(ĐSPL) - Nh?ều bệnh v?ện cứ có bệnh nhân vào cấp cứu là làm đủ xét ngh?ệm, chụp XQ, s?êu âm... vớ? ngườ? có bảo h?ểm ch? trả thì chỉ phả? trả 10\% t?ền phí dịch vụ, nhưng vớ? bệnh nhân không có thẻ bảo h?ểm thì số t?ền thanh toán không nhỏ.
Bệnh đơn g?ản b?ến thành nan g?ả? vì có “ngườ? thứ 3” trả t?ền
Chuyện chỉ định dùng thuốc, dịch vụ kỹ thuật y tế một cách quá dễ dàng tạ? các bệnh v?ện đã thành “bệnh truyền nh?ễm” mà ngành y tế, bảo h?ểm đang bắt tay tìm g?ả? pháp khống chế. Tuy nh?ên, vớ? tâm lý “có ngườ? thứ 3” là bảo h?ểm y tế thanh toán t?ền nên không ít bệnh v?ện vẫn “hào phóng” sử dụng dịch vụ cho bệnh nhân.
Bị đau bụng, chị N.T.M được ngườ? nhà đưa vào bệnh v?ện XD cấp cứu. Ngườ? nhà chị M. lo lắng vì bệnh nhân mớ? mổ ruột thừa được hơn 1 tháng. Tuy nh?ên, tớ? v?ện các bác sỹ khám rồ? kết luận “đau bụng không rõ nguyên nhân”. T?ếp theo đó, chị M. được chỉ định đ? làm đủ các xét ngh?ệm như s?êu âm ổ bụng, đ?ện t?m, chụp XQ, xét ngh?ệm máu…
Đ?ều lạ lùng, mặc dù đã khẳng định không có tha? nhưng chị M. vẫn được bác sỹ chỉ định đưa vào s?êu âm xem có tha? hay không? Nhưng sau kh? s?êu âm, bác sỹ xem xét rất kỹ, nhưng không kết luận được gì và yêu cầu ngườ? nhà đ? mua que thử tha?. Nhìn vào h?ển thị tạ? que thử tha? (1 vạch) bác sỹ kh? ấy kết luận… “không có tha?”. T?ếp tục hành trình, chị M. phả? đ? gần hết các phòng chụp ch?ếu, xét ngh?ệm mà vẫn nhận được kết luận chính xác.
Sau những vụ "lùng xùng" l?ên quan đến bệnh v?ện thì nh?ều ngườ? dân đặt ra câu hỏ? rằng v?ện phí thì cứ tăng theo lộ trình còn chất lượng đã thực sự đươc cả? th?ện chưa?
Dù chẳng b?ết nguyên nhân đau bụng, nhưng chị M. vẫn được cho nhập v?ện để theo dõ? và nộp tạm v?ện phí 2 tr?ệu đồng. Ngay lập túc, chị được các bác sỹ chỉ định truyền nước, t?êm kháng s?nh. Cuố? ngày, chị M. phát h?ện ra “đến tháng” là nguyên nhân đau bụng nên x?n ra v?ện, nhưng các bác sỹ từ chố? và hù dọa: “Nếu tự ý x?n ra v?ện, có sự cố gì chúng tô? không chịu trách nh?ệm. Đau bụng không rõ nguyên nhân thì phả? theo dõ? lâu. Sự g?ảm đau tức thờ? không nó? được đ?ều gì”. Phả? đô? co, to t?ếng chị M. mớ? được chấp nhận ra v?ện và làm thủ tục thanh toán vớ? một cá? l?st kê thuốc và các dịch vụ đã sử dụng dà? 2 trang. Ngoà? v?ệc bảo h?ểm trả 80\% t?ền v?ện phí, chị M. phả? nộp hơn 400 ngàn đồng nữa.
Hay trường hợp của anh N.V.T. (Hưng Yên) tự dưng thấy bị tê cánh tay nên đến bệnh v?ện tỉnh để khám. Sau kh? được bác sĩ khám sơ qua, anh được chỉ định đ? làm xét ngh?ệm. Tuy nh?ên, anh g?ật mình kh? nhìn vào tờ ph?ếu: Cả ph?ếu có 10 mục thì bác sĩ chỉ không đánh dấu chụp XQ bàn tay, còn bắt làm toàn bộ từ công thức máu, axít ur?c, Creat?n?ne, Ure, B?l?rub?l, GPT, Ca+ và Hbsag. Nhìn vào “danh mục” xét ngh?ệm, anh T. thấy vô lý vì bác sỹ không chụp XQ lạ? bắt đ? xét ngh?ệm một loạt những thứ không l?ên quan. Anh hỏ? lạ? bác sĩ thì nhận được câu trả lờ? "phả? xét ngh?ệm để xem có nh?ễm trùng máu không" và không có kết luận gì khác. “Nếu làm hết các xét ngh?ệm chờ đợ? quá lâu, mất thờ? g?an, thêm bực mình tô? chẳng làm gì cả, mặc dù đã đóng t?ền nhưng tô? vẫn bỏ về. Về đến nhà, tô? lấy tí cao tự xoa bóp cũng thấy khỏ?”, anh T. nó?.
Theo các chuyên g?a y tế, xét ngh?ệm Creat?n?ne và ure là để đánh g?á chức năng thận, B?l?rub?l và GPT là để đánh g?á chức năng gan, Ca+ là nồng độ canx? trong máu... Thực tế, những trường hợp bệnh nhân được chỉ định làm một loạt các xét ngh?ệm không cần th?ết như trường hợp của anh T. không phả? h?ếm gặp. Thậm chí tình trạng này xảy ra khá phổ b?ến tạ? các bệnh v?ện, đặc b?ệt là vớ? những ngườ? đ? khám bảo h?ểm y tế.
Mù mờ thuốc ngoà? danh mục
Bắt đầu từ câu chuyện của ngườ? nhà bệnh nhân N.V.H. ở Thá? Nguyên. Anh H. bị ta? nạn g?ao thông được các bác sĩ chẩn đoán đa chấn thương bao gồm chấn thương sọ não, gãy ha? chân, gãy xương gò má, xương hàm, xương sườn. Sau kh? được sơ cứu ở bệnh v?ện tỉnh Thá? Nguyên, anh H. được chuyển lên bệnh v?ện VĐ để cấp cứu và đ?ều trị. Do bệnh tình của anh rất nặng nên các bác sĩ cũng đã chuẩn bị t?nh thần cho ngườ? nhà. Được 2 tuần trong phòng cấp cứu, anh H. được chuyển vào khoa Hồ? sức tích cực của bệnh v?ện.
Tạ? đây, ngoà? những thuốc được bảo h?ểm ch? trả, ngườ? nhà bệnh nhân còn được bác sĩ khuyên nên mua thêm những loạ? thuốc ngoà? danh mục để g?úp bệnh nhân có thể khô? phục được thể trạng và sức đề kháng tốt nhất. Một trong số các loạ? thuốc t?êm được bác sĩ g?ớ? th?ệu là của nước ngoà? được bán vớ? g?á 5 tr?ệu đồng/lọ. Mỗ? ngày t?êm 5 lọ thì số t?ền g?a đình phả? trả là 25 tr?ệu đồng/ngày. Đến kh? g?a đình thanh toán t?ền thuốc thì con số này lạ? lên tớ? 28 tr?ệu đồng(?), l?ên tục trong gần chục ngày trờ?, g?a đình méo mặt ch? trả cốt để tình trạng ngườ? nhà tốt hơn.
Trong kh? đó, mỗ? lần t?êm thuốc cho anh H., ngườ? nhà bị đuổ? hết ra khỏ? phòng bệnh, sau kh? hết thờ? g?an làm thuốc mớ? lạ? được vào và được bác sĩ trả lạ? cho đúng 5 vỏ lọ thuốc t?êm. V?ệc t?êm đủ, t?êm đúng l?ều lượng hay không, ngườ? nhà hoàn toàn không hề hay b?ết. Về sau, ngườ? nhà bệnh nhân H. mớ? hỏ? thăm dò được một đ?ều dưỡng trong khoa và được b?ết, đây cũng chỉ là một loạ? thuốc bổ để trợ não, g?a đình có đ?ều k?ện thì mua dùng, không có cũng không sao.
Chị N., ngườ? nhà bệnh nhân H. cay đắng nó?: “Anh H. nằm gần 20 ngày, t?êm đủ loạ? thuốc theo ý k?ến bác sĩ, g?a đình tô? cũng phả? ch? tớ? 500 tr?ệu bao gồm cả t?ền thuốc, t?ền chăm sóc, t?ền máy thở,…Bác sĩ bảo gì thì chúng tô? nghe nấy chứ ngườ? nhà có b?ết gì về thuốc đâu, mã? mà tình trạng của anh ấy cũng không t?ến tr?ển được gì. Quá mệt mỏ?, g?a đình tô? mớ? x?n chuyển sang bệnh v?ện khác. Lúc chuyển v?ện, tô? vẫn còn cầm trong tay ph?ếu thanh toán t?ền mua đ?nh để phẫu thuật chân hết 6 tr?ệu đồng mà không b?ết đưa cho a?, làm gì, chân anh ấy vẫn chỉ bó bột và không làm thêm gì hết”.
Trường hợp của anh H. không phả? h?ếm vớ? những bệnh nhân nặng h?ện nay tạ? các bệnh v?ện lớn. Ch?ều theo tâm lý của bệnh nhân và ngườ? nhà muốn phục hồ? sức khoẻ và chức năng một cách tốt nhất, không ngạ? tốn kém nên các bác sĩ cũng sẽ kê những loạ? thuốc hỗ trợ cho tình trạng bệnh. Đặc b?ệt vớ? những bệnh nhân “g?a đình có đ?ều k?ện” thì những loạ? thuốc bổ, thuốc hỗ trợ này sẽ được nhân lên theo cấp độ lo lắng của bệnh nhân và ngườ? nhà.
Một bác sĩ ở bệnh v?ện TT cho b?ết: Một v?ên thuốc bổ não có nguồn gốc Trung Quốc (an-côn) có g?á chừng 400 đến 900 nghìn đồng/v?ên g?á mua nhưng ở nh?ều bệnh v?ện, đặc b?ệt là bệnh v?ện tư sẽ bán g?á lên gấp đô?, gấp rưỡ?. Nh?ều bệnh nhân cứ có tình trạng l?ên quan tớ? não là được gợ? ý sử dụng, trong kh? thuốc này thường được dùng trong đ?ều trị ta? b?ến mạch máu não trong vòng 72 g?ờ. “Ngườ? nhà tô? bị dập não đã được hơn 10 ngày, đến kh? chuyển v?ện bác sĩ lạ? khuyên mua t?ếp. Vì không có mặt nên lúc ngườ? nhà báo, tô? cũng chỉ b?ết ngậm bồ hòn chứ b?ết làm sao” anh ch?a sẻ.
Cốt lõ? vẫn là y đức của bác sỹ Theo Đạ? b?ểu quốc hộ?, BS. Nguyễn M?nh Hồng, v?ệc kê đơn thuốc ngoà? danh mục cho bệnh nhân và ngườ? nhà h?ện nay không phả? là tình trạng h?ếm. Cùng một loạ? bệnh nhưng thầy thuốc có thể kê theo đơn thuốc A, B, C có cùng tác dụng như nhau. Nếu thầy thuốc tốt thì sẽ tính toán thế nào cho bệnh nhân đỡ th?ệt thò? về tà? chính, phù hợp vớ? tình trạng bệnh một cách tốt nhất. Nhưng nếu y đức của ngườ? thầy thuốc có hạn, chỉ nhằm mục đích trục lợ? cho mình, cấu kết vớ? các hãng thuốc để ăn ch?a phần trăm thì sẽ kê những đơn thuốc đắt t?ền không cần th?ết. V?ệc quản lý kê đơn thuốc ngoà? danh mục cũng đã được bộ Y tế quản lý chặt chẽ, tuy nh?ên cho đến nay vẫn chưa được k?ểm soát hoàn toàn. Vấn đề ở đây là tâm lý của bệnh nhân, ngườ? nhà sẽ tạo nên “cầu” đố? vớ? bác sĩ và hãng thuốc, đương nh?ên v?ệc “cung” cũng sẽ vẫn t?ếp tục d?ễn ra. |
M?nh Khánh - Đỗ Huệ