Theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ, Dự thảo Thông tư hướng dẫn về tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố nêu rõ nguyên tắc tổ chức và hoạt động của thôn, tổ dân phố phải bảo đảm tính tự quản của cộng đồng dân cư, chấp hành sự lãnh đạo của cấp ủy đảng; sự quản lý nhà nước trực tiếp của chính quyền cấp xã.
Tuân thủ Hiến pháp, Luật Thực hiện dân chủ ở cơ sở, thực hiện theo Hương ước, quy ước; đảm bảo dân chủ, công khai, minh bạch. Không chia tách các thôn, tổ dân phố đang hoạt động ổn định.
Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện sáp nhập các thôn, tổ dân phố theo quy định của pháp luật và phù hợp với điều kiện, đặc điểm từng địa phương. Áp dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số vào các hoạt động của thôn, tổ dân phố.
Trường hợp do quy hoạch giải phóng mặt bằng, quy hoạch giãn dân, do di dân ở miền núi, vùng cao, vùng sâu, vùng xa hoặc nơi có địa hình bị chia cắt phức tạp, địa bàn rộng, giao thông đi lại khó khăn thì điều kiện thành lập thôn, tổ dân phố mới có thể thấp hơn quy định tại Thông tư này.
Về tổ chức hoạt động của tổ dân phố, thôn cũng được quy định theo thông tư. Cụ thể, thôn, làng, ấp, bản…được tổ chức ở xã; còn tổ dân phố, khu phố, khối phố, khóm, tiểu khu được tổ chức ở phường, thị trấn. Mỗi thôn có trưởng thôn; tổ dân phố có tổ trưởng. Trường hợp cần thiết thì bố trí cấp phó.
Về số lượng, căn cứ vào quy mô dân số, đặc điểm của từng địa phương, UBND cấp tỉnh quy định cụ thể phó trưởng thôn, phó tổ trưởng tổ dân phố cho phù hợp, nhưng không vượt quá 2 người.
Chủ tịch UBND cấp xã (hoặc Chủ tịch UBND cấp huyện nơi không tổ chức đơn vị hành chính cấp xã) quyết định công nhận phó trưởng thôn, phó tổ trưởng tổ dân phố.
Bộ Nội vụ lưu ý, không chia tách các thôn, tổ dân phố đang hoạt động ổn định.
Trường hợp cần thành lập thôn mới, tổ dân phố mới phải đạt các điều kiện về quy mô số hộ gia đình và điều kiện cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội thiết yếu, bảo đảm ổn định cuộc sống của người dân. Thông tư đã quy định điều kiện cụ thể với từng vùng, miền.
Điều kiện đối với thôn:
- Với các xã thuộc các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc phải có từ 200 hộ gia đình trở lên; các tỉnh đồng bằng sông Hồng có từ 400 hộ gia đình trở lên;
- Với các tỉnh miền Trung được xác định có từ 350 hộ gia đình trở lên; còn các tỉnh miền Nam có từ 450 hộ gia đình trở lên;
- Với các tỉnh Tây Nguyên có từ 250 hộ gia đình trở lên; xã biên giới, xã đảo hoặc thôn ở huyện đảo không tổ chức đơn vị hành chính cấp xã có từ 150 hộ gia đình trở lên.
Điều kiện đối với tổ dân phố:
- Với các phường, thị trấn tại các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc có từ 300 hộ gia đình trở lên; các tỉnh đồng bằng sông Hồng có từ 450 hộ gia đình trở lên;
- Với các tỉnh miền Trung có từ 400 hộ gia đình trở lên; các tỉnh miền Nam có từ 500 hộ gia đình trở lên; các tỉnh Tây Nguyên có từ 350 hộ gia đình trở lên.
- Phường, thị trấn biên giới, phường, thị trấn hải đảo; tổ dân phố ở huyện đảo không tổ chức đơn vị hành chính cấp xã có từ 150 hộ gia đình trở lên.
Riêng đối với Hà Nội và TPHCM phải có từ 600 hộ gia đình trở lên mới được xem xét thành lập tổ dân phố mới.
Điểm đáng lưu ý được đề xuất là các thôn, tổ dân phố có quy mô số hộ gia đình dưới 70% như quy mô số hộ gia đình nêu trên phải sáp nhập với thôn, tổ dân phố liền kề.
Bộ Nội vụ cũng lưu ý, trong quá trình thực hiện sáp nhập thôn, tổ dân phố cần xem xét đến các yếu tố về truyền thống lịch sử, văn hóa, dân tộc, tôn giáo, tín ngưỡng, phong tục, tập quán riêng biệt và vị trí địa lý, địa hình…
Theo dự thảo, đề án sáp nhập thôn, tổ dân phố phải đạt trên 50% số cử tri hoặc cử tri đại diện hộ gia đình của từng thôn, tổ dân phố sáp nhập đồng ý.
Việc đặt tên, đổi tên thôn, tổ dân phố được thực hiện theo nguyện vọng của Nhân dân hiện đang sinh sống tại thôn, tổ dân phố, theo báo Tiền phong.
Bảo An(T/h)
