Chiêu trốn thuế của “ông lớn” Phở 24h và Y khoa Hoàn Mỹ

Trước tình hình trên, bà Nguyễn Thị Hồng – Phó chủ tịch UBND Tp.HCM vừa ký văn bản số 6450/UBND-TM gửi Bộ Tài chính nhằm kiến nghị cơ chế, chính sách để quản lý thu thuế hoạt động chuyển nhượng vốn, nhượng quyền thương mại.       

Một ví dụ điển hình nhất đó là việc chuyển nhượng của hai doanh nghiệp là Công ty cổ phần Thương mại Dịch vụ Phở 24h và Công ty cổ phần Y khoa Hoàn Mỹ.

Cục thuế Tp.HCM cho biết, Công ty Cổ phần Bệnh viện đa khoa Hoàn Mỹ Sài Gòn do Chi cục Thuế quận 3 quản lý, đồng thời thành lập thêm 2 Chi nhánh tại quận 2 và quận Tân Bình đã sử dụng chiêu thức thành lập nhiều công ty, nhiều chi nhánh đồng thời thay đổi nhiều địa điểm kinh doanh khiến cho việc chuyển nhượng diễn ra lòng vòng, làm khó cơ quan quản lý.

Trên thực tế, công ty này có ít nhất 3 lần chuyển địa điểm, 4 lần thành lập chi nhánh và 7 lần thay đổi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, vốn điều lệ cũng thay đổi từ 118 tỷ đồng lên tới 155 tỷ đồng. Tuy họ đã kê khai việc chuyển nhượng vốn theo quy định hợp pháp của nhà nước, nhưng có một số cổ đông lại không kê khai đầy đủ thuế thu nhập cá nhân của lần chuyển nhượng trong năm 2011. Vì vậy, sau khi điều tra và làm rõ Cục Thuế đã ra quyết định truy thu và phạt thuế thu nhập đối với công ty này với tổng số thuế truy thu và phạt là hơn 166,24 tỷ đồng.

Trong văn bản của UBND Tp.HCM gửi Bộ Tài chính có đoạn: “Nay qua rà soát Công ty mới lập tờ khai chuyển nhượng vốn với giá vốn là 618 tỷ đồng và giá bán là 776 tỷ đồng, phát sinh thu nhập là 157 tỷ đồng, thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp là 39 tỷ đồng, đồng thời cá nhân làm thủ tục xin miễn thuế theo Hiệp định tránh đánh thuế 2 lần giữa Việt Nam và Singapore” .

Tiếp đó là Công ty cổ phần Thương Mại Dịch vụ Phở 24 do ông Lý Quí Trung làm chủ. Thương hiệu “Phở 24” đã được ông Davaid Thái làm chủ trước đó (thương hiệu Highlands Coffee) chuyển nhượng cho Công ty Việt Thái Quốc Tế với giá chuyển nhượng là 20 triệu USD, tuy nhiên giá vốn chỉ là 1 tỷ đồng. Sau đó Công ty Việt Thái Quốc Tế lại bán 50\% cổ phần từ Phở 24h cho Jollibee với giá là 25 triệu USD.

Trong khi đó, công ty này có 6 cá nhân chuyển nhượng vốn làm phát sinh chênh lệch lớn giữa giá chuyển nhượng và giá vốn, tuy nhiên họ lại không công khai với cơ quan thế và chưa kê khai nộp thuế thu nhập cá nhân.

Khi cơ quan thuế kiểm tra thì công ty này chỉ mới đăng kí tên thay đổi của người đại diện Pháp Luật cho ông Davaid Thái còn tên thành viên và tỉ lệ góp vốn không hề thay đổi so với ban đầu. Đồng thời, các bên chuyển nhượng cho nhau không cung cấp hợp đồng như thông tin các báo nêu nên cơ quan thuế chưa có cơ sở để xử lý.

Bên cạnh 2 công ty trên thì hiện tại vẫn còn rất nhiều doanh nghiệp đã dùng chiêu trò điều chỉnh tăng vốn điều lệ để chuyển nhượng với giá cao. Theo hình thức này có công ty PT Global Investment thuộc Chi Cục Thuế quận 6 quản lý. Công ty này đã tăng vốn từ 1 tỷ đồng lên 100 tỷ đồng, sau đó thành viên góp vốn 48\% bán cho cá nhân nước ngoài với giá bán là 48 tỷ đồng, không phát sinh thuế phải nộp, hiện công ty đã bỏ trốn khỏi địa chỉ kinh doanh.

Công ty TNHH Xây dựng và Kinh doanh Bất động sản Ê KE cũng hoạt động tương tự như vậy. Công ty này mua cổ phần với giá cao sau đó lại chuyển nhượng với giá thấp hơn và đưa vào chi phí tài chính. Khi lập tờ khai với cơ quan thuế, họ đã đưa số lỗ của việc chuyển nhượng vốn trên để làm giảm số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp khi quyết toán năm.

UBND Tp.HCM cho biết, Cục Thuế thành phố đang cho tiến hành kiểm tra để xác định lại việc chuyển nhượng vốn thực tế có phát sinh lỗ như doanh nghiệp đã kê khai.  

Với hình thức chuyển nhượng vốn phong phú như đã nêu trên, nhưng chưa có cơ chế phối hợp giữa cơ quan thuế và cơ quan cấp phép, không có quy định cơ quan cấp phép chỉ làm thủ tục thay đổi thành viên góp vốn khi tổ chức, cá nhân đã hoàn thành nghĩa vụ thuế nên dẫn đến thất thu cho Ngân sách nhà nước.