Chương trình giáo dục phổ thông 2018 bắt đầu thực hiện với lớp 1 từ năm học 2020 - 2021. Từ năm học 2021 - 2022 thực hiện đối với lớp 2 và lớp 6. Từ năm học 2022 - 2023 thực hiện đối với lớp 3, lớp 7 và lớp 10. Từ năm học 2023 - 2024 thực hiện đối với lớp 4, lớp 8 và lớp 11. Từ năm học 2024 - 2025 thực hiện đối với lớp 5, lớp 9 và lớp 12.
Như vậy, năm 2025 là năm học đầu tiên kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT) được tổ chức theo chương trình mới. Mới đây, Bộ giáo dục và Đào tạo công đã công bố bộ đề thi minh họa cho kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025. Thêm vào đó, các trường đại học lại nở rộ nhiều kỳ thi riêng với vô vàn hình thức xét tuyển sớm khác nhau khiến thí sinh lo lắng.
Nghe học sinh chia sẻ với PV ĐS&PL về đổi mới trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025
Trao đổi với PV Đời sống & Pháp luật, em Lương Thị Thu Cúc (Nam Từ Liêm, Hà Nội) chia sẻ: "Sau khi em nhận được đề thi minh hoạ cho kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, bản thân em cảm thấy vừa hoang mang, vừa háo hức. Một phần vì đề thi năm nay có sự thay đổi hơn so với mọi năm, một phần vì em được thử sức với cấu trúc đề mới với những nội dung mở hơn, thú vị hơn.
Sự đổi mới của kỳ thi tốt nghiệp THPT làm chúng em phải thay đổi cách học rất nhiều, từ việc chỉ học thuộc lòng sang tìm hiểu sâu hơn về cách vận dụng kiến thức. Thế nhưng việc thay đổi này cũng mang lại nhiều giá trị tích cực, như chúng em có thể phát huy được khả năng tư duy và sáng tạo của mình, tránh được tình trạng học vẹt, học tủ. Em tin rằng điểm số trong kỳ thi THPT sắp tới sẽ đánh giá đúng năng lực của từng bản học sinh chúng em", Thu Cúc nói.
Chia sẻ cụ thể hơn về đề thi minh hoạ lần này, em Lương Thị Thu Cúc cho rằng đề thi này sẽ có đôi chút bất lợi cho các bạn học sinh ở những vùng khó khăn hơn. Bởi khả năng tiếp cận không đồng đều giữa học sinh ở các khu vực khác nhau dẫn đến tính thiếu công bằng khi làm bài thi.
Đối với học sinh ở thành phố lớn, nơi có điều kiện học tập tốt hơn, thường có lợi thế hơn so với học sinh ở các vùng sâu, vùng xa. Mặt khác, các kỳ thi đánh giá năng lực thường được tổ chức ở các thành phố lớn khiến học sinh ở xa khó tiếp cận với kỳ thi, tốn kém chi phí đi lại, ăn ở. Nhất là môn tiếng Anh, bài đọc nhiều và các từ vựng là những từ cùng trường nghĩa và nhiều nội dung nằm trong đề thi IELTS.
Với môn toán, Thu Cúc cho rằng nội dung kiến thức khá nhiều, dàn trải của chương trình lớp 10, 11, 12. Đặc biệt, những câu hỏi thuộc chương trình lớp 11 nhiều hơn so với đề thi toán những năm gần đây. Đề thi vẫn có một số câu hỏi khó, chưa phù hợp với năng lực học sinh.
"Ngay từ đầu năm học, em đã vạch ra kế hoạch học tập và ôn thi cho kỳ thi tới, nhất là sau khi nhận được đề minh hoạ em đã có kế hoạch ôn tập chi tiết hơn, có nhiều thời gian ôn tập, chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 theo định hướng đề thi cung cấp", Thu Cúc chia sẻ.
Không chỉ các em học sinh mà cả các bậc phụ huynh cũng lo lắng, 'đứng ngồi không yên' với những cải cách mới được áp dụng trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025.
Bà Nguyễn Thị Hương, một phụ huynh tại Phú Xuyên, Hà Nội chia sẻ: "Sau khi nắm được thông tin về những thay đổi trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025, chúng tôi không biết phải hỗ trợ các con thế nào khi mà kỳ thi thay đổi quá nhiều. Việc ôn tập không chỉ là nhồi nhét kiến thức mà con phải học cách tư duy và giải quyết vấn đề, mà việc này gia đình khó có thể giúp đỡ được.
Hơn nữa, việc có quá nhiều kỳ thi riêng như kỳ thi đánh giá năng lực hay đánh giá tư duy tạo ra áp lực tài chính lớn cho phụ huynh và học sinh. Để có thể tham gia nhiều kỳ thi, học sinh phải bỏ thời gian và tiền bạc để ôn luyện, tham gia các lớp học thêm. Hiện gia đình cũng đang đi tìm các lớp ôn luyện để con đăng ký cho con đi học thêm. Hy vọng các con có thể tích lũy thêm được nhiều kiến thức và tự tin vượt qua kỳ thi quan trọng này".
Cùng chung nõi lo này, chị Phan Thu Hằng (Nam Từ Liêm, Hà Nội) chia sẻ: "Năm nay, con gái tôi tham gia kỳ thi Tốt nghiệp THPT, việc thay đổi cách hạch và thi cũng khiến gia đình khá lo lắng. Một phần vì chương trình học và cấu trúc đề thi hoàn toàn mới, một phần là do năng lực của con cũng chỉ ở mức trung bình trong khi điểm các trường đại học hiện đang khá cao, nên ngoài việc động viên con thì gia đình cũng chỉ biết tìm lớp để cho con học thêm. Vừa rồi, qua tham khảo nhiều nơi, tôi đã quyết định đăng ký 3 lớp học thêm là toán, văn và ngoại ngữ".
Theo thông báo từ Bộ Giáo dục và Đào tạo, trong kỳ thi THPT 2025, đề thi môn Ngữ văn sẽ nằm ngoài sách giáo khoa 100%. Các môn còn lại sẽ thi theo hình thức trắc nghiệm, mỗi bài thi gồm 3 phần (trừ môn Ngoại ngữ).
Phần I bài thi môn Toán có 12 câu, các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học, Địa lý gồm 18 câu, các môn còn lại sẽ là 24 câu. Thí sinh sẽ chọn một trong 4 đáp án, mỗi câu trả lời đúng sẽ được 0,25 điểm.
Phần II là các câu hỏi dạng đúng sai. Mỗi câu hỏi của phần này sẽ bao gồm 4 ý, trả lời đúng 1 ý thí sinh được 0,1 điểm, đúng 2 ý được 0,25 điểm, 3 ý là 0,5 điểm và đúng cả 4 ý trong một câu thí sinh mới được 1 điểm.
Phần III là các câu hỏi ngắn, thí sinh phải tô chọn đáp án đúng. Mỗi câu đúng thí sinh được 0,25 điểm, riêng môn Toán là 0,5 điểm cho mỗi câu.
Theo các chuyên gia về giáo dục, mặc dù kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 đặt ra nhiều thách thức, nhưng sự thay đổi này cũng mở ra những cơ hội tích cực. Việc chuyển từ kiểm tra kiến thức sang đánh giá năng lực giúp học sinh phát triển tư duy toàn diện và khả năng ứng dụng kiến thức vào thực tiễn. Đây là sự thay đổi cần thiết để chuẩn bị cho các em sẵn sàng với những thách thức trong môi trường học tập đại học và công việc trong tương lai.
Thêm vào đó, đề thi có cấu trúc mới với mức độ phân hóa rõ ràng sẽ giúp phân loại và đánh giá đúng năng lực của từng học sinh, tạo ra một môi trường thi cử công bằng hơn. Điều này cũng giúp cho học sinh giảm bớt áp lực học thuộc lòng, khuyến khích các em học cách giải quyết vấn đề và tư duy sáng tạo. Những thay đổi này không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để các em phát huy tiềm năng, rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện và tiếp cận với cách học tập hiệu quả hơn.