Cơ hội xen lẫn thách thức với ngành hàng không
Thông tin với PV Đời sống & Pháp luật, đạo diện Cục Hàng không Việt nam (HKVN) cho biết, hoạt động vận tải hàng không Việt Nam 6 tháng đầu năm 2024 diễn ra trong bối cảnh vận tải hàng không quốc tế tiếp tục có sự tăng trưởng đặc biệt là khu vực Châu Á-Thái Bình Dương, kinh tế Việt Nam tiếp tục tăng trưởng với GDP tăng 6,4%, du lịch quốc tế đến Việt Nam tăng hơn 58% so cùng kỳ năm 2023.
Tuy nhiên, vận tải hàng không cũng gặp phải các khó khăn, tác động tiêu cực kết quả hoạt động của các hãng hàng không như biến động giảm về đội tàu bay (đội tàu bay của các hãng hàng không Việt Nam giảm khoảng 40 - 45 chiếc so năm 2023 do việc triệu hồi động cơ của Nhà sản xuất Pratt&Whitney và việc tái cơ cấu của Bamboo Airways và Pacific Airlines); khó tìm được tàu bay thuê để bổ sung do giá thuê tàu bay tăng cao; giá nhiên liệu tăng cao; chênh lệch tỷ giá ngoại tệ; các hãng hàng không Việt Nam như Bamboo Airways, Pacific Airlines đang trong quá trình tái cơ cấu và gặp khó khăn về vấn đề tài chính.
Các yếu tố này khiến nguồn cung bị ảnh hưởng và là một trong những nguyên nhân dẫn đến sự biến động của giá vé máy bay trên các đường bay nội địa trong một số giai đoạn cao điểm. Mặc dù vậy, được sự quan tâm của Chính phủ và Bộ GTVT trong việc tạo điều kiện cho hoạt động vận tải hàng không, đặc biệt là hoạt động vận tải hàng không quốc tế, hoạt động vận tải hàng không 6 tháng đầu năm về cơ bản đáp ứng nhu cầu của hành khách với an toàn, an ninh hàng không được đảm bảo và chất lượng dịch vụ được duy trì và nâng cao.
Sản lượng vận chuyển 6 tháng đầu năm ngành hàng không đạt xấp xỉ 37,5 triệu khách, tăng 3,7% so với cùng kỳ năm 2023
Đặc biệt là các giai đoạn cao điểm Tết Nguyên đán và Giỗ Tổ, nghỉ Lễ 30/4 - 1/5 đã nhận được nhiều phản hồi tích cực từ hành khách, công luận, các cơ quan báo chí, truyền thông.
Trong đó, sản lượng vận chuyển 6 tháng đầu năm đạt xấp xỉ 37,5 triệu khách, tăng 3,7% so với cùng kỳ năm 2023 và bằng 96% cùng kỳ năm 2019 - thời điểm hoạt động hàng không đang trên đà tăng trưởng tốt; với điểm sáng là hoạt động khai thác thị trường quốc tế với sản lượng đạt 20,2 triệu khách, tăng 38,6% so với cùng kỳ năm 2023 và bằng với cùng kỳ năm 2019.
Những dự báo thị trường vận tải hàng không
Về dự báo thị trường, theo Cục HKVN, tổng thị trường vận tải hàng không năm 2024 sẽ đạt xấp xỉ 78,3 triệu khách và 1,21 triệu tấn hàng hóa, tăng tương ứng 7,7% về hành khách và 13,4% về hàng hóa so với năm 2023, đồng thời tương đương với các mức sản lượng năm 2019.
Một trong những yếu tố thúc đẩy sự tăng trưởng của hoạt động khai thác vậnchuyển hàng không quốc tế là các chính sách, chương trình ưu đãi về du lịch vàthị thực lưu trú của Việt Nam với khách du lịch quốc tế. Điều này đã tạo thuận lợivà kích thích việc di chuyển quốc tế bằng đường hàng của hành khách với các nhu cầu cho công việc và cả du lịch, nghỉ dưỡng.
Sự tăng trưởng trong hoạt động khai thác vận chuyển hàng không quốc tế được diễn ra ngay từ các tháng đầu năm và duy trì liên tục đến nay; qua đó, không chỉ giúp tăng cường hoạt động của các hãng hàng không, của ngành hàng không mà còn hỗ trợ hiệu quả trong việc thực hiện các nhiệm vụ và mục tiêu phát triển ngành du lịch, nâng cao vị thế và kết nối hiệu quả giữa hai ngành, đóng góp chung vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Dự báo trong cả năm 2024, hoạt động khai thác thị trường quốc tế sẽ tiếp tục gia tăng và là động lực chính cho sự tăng trưởng chung của toàn thị trường, trong khi thị trường nội địa tiếp tục chịu ảnh hưởng bời nguồn cung do các yếu tố khách quan.
Để đạt được kết quả trên, ngay từ đầu năm, Cục HKVN đã chủ động nhận diện tình hình, dự báo thị trường, chỉ đạo các bộ phận tham mưu, giúp việc và các đơn vị trong ngành hàng không cũng như phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai các giải pháp phù hợp để tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ các hãng hàng không trong hoạt động khai thác thị trường với mục tiêu duy trì ổn định hoạt động, đáp ứng tối đa nhu cầu của thị trường trên cơ sở năng lực khai thác và phục vụ của hãng.
Cụ thể, Cục HKVN tạo điều kiện cho các hãng hàng không tăng cường hoạt động, tối ưu khai thác đội tàu bay hiện hữu, đẩy nhanh quá trình tìm kiếm, đàm phán thuê tàu bay bổ sung;
Tiếp đó là bảo đảm hiệu quả công tác điều phối giờ cất, hạ cánh; điều chỉnh thời gian hoạt động khai thác tàu bay trong ngày của các hãng trong việc giảm thời gian quay đầu tàu bay để chuyển tiếp chặng bay, tối ưu hóa thời gian khai thác tàu bay trong ngày, tăng cường các chuyến bay sau 22h00.
Đồng thời, Cục HKVN phối hợp và chỉ đạo đến các các cơ quan, đơn vị và doanh nghiệp trong ngành hàng không thực hiện rà soát quy trình, xây dựng phương án phục vụ, bố trí các nguồn lực cần thiết, cơ sở hạ tầng, trang thiết bị, phương tiện tại cảng hàng không để bảo đảm hoạt động khai thác.
Cục HKVN cũng theo dõi sát nhu cầu, diễn biến của thị trường vận tải hàng không để kịp thời điều chỉnh, nâng tham số giờ cất hạ cánh (slot) phù hợp tại các cảng hàng không, sân bay.
Đặc biệt, Cục HKVN tăng cường công tác theo dõi, kiểm tra hoạt động bán vé, kê khai, niêm yết giá vé, giám sát tình hình cung ứng và đặt vé của hành khách trên các đường bay nội địa của các hãng HKVN để bảo đảm tính tuân thủ cũng như hỗ trợ, bảo đảm quyền lợi tốt nhất cho hành khách đi lại bằng đường hàng không; tăng cường thông tin, khuyến khích các hãng hàng không nghiên cứu, tiết giảm chi phí, triển khai các chính sách khuyến mãi, ưu đãi giá vé cho hành khách trên các đường bay nội địa phù hợp...
6 tháng cuối năm, dự đoán thị trường hàng không sẽ vẫn phải đối mặt với các khó khăn, thách thức
Nhận định về thị trường vận tải hàng không 6 tháng cuối năm 2024, Cục HKVN cho rằng thị trường hàng không sẽ vẫn phải đối mặt với các khó khăn, thách thức như tình hình địa chính trị bất ổn trên thế giới, thiếu hụt tàu bay, giá nhiên liệu neo ở mức cao, tỷ giá hối đoái biến động,...
Bên cạnh đó, việc khai thác nhiều đường bay nội địa phục vụ phát triển kinh tế xã hội chưa thể mang lại hiệu quả kinh doanh cho các hãng hàng không. Vì vậy, công tác quản lý, điều hành của cơ quan quản lý và các đơn vị trong ngành hàng không cần tiếp tục theo sát sát tình hình thực tiễn để kịp thời và linh hoạt triển khai các chính sách, quyết định một cách hiệu quả, phù hợp.
6 tháng cuối năm, Cục HKVM cho biết Cục này sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp hỗ trợ các hãng HKVN trong việc tăng cường lực lượng vận tải, bổ sung và nâng cao hiệu quả khai thác đội tàu bay để tăng cường cung ứng trên các đường bay nội địa, đáp ứng nhu cầu đi lại của hành khách.
Cùng với đó, tiếp tục làm việc với các nhà chức trách hàng không nước ngoài để đàm phán, ký mới, sửa đổi các hiệp định, thỏa thuận song phương theo hướng nới lỏng các quy định về khai thác để tạo điều kiện cho hoạt động khai thác quốc tế của các hãng hàng không Việt Nam và nước ngoài.
Tạo điều kiện thuận lợi, đồng thời theo dõi chặt chẽ hoạt động khai thác của các hãng HKVN, đặc biệt là các hãng hàng không Bamboo Airways và Pacific Airlines cũng như việc duy trì các điều kiện về kinh doanh vận chuyển hàng không.
Cục HKVN cũng sẽ nghiên cứu việc tiếp tục áp dụng các chính sách nới lỏng liên quan đến việc sử dụng slot như tỷ lệ tính slot lịch sử, tỷ lệ sử dụng đúng, slot trả lại không sử dụng; miễn trừ theo nguyên tắc có đi, có lại với các quốc gia khác do vấn đề xáo trộn lịch bay vì thiếu hụt tàu bay.
Theo dõi và giám sát việc bảo đảm tuân thủ các quy định về bán vé, kê khaivà niêm yết vé máy bay, nghĩa vụ của nhà vận chuyển và quyền lợi của hành khách.
Phối hợp với Cục Du lịch quốc gia trong việc chỉ đạo các hãng hàng khôngViệt Nam, các doanh nghiệp lữ hành, lưu trú... thực hiện các chương trình kích cầu du lịch, đưa ra các sản phẩm trọn gói hàng không-du lịch.
