Dư luận đang xôn xao về vụ ha? ngườ? đàn ông ở Lâm Đồng uống rượu ngâm rễ cây rừng dẫn tớ? một ngườ? tử vong, một ngườ? ngộ độc.
Rễ mật nhân được bày bán trên đường Cộng Hòa, Q.Tân Bình, TP.HCM - Ảnh: Đức Phú
Thực tế các loạ? rễ cây như mật nhân, xáo tam phân... thật g?ả lẫn lộn vẫn được bày bán ở nh?ều tuyến đường tạ? TP.HCM.
Lo ngạ? hơn, chính ngườ? bỏ mố? thần dược t?ết lộ vì lợ? nhuận họ đã trộn rễ cây khác vào để lừa ngườ? mua.
Lờ? quảng cáo ngọt ngào
Theo ông T., một đầu mố? bán rễ mật nhân trên đường Nguyễn Văn Đậu, Q.Phú Nhuận, hàng được ông qua tận các tỉnh b?ên g?ớ? Campuch?a thu gom đưa về TP.HCM bán lẻ. Ông T. cho b?ết có nơ? lợ? dụng ngườ? mua không b?ết rõ đặc tính của rễ mật nhân nên trộn một loạ? rễ cây có đặc đ?ểm tương tự để tăng số lượng. Tuy nh?ên, ngườ? trong nghề có thể nhận b?ết được rễ mật nhân g?ả qua vị đắng nhẹ so vớ? mật nhân thật.
Có ngườ? còn vào tận rừng quan sát thân cây mớ? phát h?ện vỏ, cành, lá, quả... của ha? loạ? cây này khác nhau. T?ếp lờ?, ông T. quảng cáo rễ mật nhân ông bán là loạ? thật. Tác dụng có thể chữa được nh?ều bệnh như đá? tháo đường, đau mỏ? xương khớp, v?êm gan, gút... Tùy vào loạ? rễ thô hoặc rễ sơ chế thành lát mỏng, g?á dao động 60.000 - 80.000 đồng/kg.
Đường Cộng Hòa, Q.Tân Bình là nơ? nh?ều ngườ? bán rễ mật nhân như bó củ? khô vớ? lờ? quảng cáo chữa bách bệnh. Bà M., một ngườ? bán rễ mật nhân “g?a truyền”, bảo: “Nếu ngâm rượu cũng phả? đúng bà? thuốc, ngâm tầm bậy lỡ ngộ độc rất dễ chết oan. Rễ mật nhân chỉ nên ngâm vớ? quả chuố? hột, không ngâm vớ? các loạ? rắn, ch?m chóc”. Tuy nh?ên nhân v?ên của một t?ệm thảo mộc trên đường Lương Nhữ Học, P.10, Q.5, lạ? hướng dẫn: “Ngâm rễ mật nhân vớ? thứ gì chả được, nó là rễ cây rừng ngâm chung vớ? loạ? khác cũng đâu có chết a?”!
Cũng trên đường Cộng Hòa, ông L., một ngườ? bán các rễ cây rừng, không ngớt quảng cáo công dụng của thần dược chữa đủ thứ bệnh trên đờ?. Khẳng định vớ? khách đây là rễ thật, ông L. g?ả? thích: “Rễ này được đào từ các vùng nú? cao nên kích thước nhỏ, vỏ sần sù?. Còn mật nhân ở những vùng đất màu mỡ thường có rễ to, da trơn tru nhưng công dụng không được tốt lắm”. Ông L. quả quyết chỉ cần nấu mỗ? ngày và? lát, uống l?ên tục trong một tháng sẽ chữa khỏ? bệnh v?êm gan B!
Ngoà? mật nhân, ông L. còn đưa ra một nắm rễ rồ? quảng cáo đó là rễ xáo tam phân được lấy từ các vùng nú? cao tỉnh Khánh Hòa. Loạ? rễ này đặc trị ung thư nên có g?á khá mắc từ 1,5 - 2 tr?ệu đồng/kg.
Không có thuốc trị bá bệnh
Bác sĩ Trần Văn Năm, phó v?ện trưởng V?ện Y dược học dân tộc TP.HCM, khẳng định không có một loạ? thuốc nào có thể trị được tất cả các bệnh. Đố? vớ? dược l?ệu kh? dùng phả? theo nguyên tắc: trước hết nó phả? đúng là nó, ngườ? dùng có bệnh hay không và có chỉ định của bác sĩ mớ? được dùng. Trong đông y, để chữa một bệnh nào đó thường kết hợp các vị thuốc vớ? nhau chứ không dùng đơn thuần một loạ?. Các bác sĩ sẽ xem xét thể trạng và bệnh tình cụ thể của bệnh nhân để có chỉ định, kết hợp dùng thuốc cho hợp lý.
Một số ngườ? quan n?ệm các loạ? thuốc từ rễ, lá cây rất lành uống bao nh?êu cũng được, nhưng theo bác sĩ Năm đó là quan n?ệm sa? lầm. Bất kỳ một loạ? thuốc nào cũng phả? dùng theo chỉ định, đúng l?ều lượng, đúng thờ? hạn sử dụng. Nếu dùng không đúng, các loạ? rễ cây này trong một thờ? g?an dà? có thể gây ngộ độc, phản ứng phụ, bệnh tình càng thêm nặng. Đó là chưa kể tình trạng cây thuốc g?ả, ngườ? mua rất khó phân b?ệt kh? dùng sẽ rất nguy h?ểm. Ngoà? ra, các loạ? rễ cây thuốc được bày bán ngoà? đường mưa nắng bụ? bặm sẽ làm g?ảm chất lượng, nấm mốc, kh? dùng sẽ có hạ? cho sức khỏe.
Đố? vớ? cây mật nhân, đông y gh? nhận nó có tác dụng làm khí huyết lưu thông, tăng lực. Một số chế phẩm thường bổ sung mật nhân vào để chữa suy nhược, mệt mỏ?, đau nhức chứ không phả? là loạ? cây có thể chữa bá bệnh như quảng cáo. “Ngườ? bệnh tuyệt đố? không nên tự ý mua các loạ? rễ cây hay các loạ? thuốc về uống. Kh? gặp vấn đề về sức khỏe phả? đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán, chỉ định đ?ều trị hợp lý, kịp thờ?, tránh tình trạng t?ền mất tật mang”- bác sĩ Năm khuyến cáo.
ĐỨC PHÚ - NGỌC NGA/TT
May nhờ, rủ? chịu? Theo đạ? d?ện phòng k?ểm ngh?ệm thuốc đông dược, V?ện K?ểm ngh?ệm thuốc T.Ư, so vớ? đợt k?ểm ngh?ệm năm 2012, k?ểm ngh?ệm thuốc đông dược năm 2013 đã thấy g?ảm hẳn tình trạng g?ả mạo thuốc đông dược. Song k?ểm ngh?ệm từ đầu năm đến nay vẫn phát h?ện tình trạng đưa cây gì chưa rõ vào làm vị hoàng kỳ, hay phát h?ện thuốc đông dược ẩm, lẫn đất do sơ chế chưa sạch. Theo ông Nguyễn Đăng Lâm, phó v?ện trưởng V?ện K?ểm ngh?ệm thuốc T.Ư, h?ện có thông t?n về v?ệc tách ch?ết bớt dược chất trước kh? đông dược được nhập khẩu vào VN, qua k?ểm ngh?ệm cho thấy vết hoạt chất ở nh?ều loạ? đông dược nhỏ và có màu nhạt hơn mẫu chuẩn. Theo ông Lâm, trung bình mỗ? năm có 7.000-10.000 mẫu đông dược được lấy k?ểm ngh?ệm, khoảng 10\% trong số đó không đạt yêu cầu chất lượng. Tuy nh?ên, con số thuốc đông dược không đạt yêu cầu chất lượng ở VN. Thống kê từ Bộ Y tế, h?ện 2/3 dược l?ệu sử dụng ở VN được nhập khẩu từ Trung Quốc, chủ yếu nhập qua đường t?ểu ngạch nên rất khó k?ểm soát chất lượng trước lưu hành. Lan Anh |
