xa xưa, quả xương rồng lê gai đã được người dân Mexico sử dụng để điều trị các bệnh lý về gan. Khoa học hiện đại cũng đã chứng minh lợi ích này.
Các nhà khoa học cho rằng các hợp chất chống oxy hóa có trong quả xương rồng lê gai giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng và căng thẳng oxy hóa (sự mất cân bằng giữa các chất chống oxy hóa và các gốc tự do trong cơ thể), quá trình có thể dẫn tới các tổn thương gan.
Một nghiên cứu trên chuột của Khoa Sinh lý Dinh dưỡng, Viện Khoa học Y tế và Dinh dưỡng Quốc gia Salvador Zubirán, Mexico, cho thấy tiêu thụ quả xương rồng lê gai sẽ giúp chống lại bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu, đồng thời giảm căng thẳng oxy hóa.
Một nghiên cứu khác trên chuột cho thấy nước ép quả xương rồng lê gai giúp ngăn ngừa tổn thương gan do uống rượu mạn tính bằng cách tăng cường tình trạng chống oxy hóa và ngăn ngừa tổn thương oxy hóa do rượu gây ra.
Một nghiên cứu ở 55 người trưởng thành khỏe mạnh cho thấy uống chiết xuất từ xương rồng lê gai trước khi uống rượu giúp giảm các triệu chứng say rượu và các dấu hiệu viêm trong máu nhiều hơn so với dùng giả dược.
Tuy nhiên, cần có thêm nghiên cứu để hiểu rõ hơn về tác dụng của xương rồng lê gai đối với sức khỏe của gan.
Những lưu ý khi sử dụng quả xương rồng lê gai
Quả xương rồng lê gai thường an toàn đối với mọi người nếu đã được chế biến đúng cách. Tuy nhiên, nếu bạn ăn quá nhiều, bạn có thể gặp một số vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy, đầy hơi, nôn… Tình trạng táo bón cũng có thể gặp ở một số trường hợp.
Phụ nữ có thai và đang cho con bú nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ dinh dưỡng trước khi sử dụng loại quả này.
Trên bề mặt quả xương rồng lê gai có nhiều gai nhỏ. Do đó, cần làm sạch trước khi ăn để tránh tổn thương niêm mạc của cơ quan tiêu hóa.
Gợi ý cách dùng quả xương rồng lê gai
Muốn chế biến quả xương rồng lê gai thì điều quan trọng cần thực hiện đầu tiên đó chính là loại bỏ bớt các gai nhọn bám trên quả để tránh chúng đâm vào tay khi sơ chế. Xương rồng lê gai khi chín hoàn toàn thì trông không khác nào thanh long, khi bổ ra bên trong có màu cam nâu hoặc tím đậm, vị chua ngọt gần giống kiwi.
Quả xương rồng lê gai có thể được chế biến thành các món ăn như làm mứt, thạch, hoặc thậm chí ăn sống luôn cũng được. Ngoài ra các bộ phận khác của cây như lá, thân cây có thể rửa sạch rồi đem luộc hoặc nướng để ăn như rau xanh.
Đối với những người sinh sống xung quanh khu vực các hoang mạc mà có xương rồng lê gai thì đây đúng là một vị cứu tinh, bởi loại quả này là nguồn nước tự nhiên giúp giải khát cực kỳ hiệu quả.
Thùy Dung (T/h)
