Làng gốm Bát Tràng, Hà Nội, từ lâu đã nổi tiếng với những sản phẩm gốm sứ tinh xảo, mang đậm nét truyền thống. Nhưng giữa những lò gốm đỏ lửa, những bàn xoay thoăn thoắt, có một chàng trai Gen Z đang lặng lẽ tạo nên những "cơn địa chấn" nho nhỏ với phong cách gốm "xấu lạ" độc đáo. Anh là Vũ Tuấn Long, 26 tuổi, người con của làng gốm, nhưng lại chọn cho mình một lối đi riêng.
Gốm "xấu nhìn lâu hóa đẹp" hút khách trẻ
Tuổi thơ của Long gắn liền với những con hẻm nhỏ quanh co, những lò gốm rực lửa và mùi đất sét thoang thoảng. Nhưng khi lớn lên, anh lại quyết định theo học ngành kế toán tại Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải. "Hồi đó, cứ nghĩ học kinh tế là ổn định, chẳng bao giờ lo thất nghiệp", Long cười chia sẻ trên VTC News.
Ra trường, Long bươn chải với công việc kinh doanh quần áo. Nhưng rồi, thị trường thời trang bão hòa, công việc kinh doanh gặp nhiều khó khăn khiến anh chán nản. Giữa lúc ấy, hình ảnh những chiếc bình gốm mộc mạc, giản dị trong xưởng nhà lại ùa về trong tâm trí Long. Anh nhận ra, có lẽ đã đến lúc mình trở về với "gốc rễ", với niềm đam mê gốm sứ đã âm ỉ cháy từ thuở ấu thơ.
"Lúc đó, mình hay lướt TikTok cho khuây khỏa, thấy nhiều bạn trẻ thích những món đồ handmade độc lạ. Mình chợt nghĩ, tại sao không kết hợp gốm sứ truyền thống với những nhân vật hoạt hình mà giới trẻ yêu thích nhỉ?", Long hào hứng kể lại.
Chàng trai Gen Z gây sốt mạng xã hội gần đây với những hình gốm xấu lạ. Ảnh: Dân trí
Thế là, những chiếc bình gốm với tạo hình "khó đỡ" nhưng không kém phần đáng yêu ra đời. Nào là Vô Diện với khuôn mặt "ngơ ngác", Totoro bụ bẫm cười toe toét, Luffy "nhăn nhó" với chiếc mũ rơm quen thuộc... Tất cả đều được Long "thổi hồn" vào bằng đất sét, bằng sự sáng tạo và niềm đam mê bất tận.
Ban đầu, Long chỉ đăng tải những video làm gốm lên TikTok để "giải trí" và chia sẻ với bạn bè. Nhưng không ngờ, những sản phẩm "xấu lạ" của anh lại nhanh chóng thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng. "Trời ơi, xấu mà cute quá!", "Nhìn bình gốm này muốn cười quá!", "Bình này để cắm hoa chắc độc đáo lắm"... Hàng loạt bình luận tích cực từ cư dân mạng đã tiếp thêm động lực cho Long.
Có một bình luận khiến Long đặc biệt ấn tượng: "Mẫu gốm này xấu mà nhìn lâu lại thấy đẹp". Câu nói ấy đã trở thành "slogan" không chính thức cho "Tiệm Gớm Long Bình" của anh.
Tháng 5 năm ấy, Long quyết định gác lại công việc kinh doanh, trở về xưởng gốm của gia đình. Bố mẹ anh, ban đầu cũng có chút lo lắng khi con trai từ bỏ công việc ổn định để theo đuổi một hướng đi mới mẻ. Nhưng thấy Long quyết tâm và đầy nhiệt huyết, họ đã ủng hộ hết mình.
Mỗi ngày, Long đều cần mẫn học hỏi kinh nghiệm từ mẹ, từ cách chọn đất, nhào nặn, cho đến kỹ thuật tạo hình, nung gốm. "Mẹ mình là người thầy đầu tiên và tuyệt vời nhất", Long chia sẻ.
Không chỉ kế thừa những kỹ thuật truyền thống, Long còn không ngừng tìm tòi, sáng tạo để tạo nên những sản phẩm mang dấu ấn riêng. Anh mày mò học hỏi thêm về hội họa, điêu khắc, tìm hiểu các xu hướng nghệ thuật mới trên thế giới để áp dụng vào gốm sứ.
"Mình muốn tạo ra những sản phẩm vừa mang nét đẹp truyền thống, vừa thể hiện cá tính riêng, phù hợp với thị hiếu của giới trẻ", Long tâm sự.
Các sản phẩm gốm của Long được khách hàng đánh giá là "lúc đầu nhìn thì xấu, nhưng càng nhìn lâu lại càng thấy đẹp đẽ, hay ho". Ảnh: VTC News
Và anh đã thành công! Những sản phẩm gốm "xấu lạ" của Long không chỉ được giới trẻ yêu thích mà còn được nhiều người nước ngoài biết đến. "Tiệm Gớm Long Bình" trở thành điểm đến quen thuộc của những người yêu gốm sứ, muốn tìm kiếm những sản phẩm độc đáo, khác biệt.
Bí kíp duy trì sự "xấu lạ"
Hành trình sáng tạo của Vũ Tuấn Long không phải lúc nào cũng trải đầy hoa hồng. Đã có những thất bại khiến anh tưởng chừng như gục ngã, nhưng chính những thử thách ấy đã tôi luyện nên một người nghệ sĩ gốm bản lĩnh và kiên cường.
Chia sẻ trên báo Dân trí, anh Long cho biết, kỷ niệm "đau thương" nhất trong những ngày đầu "chân ướt chân ráo" vào nghề có lẽ là "chuyến lò" đầu tiên. Háo hức với 15 sản phẩm "xấu lạ" vừa ra lò, Long tỉ mỉ làm theo từng bước, từ xếp gốm vào lò, canh lửa, đến điều chỉnh nhiệt độ. Nhưng do chưa có nhiều kinh nghiệm, anh đã vô tình để nhiệt độ lò nung lên quá cao.
Kết quả là một "thảm họa" thực sự! Khi mở lò, hơn một nửa số sản phẩm của Long đã vỡ tan tành, biến thành những mảnh vụn vô dụng. Chưa dừng lại ở đó, sức nóng khủng khiếp còn khiến những sản phẩm khác trong lò, bao gồm cả cặp lục bình trị giá hàng chục triệu đồng của bố mẹ, cũng bị hư hại nặng nề.
"Lúc đó, mình sốc lắm! Cảm giác như cả thế giới sụp đổ vậy. Không chỉ mất trắng công sức, mình còn làm hỏng cả sản phẩm của bố mẹ. Thiệt hại về kinh tế đã lớn, mà áp lực tinh thần còn nặng nề hơn", Long nhớ lại khoảnh khắc ấy với ánh mắt đầy ám ảnh.
Anh Long luôn tâm huyết với những sản phẩm mình làm ra. Ảnh: Dân trí
Nhưng chàng trai Gen Z này không dễ dàng bỏ cuộc. Anh xem thất bại là một bài học quý giá, một thử thách để bản thân trưởng thành hơn. Long bắt đầu tìm hiểu kỹ hơn về kỹ thuật nung gốm, tham khảo kinh nghiệm từ các nghệ nhân lâu năm, đồng thời không ngừng thử nghiệm, điều chỉnh để tìm ra nhiệt độ nung phù hợp nhất cho từng loại sản phẩm.
Những "chuyến lò" sau đó đã dần hoàn thiện hơn, tỷ lệ sản phẩm hỏng giảm đi đáng kể. Niềm vui hiện rõ trên khuôn mặt Long mỗi khi mở lò, chứng kiến những "đứa con tinh thần" của mình "ra đời" an toàn.
Tuy nhiên, áp lực của Long không chỉ dừng lại ở việc kiểm soát "lửa". Để duy trì phong cách "xấu lạ" độc đáo, anh phải không ngừng sáng tạo, tìm tòi những ý tưởng mới, đáp ứng nhu cầu ngày càng đa dạng của khách hàng.
"Mỗi khách hàng đều muốn sở hữu một sản phẩm thật khác biệt, mang đậm dấu ấn cá nhân. Mình luôn cố gắng đáp ứng yêu cầu của họ, nhưng vẫn phải đảm bảo giữ được nét 'vô tri', 'xấu lạ' đặc trưng trong từng sản phẩm", Long chia sẻ về những trăn trở trong hành trình sáng tạo.
Và không thể phủ nhận, TikTok chính là "bệ phóng" đưa tên tuổi của Long và "Tiệm Gớm Long Bình" đến gần hơn với công chúng. "Hầu hết các đơn hàng hiện nay của mình đều đến từ TikTok", Long cho biết. Cộng đồng người hâm mộ trên nền tảng này luôn dành cho anh sự ủng hộ nhiệt tình, sẵn sàng chờ đợi 3-4 tháng, thậm chí lâu hơn để sở hữu những sản phẩm gốm độc đáo.
Phong cách làm gốm của anh Long lấy cảm hứng từ niềm yêu thích các nhân vật hoạt hình. Ảnh: Dân trí
Nhờ thành công trên mạng xã hội, Long có thu nhập ổn định từ 50-60 triệu đồng/tháng. Anh nhớ lại những ngày "bão đơn", khi mỗi clip đăng tải đều "lên xu hướng", lượng đơn hàng đổ về ào ạt đến mức phải thuê thêm ba nhân viên chỉ để trả lời tin nhắn khách hàng. "Có những lúc, mình phải tạm ngưng nhận đơn vì làm không kịp", Long cười nói.
Với Long, tư duy cởi mở, hiện đại của người trẻ chính là "mảnh đất màu mỡ" để phong cách gốm "xấu lạ" của anh phát triển. "Giới trẻ ngày nay yêu thích sự độc đáo, khác biệt. Mình chỉ cần tập trung vào việc tạo ra những sản phẩm chất lượng, hoàn hảo nhất để đáp lại sự tin tưởng của khách hàng", anh tâm niệm.
Câu chuyện của Vũ Tuấn Long là minh chứng cho thấy, chỉ cần có đam mê, sáng tạo và dám khác biệt, bạn hoàn toàn có thể thành công trên chính con đường mình đã chọn. Và biết đâu đấy, từ những sản phẩm "xấu lạ" ấy, một làn gió mới sẽ thổi vào làng gốm truyền thống Bát Tràng, đưa gốm sứ Việt Nam vươn xa hơn nữa trên thị trường thế giới.
