Củ sen hay còn gọi là liên ngẫu, tên khoa học là Rhizoma Nelumbinis. Đây là bộ phận của cây sen nằm sâu dưới bùn, có hình dáng thon dài, màu trắng. Bên trong phần củ này có các khoang lỗ để giúp cho sen có thể sinh trưởng và phát triển trong điều kiện ngập trong bùn và không có không khí.
Theo Y học cổ truyền, củ sen có vị ngọt, tính bình, tác dụng bổ Phế, bổ Tỳ, cầm máu. Các nghiên cứu chỉ ra rằng củ sen sở hữu hàm lượng dinh dưỡng cao, mang đến nhiều tác dụng tích cực cho sức khỏe người sử dụng.
Theo Healthline, 100g củ sen tươi chứa 79,10g nước và 74 kcal năng lượng. Bạn cũng có thể tìm kiếm các chất dinh dưỡng thiết yếu khác trong củ sen như 2,60g protein; 17,23g carbohydrate; 4,9g chất xơ; 45mg canxi; 1,16mg sắt; 23mg magie…
Một số lợi ích của củ sen đối với sức khỏe
Cải thiện tiêu hóa
Củ sen có nhiều chất xơ, giúp bổ sung khối lượng lớn vào phân và làm dịu các triệu chứng táo bón bằng cách cải thiện nhu động ruột và có lợi trong việc điều trị tiêu chảy.
Điều hòa huyết áp
Kali có trong củ sen giúp thư giãn các mạch máu và cải thiện lưu lượng máu qua đó. Nó đảm bảo sự cân bằng giữa các chất lỏng trong cơ thể chúng ta và ngăn chặn tác động của natri trong máu, do đó duy trì huyết áp bình thường.
Tăng cường khả năng miễn dịch
Vitamin C có trong củ sen giúp sản xuất các tế bào bạch cầu, hoạt động như một hệ thống phòng thủ chống lại nhiều bệnh tật, do đó, tăng cường hệ thống miễn dịch của cơ thể chúng ta.
Hỗ trợ ngăn ngừa ung thư
Vitamin C có trong củ sen giúp bảo tồn cấu trúc DNA và làm giảm các bất thường liên quan đến các tế bào bị đột biến dẫn đến ung thư. Vì vậy, ăn củ sen có thể giúp ngăn ngừa ung thư.
Ngoài ra, theo y học cổ truyền, củ sen còn có tác dụng điều hòa kinh nguyệt ở nữ giới, chữa sốt xuất huyết…
Giảm nguy cơ thiếu máu
Củ sen giàu sắt và đồng, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo tế bào hồng cầu, giảm nguy cơ mắc bệnh thiếu máu và tăng lưu lượng máu (thông huyết). Do đó, củ sen lưu thông mạch máu và tăng oxy cho các cơ quan phủ tạng. Nó cũng thúc đẩy các chức năng lục phủ ngũ tạng, tăng khí huyết và sức sống cho các cơ quan của cơ thể.
Hỗ trợ tăng năng lượng
Sử dụng củ sen làm tăng lượng sắt trong cơ thể. Sắt hỗ trợ năng lượng liên tục bằng cách cho phép oxy đến các tế bào của cơ thể. Khi bị thiếu sắt, chúng ta thường cảm thấy mệt mỏi, uể oải và khó tập trung. Ăn thực phẩm giàu chất sắt giúp tăng lượng oxy trong tế bào và cơ bắp, thúc đẩy quá trình tiêu hóa protein và hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn.
Thúc đẩy sức khỏe tim mạch
Củ sen có chứa pyridoxine giúp giảm mức homocysteine. Mức độ cao của homocysteine có liên quan đến nguy cơ đau tim. Ngoài ra, kali và chất xơ giúp loại bỏ cholesterol khỏi máu.
Giảm căng thẳng
Vitamin B6 có trong củ sen giúp sản xuất hai hormone hạnh phúc có tên là serotonin và dopamine. Những hormone này ảnh hưởng tích cực đến não bộ và giúp cải thiện tâm trạng bằng cách giảm căng thẳng.
Giải quyết các vấn đề về da và tóc
Vitamin B và C có trong củ sen giúp làm sáng da và mượt tóc. Những loại vitamin này kích hoạt sản xuất collagen trong cơ thể, giúp cải thiện sức khỏe của làn da và làm cho bạn trông trẻ hơn.
Hỗ trợ giảm cân
Nếu bạn muốn giảm cân, củ sen là một siêu thực phẩm nên bổ sung vào chế độ ăn của bạn. Nó chứa hàm lượng calories thấp, giàu chất xơ và giàu các dinh dưỡng cần thiết. Khi cơ thể bạn nhận được tất cả các dưỡng chất mà nó cần, bạn sẽ cảm thấy no lâu hơn và tránh được tình trạng ăn quá nhiều, do đó kiểm soát cân nặng dễ dàng hơn.
Những ai không nên ăn củ sen
Những người tỳ vị hư nhược, lạnh bụng và người dễ bị tiêu chảy không nên ăn củ sen sống
Củ sen sống là một loại thực phẩm có tính giải nhiệt nên đối với những người có cơ thể khô nóng thì ăn củ sen sống là một lựa chọn tốt. Tuy nhiên, những người tỳ vị hư nhược, lạnh bụng và người bị tiêu chảy nếu ăn củ sen sống sẽ làm nặng thêm các triệu chứng, khó tiêu hóa.
Phụ nữ mang thai
Củ sen đặc biệt thích hợp cho người già và trẻ nhỏ, phụ nữ và trẻ em, người ốm yếu, nhất là những người sốt cao, nôn ra máu, cao huyết áp, bệnh gan, chán ăn, thiếu máu do thiếu sắt, suy dinh dưỡng. Nhưng vì củ sen có tính lạnh nên các mẹ bầu không nên ăn.
Ngoài ra, do củ sen giàu tinh bột nên người tiểu đường không nên ăn nhiều. Củ sen nhiều chất xơ, người bị chứng kích thích đại tràng, chướng bụng và viêm loét đại tràng nên tránh ăn.
Những lưu ý khi ăn củ sen
Không nên nấu củ sen trong chảo
Trong củ sen có chứa nhiều chất sắt, rất tốt cho máu của chúng ta. Nhưng tốt hơn hết không nên dùng chảo khi ninh củ sen vì sẽ làm củ sen bị thâm đen.
Nên dùng nồi bằng sứ hoặc inox để ninh củ sen. Không chỉ củ sen mà các loại thực phẩm khác có hàm lượng sắt cao cũng không thể nấu trong nồi sắt là có lý do.
Không nên ăn củ sen với đậu nành
Đậu nành rất giàu chất dinh dưỡng, ngoài hàm lượng lớn protein còn rất giàu chất sắt. Vì vậy đậu nành không được ăn cùng với củ sen, vì củ sen chứa nhiều xenlulo. Xenlulo sẽ ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ sắt của cơ thể con người.
Không nên ăn củ sen với gan động vật
Củ sen chứa xenlulo, axit aldonic trong chất xơ có thể tạo thành hỗn hợp với các nguyên tố vi lượng như sắt, đồng, kẽm trong gan động vật, làm cơ thể người giảm hấp thu các nguyên tố này.
Như Quỳnh (T/h)