"Hội chứng bóng đè" của TQ và bài học Thánh Gióng VN

Đến thời điểm này, có rất nhiều người dân Việt Nam đã gửi đề nghị đến MTTQ Việt Nam để biểu thị tinh thần yêu nước. Đây là quyền con người, quyền công dân, quyền tự vệ chính đáng, cho nên tôi nghĩ rằng làm như thế là thể hiện thái độ yêu nước và một tinh thần bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ độc lập chủ quyền. Đây phản ứng hết sức bình thường, hết sức tự nhiên của bất cứ dân tộc nào. Mà chúng ta là người Việt Nam, thì tinh thần ấy còn cao hơn nữa. MTTQ Việt Nam ủng hộ những việc làm này.

Mình ủng hộ những hành động phòng vệ, tự vệ chính đáng, không có vấn đề gì cả. Tuy nhiên, người dân khi phản đối, biểu thị thái độ với Trung Quốc không nên kích động đập phá, hủy hoại tài sản của nhân dân, của Nhà nước cũng như của Trung Quốc tại Việt Nam.

Chúng ta phải phản đối nhưng trên cơ sở hòa bình. Hòa bình cho mình và hòa bình cho thế giới. Lập trường của chúng ta là như vậy, bởi chúng ta không muốn chiến tranh nhưng phải làm cho họ biết đó đất nước, là trời, là biển thiêng liêng của dân tộc chúng ta. Dù Trung ương MTTQ chưa ra lời kêu gọi hay lên tiếng chính thức về việc này song về cá nhân, tôi suy nghĩ cũng giống mọi người dân Việt Nam, đồng thuận việc bảo vệ chủ quyền từ trước tới nay và từ nay về sau cũng rõ như thế. Lập trường này không bao giờ thay đổi.

Đảng và Nhà nước đang chỉ huy được tinh thần đoàn kết cao của toàn dân. Ngày trước Việt Nam một mình chống chọi với đế quốc xâm lược thì nay có Mỹ, Nhật lên tiếng về hành động sai trái của Trung Quốc trên Biển Đông và sẵn sàng ủng hộ Việt Nam. Lần đầu tiên Việt Nam rầm rộ biểu tình ôn hòa ở nhiều tỉnh thành. Tại nhiều quốc gia, cộng đồng Việt kiều cũng đã tràn xuống phố biểu tình phản đối hành động sai trái của Trung Quốc khi đặt giàn khoan sang địa phận biển của Việt Nam.

ở thời điểm này, tôi nghĩ Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phải đứng ra làm lực lượng tổ chức nhân dân, chúng ta biểu tình một cách ôn hòa trong khuôn khổ của luật pháp. Để có một Việt Nam thống nhất và hùng mạnh như ngày nay, các thế hệ người Việt đã phải trả giá rất đắt. Vì thế, hơn bao giờ hết, thế hệ trẻ Việt Nam đã và đang gánh trọng trách với lịch sử: Giữ vững đất nước, chủ quyền, biên giới, biển đảo.

Nhìn từ lịch sử của dân tộc ta, đoàn kết là một yếu tố quan trọng và quyết định sự sinh tồn của đất nước. Chúng ta có 54 dân tộc anh em và trải qua hàng ngàn năm chống quân xâm lược, Việt Nam đã trở thành mảnh đất giàu truyền thống cách mạng.

Vùng biển nước ta xảy ra biến cố, vì vậy nhân dân ta phải đứng dậy tạo nên sức mạnh tổng hợp. Trong lúc này, chúng ta phải phát huy truyền thống, đặc biệt là lớp trẻ - lực lượng tiên phong đóng vai trò quan trọng. Phải giáo dục chiều sâu lòng yêu nước trong thế hệ trẻ ngay tại các trường học. Mỗi hành động biểu tình của người dân trong những ngày qua thể hiện sự sôi sục, bức xúc trước sự xâm phạm chủ quyền. Tuy nhiên, chúng ta phải tỉnh táo, tránh bị kích động để rơi vào âm mưu của kẻ xấu.

Nhưng mọi người cũng cần phải hiểu rằng, đối với chúng ta thì nhân dân Trung Quốc vẫn luôn là người bạn tốt. Hành động xâm phạm lãnh hải Biển Đông vừa qua là hành động phi lý của tầng lớp lãnh đạo Trung Quốc. Chúng ta lên án hành động này là cần thiết, nhưng phải bàn đến giải pháp. Cả hai nước Việt Nam và Trung Quốc đều không muốn chiến tranh. Chính vì vậy, việc ngoại giao của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong lúc này phải hết sức tỉnh táo để xử lý vấn đề theo diễn biến hòa bình.

Vừa qua, thái độ của Đảng và Nhà nước Việt Nam đã rất cương quyết và đúng đắn. Quan điểm là bảo vệ từng lãnh hải vùng biển của mình. Ngày 11/5, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã tham dự Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 24 tại Thủ đô Nay Pyi Taw của Myanmar và có bài phát biểu quan trọng về tình hình Biển Đông đã đánh giá đúng tâm tư, nguyện vọng của người dân Việt Nam. Đây là lần đầu tiên sau 20 năm, ASEAN đã có một tuyên bố chung về vấn đề Biển Đông. Đó là một tín hiệu đáng mừng. Việt Nam đang làm đúng và cần phải mạnh mẽ hơn nữa.

Trước sự việc ngày 2/5/2014, Trung Quốc đã hạ đặt giàn khoan Hải Dương- 981 sâu vào trong thềm lục địa của Việt Nam, cách đảo Lý Sơn 119 hải lý, cách bờ biển Việt Nam 130 hải lý để tiến hành khoan thăm dò thềm lục địa của Việt Nam và huy động nhiều tàu bảo vệ đi cùng theo quan điểm của tôi, sự việc đang diễn ra không phải tranh chấp mà là xâm phạm chủ quyền.

Chính phủ Việt Nam cần phải có những hành động mạnh mẽ, thể hiện ý chí quyết tâm trong việc bảo vệ chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam đối với các vùng biển và hải đảo thuộc chủ quyền của Việt Nam. Các hành động đấu tranh trên mặt trận ngoại giao cần thiết phải được thực hiện ngay như gửi Công hàm chính thức phản đối Trung Quốc cần phải được đệ trình lên Liên Hợp Quốc, tố cáo về các hành vi xâm phạm vùng thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.

Rút kinh nghiệm từ việc Philippines sử dụng các công vụ pháp lý để kiện Trung Quốc, Việt Nam có thể học hỏi để làm tiền đề tiến hành khởi kiện Trung Quốc. Trong mối quan hệ bang giao quốc tế, việc một quốc gia khởi kiện một quốc gia khác về một nội dung nào đó là bình thường. Ngoài hình thức tiến hành vụ kiện theo Công pháp quốc tế, thì các đơn vị của Việt Nam như: Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, hội Nghề cá Việt Nam hoặc các ngư dân Việt Nam có thể tiến hành kiện Tổng công ty Dầu khí Hải Dương Trung Quốc theo hình thức tư pháp quốc tế. Đây sẽ là một vụ kiện trong nước mà thẩm quyển giải quyết là Toà án Việt Nam.

Cách đây 37 năm (ngày 12/5/1977), Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam có tuyên bố về lãnh hải, vùng biển tiếp giáp, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của Việt Nam. Theo đó, Chính phủ tuyên bố "vùng đặc quyền kinh tế của nước CHXHCN Việt Nam liền tiếp lãnh hải Việt Nam và hợp với lãnh hải Việt Nam thành một vùng biển rộng 200 hải lý kể từ đường cơ sở dùng để tính chiều rộng lãnh hải Việt Nam". Tiếp đó, trên cơ sở quy định tại Điều 57 Công ước Quốc tế về Luật Biển năm 1982, thì tại Điều 15 Luật Biển do Quốc hội Khoá XIII nước ta thông qua ngày 21/6/2012 một lần nữa khẳng định: Vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam là "vùng biển tiếp liền và nằm ngoài lãnh hải Việt Nam, hợp với lãnh hải thành một vùng biển có chiều rộng 200 hải lý tính từ đường cơ sở". Như vậy, vị trí đặt giàn khoan 981 của Trung Quốc cách bờ biển Việt Nam khoảng 130 hải lý là thuộc vùng đặc quyền kinh tế của nước ta. Tôi nhắc lại điều này bởi trong thời gian qua, đặc biệt là trong những ngày gần đây, Trung Quốc liên tục ngụy biện cho rằng vị trí đặt giàn khoan 981 đang thuộc lãnh thổ của Trung Quốc? Những tuyên bố này của Trung Quốc hoàn toàn không có căn cứ và không được cộng đồng quốc tế thừa nhận.

Điều 56 Công ước Quốc tế về Luật Biển cho phép nước ta có các quyền thuộc chủ quyền về thăm dò, khai thác, bảo tồn và quản lý các tài nguyên thiên nhiên... cũng như về hoạt động khai thác, thăm dò vì mục đích kinh tế. Đồng thời, theo Điều 58 Công ước này thì trong vùng đặc quyền về kinh tế của Việt Nam, khi thực hiện các quyền và làm nghĩa vụ của mình theo công ước, các quốc gia khác phải tôn trọng luật và quy định mà Việt Nam ban hành theo đúng các quy định của Công ước.

Như vậy, có thể thấy các hành động ngang ngược của Trung Quốc trong thời gian gần đây là xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của nước ta theo quy định của Công ước Quốc tế về Luật Biển. Đồng thời, hành động này của Trung Quốc cũng đã đi ngược lại cam kết "tất cả các bên cam kết kiềm chế thực hiện những hoạt động làm phức tạp hoặc leo thang tranh chấp và ảnh hưởng tới hoà bình và ổn định" tại Tuyên bố về cách ứng xử ở Biển Đông (DOC) giữa Trung Quốc và các quốc gia thành viên ASEAN thông qua năm 2002. Hội Luật gia TP. HCM cũng đang nghiên cứu để góp ý, đề xuất với Chính phủ và các cơ quan liên quan trong việc khởi kiện Trung Quốc ra Toà án Quốc tế về Luật Biển theo quy định về giải quyết tranh chấp tại Chương 15 Công ước Quốc tế về Luật Biển.

GS. Nguyễn Khắc Mai là nhà nghiên cứu đã có nhiều kiến giải về góc độ pháp lý quần đảo Trường Sa, Hoàng Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam. Trước tình hình Trung Quốc đưa giàn khoan trái phép vào thềm lục địa của Việt Nam, GS Nguyễn Khắc Mai khẳng định: Đây là hành động ngang ngược, phi pháp, cậy mình là nước lớn coi thường dư luận trong nước và quốc tế. Tất nhiên, việc đưa giàn khoan vào Biển Đông, Trung Quốc cũng đã tính toán thời điểm.

Nhưng điều Trung Quốc chưa tính được là dư luận trong nước Việt Nam lại mạnh mẽ như vậy. Người dân lên án Trung Quốc, đòi hỏi Chính phủ Việt Nam phải có những hành động cần thiết để bảo vệ chủ quyền, yêu cầu Trung Quốc rút giàn khoan khỏi thềm lục địa và vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Thái độ của Chính phủ Việt Nam cũng quyết liệt phản đối hành vi này của Trung Quốc. Lần này, khắp ba miền Bắc, Trung, Nam hàng ngàn người dân đã tuần hành biểu tình phản đối Trung Quốc. Tôi cho rằng, những tuyên bố, mít tinh trong nhà là cần thiết nhưng nó sẽ không tạo được sức ép dư luận bằng những cuộc tuần hành như vậy. Thời điểm này phải nuôi dưỡng sinh khí, lòng yêu nước để vượt khó khăn, đó là tài trí của những nhà lãnh đạo.

Nhiều đoàn thể của Việt Nam cũng đã có hành động phản đối Trung Quốc. Chúng ta nhận rõ âm mưu của Trung Quốc, đưa giàn khoan vào Biển Đông không vì mục đích khoan dầu vì tại vị trí này chưa thăm dò được các vỉa dầu, đánh giá trữ lượng như thế nào. Nhưng Trung Quốc muốn lấn dần xuống phía Nam để nối kết, hiện thực hoá đường lưỡi bò. Đó là tư tưởng bành trướng của nước lớn theo đường lối Đế quốc Chủ nghĩa mong muốn vạch lại bản đồ địa chính trị.  Vì thế, dư luận quốc tế đã cực lực phản đối hành vi của Trung Quốc. Chính phủ Việt Nam phải cung cấp những chứng cứ, tài liệu cho dư luận quốc tế hiểu rõ hành vi ngang ngược của phía Trung Quốc.