Cá khoai là loại cá sống ở vùng nước mặn, chủ yếu là tại các vùng biển thuộc Duyên hải miền Trung của vùng biển Thanh Hóa, Quảng Bình, Nghệ An, Vũng Tàu hay phía Bắc của tỉnh Thái Bình... Tại một số địa phương, cá khoai còn được gọi là cá cháo do khi nấu lên có thể nát như ra như cháo.
Loại cá này chỉ to bằng 2 ngón tay người lớn ghép lại, dài khoảng 12-18 cm. Thân cá khoai tròn mềm, xương sụn và rất mềm, thịt trắng và không có vẩy. Phần lưng cá có vây dài và mỏng, với phần đuôi khá mềm, được chia làm đôi ở giữa.
Mùa sinh sản của cá khoai rơi vào khoảng từ tháng 7- 8, tầm tháng 10 tới tháng 2 năm sau là thời điểm cá khoai rất nhiều (được gọi là mùa cá khoai). Vậy nên, món lẩu cá khoai chỉ có trong thực đơn của các nhà hàng vào hai mùa Đông và Xuân, nếu các du khách đi vào mùa Hè thì rất khó có thể thưởng thức trọn vẹn đặc sản thơm ngon này.
Lẩu cá khoai Quảng Bình đơn giản và không cầu kỳ nhưng nhờ vị tươi ngon của cá kết hợp với vị đậm đà khi nêm nếm theo kiểu của người địa phương tạo nên hương vị rất đặc biệt, để lại ấn tượng khó quên với du khách.
Món lẩu cá khoai thường chỉ có trong thực đơn của các nhà hàng vào hai mùa Đông và Xuân. Ảnh minh họa: VTC News
Được biết, lẩu cá khoai có công dụng bổ hư, mát huyết, chữa trị đái tháo đường, sắc mặt hình thể khô khan, người mệt mỏi, đau đầu chóng mặt… Là một món ăn bổ dưỡng đại diện cho nền ẩm thực phong phú của tỉnh Quảng Bình, lẩu cá khoai được bình chọn là một trong 100 đặc sản tiêu biểu nhất Việt Nam.
Gợi ý cách nấu món lẩu cá khoai Quảng Bình
Nguyên liệu:
- Cá khoai tươi sống: 2kg
- Xương ống heo hoặc xương sườn: 500g
- Cà chua đỏ băm nhỏ: 200g
- Rau cần ta cắt đôi bó: 300g
- Hành tím thái nhỏ: 50g
- Hành lá thái nhỏ: 100g
- Thì là thái nhỏ: 100g
- Nghệ tươi thái mỏng: 50g
- Bún tươi ăn kèm hoặc mì tôm, miến tùy thích: 500g
- Nước mẻ: 100ml
- Rau sống các loại
- Nước mắm cốt, muối tinh, tiêu bột…
Cách làm:
- Rửa sạch xương ống hoặc xương sườn, cho vào nồi hầm nhừ để lấy nước ăn lẩu, giữ lửa đều. Cà chua rửa sạch rồi lột vỏ bỏ hạt, băm nhuyễn.
- Giã nghệ tươi cho thật nhuyễn, lọc lấy nước để pha với nước mẻ. Trong khi đó, rau thì là và hành lá rửa sạch, cắt khúc vừa ăn.
- Cá khoai đem rửa sạch rồi cắt bỏ đầu đuôi và vây, làm sạch ruột rồi cho vào một tô lớn để ướp với nước muối pha loãng khoảng 40 phút, sau đó đổ hết nước và cho gia vị gồm tiêu, ớt vào ướp khoảng 15 phút, rồi gắp cá khoai ra đĩa.
- Cho chảo lên bếp, bật lửa nhỏ rồi bỏ hành phi thơm dậy mùi cho nổi lẩu cá khoai, thêm vào cà chua băm nhuyễn rồi đảo đều. Tiếp đó, cho hỗn hợp này vào nồi xương hầm đã chuẩn bị trước.
- Cho tiếp nước mẻ và củ nghệ tươi vào nồi lẩu cá khoai để món ăn có mùi thơm cùng màu vàng óng bắt mắt. Đến bước này là đã hoàn thành phần nước lẩu.
Đặt nồi nước lẩu lên bếp từ hoặc bếp cồn tùy thích, bày biện sẵn rau sống, hành lá, thì là. Khi nước lẩu sôi ùng ục thì cho cá khoai vào, sau đó là thì là và hành lá đã cắt khúc, giữ nguyên rây để khi cá vừa chín tới là có thể vớt ra dùng ngay.
Cá khoai ăn đến đâu cho vào nồi lẩu đến đó để tránh bị nát gây mất chất dinh dưỡng, hoặc để lâu không ăn bị nguội mất sẽ có vị tanh mất ngon. Hơn nữa, loại cá này ăn nóng và vừa chín tới thì mới cảm được vị ngọt và thơm.
